پایان نامه بررسی و مقایسه خودپنداره نوجوانان بزهکار با نوجوانان غیر بزهکار در 99 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان.................................................................................................................... صفحه
گواهی ................................................................................................................... الف
تقدیر و تشکر ....................................................................................................... ب
تقدیم ..................................................................................................................... ج
فصل اول : طرح تحقیق
مقدمه .................................................................................................................... 2
انگیزه تحقیق ......................................................................................................... 4
فایده و اهمیت تحقیق ............................................................................................ 5
اهداف تحقیق ........................................................................................................ 6
بیان مسئله ............................................................................................................ 6
موضوع تحقیق....................................................................................................... 7
فرضیه تحقیق ....................................................................................................... 7
تعریف عملیاتی تحقیق ........................................................................................... 8
فصل دوم : ادبیات (پیشینه تحقیق)
تاریخچه ای از روان شناسی نوجوانی.................................................................. 10
تعاریف نوجوانی.................................................................................................... 12
دنیای تازه افکار نوجوانی .................................................................................... 15
بزهکاری ............................................................................................................... 22
تعریف بزهکاری ................................................................................................... 25
طبقه بندی بزه ...................................................................................................... 26
دیدگاه کلاسیک ..................................................................................................... 27
نظریه یادگیری اجتماعی ....................................................................................... 28
نظریه ناکامی یا فرصتهای نابرابر......................................................................... 28
تفاوت بزهکاری و مجرم ...................................................................................... 30
عوامل خانوادگی ................................................................................................... 32
عوامل موجود در مدرسه .................................................................................... 39
عدالت برای نوجوانان ........................................................................................... 43
نظریه آنزیک در مورد تأثیر شخصیت در بزهکاری ............................................ 45
جمع بندی و نتیجه گیری ...................................................................................... 47
پیشینه تحقیق ........................................................................................................ 49
پژوهشهای معاصر................................................................................................ 51
راه های پیشگیری.................................................................................................. 53
نظریه فلاسفه یونان............................................................................................... 56
عزت نفس ............................................................................................................. 62
ابعاد عزت نفس .................................................................................................... 64
مفهوم خود ........................................................................................................... 65
ابعاد خویشتن........................................................................................................ 66
عوامل موثر بر سطح خودپنداری.......................................................................... 66
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
تعریف جامعه آماری ............................................................................................ 72
نمونه آماری و شیوه نمونه گیری ........................................................................ 72
نوع و روش تحقیق ............................................................................................... 72
ابزارهای اندازه گیری متغیرهای تحقیق ............................................................... 72
شیوه نمره گذاری گزینه ها .................................................................................. 73
روش آماری تحقیق .............................................................................................. 74
فصل چهارم : بیان و تحلیل داده ها
تجزیه و تحلیل آماری ........................................................................................... 76
توصیف داده ها .................................................................................................... 78
نمودار شماره 1.................................................................................................... 80
جدول شماره 3..................................................................................................... 81
نمودار شماره 2................................................................................................... 82
تحلیل داده ها ...................................................................................................... 83
فصل پنجم : خلاصه بحث و نتیجه گیری
محدودیت های تحقیق ........................................................................................... 87
پیشنهادات تحقیق .................................................................................................. 87
منابع ..................................................................................................................... 88
ضمائم
آزمون خودپنداره بک ........................................................................................... 90
شیوه نمره گذاری گزینه های تست بک................................................................. 99
فصل اول :
طرح تحقیق
- مقدمه
- انگیزه تحقیق
- فایده و اهمیت تحقیق
- اهداف تحقیق
- بیان مسئله
- بیان موضوع
- فرضیه های تحقیق
- تعریف عملیاتی مفاهیم ، اصطلاحات و متغیرهای تحقیق
مقدمه
از زمانیکه انسان پا به عرصه وجود گذاشت ، تنوع در رفتار ، افکار ، احساسات و نگرشهای او چیزی بود که همواره جلب توجه کرده است . تنوع در ویژگی های شخصیتی موجب گردیده است که هر یک از افراد بشر شخصیت منحصر به فردی داشته باشند حتی در بین دوقلوهای همزاد که ظاهرا شبیه به هم هستند ، این تفاوت و افتراق در ویژگی های شخصیتی آنها کاملاً آشکار است از آنجا ئی که دوران نوجوانی یکی از مهمترین مراحل زندگی بشری است با این وجود، مرحله ای پر کشمکش و گاه دشواری در زندگی است چرا چنین است؟ اولین و آشکار ترین پاسخ این است که نوجوانی و بخصوص سالهای اول نوجوانی قبل از هر چیز ، دوران تغییرات جسمانی ، روانی و شناختی و نیز تغییر در الزامات اجتماعی است این نا عادلانه است که درست زمانی که نوجوان با سرعت بی سابقه ای بلوغ جسمانی را می گذراند ، اجتماع از او می خواهد در مستقل باشد ، روابطش را با همسالان و بزرگسالان تغییر دهد و سازگاری جنسی و آمادگی شغلی داشته باشد.( رشد و شخصیت کودک، مترجم، شهید یاسایی، سال 1370، صفحه531) نوجوان علاوه بر کنار آمدن با همه این تغییرات رشدی باید بکوشند تا هویتی برای خود کسب کنند . پاسخی برای این سوال بیابند که من کیستم ؟ (رشد شخصیت کودک،مترجم ، مهشید یاسایی، سال 1370 ، صفحه 531)
مردم غالباً در دوران های تغییرات اجتماعی، شناختی دچار اختلالات روانی و فیزیولوژیکی می شوند که موقتاً تعادل آنان را بر هم می زند. دوران اولیه نوجوانی زمانی برای تغییر سریع و نیز اختلالات روانی و روانی ـ فیزیولوژیکی است که این تغییرات و اختلالات در تعدادی از نوجوانان به درجات مختلفی بروز می کند . این اختلالات ممکن است برای گروهی از نوجوانان نسبتاً کم یا گذرا باشد ، در مورد بعضی دیگر ممکن است شدید و درمان آن مشکل باشد و از جمله اضطراب و افسردگی و… و یا داشتن شخصیت ضد اجتماعی و بزهکاری و اعمالی مانند دزدی ، حمله شدید ، تجاوز ، آدمکشی یا استفاده از مواد مخدر و یا نقض مقررات رفت و آمد در اماکن یا اوقات خاص، فرار از مدرسه ، تکرار جرم ، را پیش از سن مشخصه و یا صفات منقوش در شخصیت وی می باشد .(آلپورت و گوردون، رشد شخصیتی ، سال 1356، صفحه 92)
از رفتارهای سطحی شخصی و عادات مصلحتی او گرفته تا عمیق ترین و درونی ترین ارزشهایی که جهت او در زندگی را مشخص می کند .( الیوت وگوردون ، رشد شخصیتی ، سال 1356،صفحه 92) پس باید دانست چه عواملی باعث می شوند که نوجوانان در آن مرحلة بحرانی اعمالی را بطور عمد یا غیر عمد مرتکب شوند . از جمله بزهکاری که پاشیده شدن نظام خانواده ، فقرمالی ، عدم نظارت صحیح بر رفتارهای نوجوانان ، نداشتن وسایل تفریح سالم ، پرخاشجویی یکی از والدین و عدم تحمل رفتار آنها بوسیله نوجوانان عواملی هستند که دختران و پسران را به فرار از خانواده ، شرکت در باند نوجوانان بزهکار ، پناه بردن به اعتیاد ، دزدی و یا فحشا وا می دارند. ( بهرامی هادی ، روان شناسی نوجوانی ، سال 1358 ، صفحه 107)
انگیزه تحقیق :
از آنجایی که مطالعات اجتماعی نشان می دهد که بیشترین بزهکاران آسیب دیدگان بهنجار یک جامعة نابهنجارند یعنی افرادی که از نظر روانی ، طبیعی و بهنجارند ولی بعلت شرایط جامعه نا بهنجار دست به بزهکاری می زنند و نیز جمعیت کثیری از افراد کشورمان را نوجوان تشکیل می دهند که آینده سازان جامعه محسوب می گردند.
بنابراین رسیدگی به امور و مسایل آن باید از اولویت خاصی برخوردار باشد . با توجه به اینکه عده کثیری از نوجوانان جامعه که در آیندة نه چندان دور باید از نیروی آنها جهت سازندگی کشور استفاده شود تحت عنوان افراد مجرم و بزهکار در کانونهای اصلاح و تربیت بسر می برند. بنابراین مطالب فوق محقق را بر آن داشت تا بررسی و مقایسه بین ویژگی های شخصیتی نوجوانان بزهکار پسر با نوجوانان عادی انجام دهد تا با شناسایی بهتر ویژگی های شخصیتی این گروه بتوان خدمات راهنمایی مشاوره ای بیشتر و مطلوب تری به آنان ارائه دادواین قشر آسیب پذیر را با ذکر علل و عوامل بزهکاری یاری نمود .( قائمی، علی، شناخت و هدایت و تربیت نوجوانان و جوانان، سال 1364،ص 85)
فایده و اهمیت تحقیق :
1- دروه نوجوانی به دلیل تحولات بلوغ و ارزشها و بحران هویت ، مرحله است که در آن احتمال بروز رفتارهای بزهکارانه بمراتب بیشتر از سایر دوره های زندگی است و لزوم توجه هر چه بیشتر به بزهکاری های سنین نوجوانی از این جهت است که نوجوانان نیروی فوق العاده ای دارند که می تواند باعث ایجاد مشکلات جدی برای خود ، خانواده و اجتماع شوند.(احدی و بنی جمالی،1370)
نیز شخصیت موضوعی بحث برانگیز ، جذاب ، پیچیده و مهم می باشد که در دانش روان شناسی ازاهمیت زیادی برخوردار است و همه روانشناسانی که امروزه در ابعاد گسترده دست به پژوهش می زنند و در نهایت می کوشند تا مقوله شخصیت را که قرنهاست توجه انسانهای کنجکاو را به خود معطوف داشته است ، پرده بردارند .( احدی و بنی جمالی ،1370)
اهمیت و ضرورت اساسی این پژوهش در آن است که با اجرای این پژوهش و بر اساس آزمون خود پنداره بک اطلاعاتی را ارائه می دهد که بتوان تا حدود زیادی ویژگی های شخصیتی نوجوانان بزهکار و نوجوانان عادی را شناسایی و آنها را از این نظر با هم مقایسه کرد و در صورت تایید زمینه های پژوهش بتوان احتمال ارتکاب اعمال بزهکارانه را در افراد تا حدودی پیش بینی و اقدامات پیشگیری کننده لازم را اجرا کرد.
اهداف تحقیق :
هدف از پژوهش حاضر ، بررسی شخصیت نوجوانان بزهکار بوسیله آزمون خود پنداره بک است و اینکه از طریق مقایسه نتایج نوجوانان بزهکار با نوجوانان عادی از نظر توانایی ذهنی ـ جذابیت فیزیکی و مسائل اخلاقی ، برون گرایی ، کفایت کاری و روابط اجتماعی است را شناسایی کنیم.
محقق در نظر دارد که وجوه تمایز بین این دوگروه را بر مبنای این پرسشنامه بدست آورد .
بیان مسئله :
در زمینه بزهکاری نظریه های گوناگونی وجود دارد که هر کدام با جلوه های خاص در تلاش هستند تا علت بزهکار را منعکس کنند . چنانکه ، دورکیم بزهکاری را یک پدیده اجتماعی می داند و نرم های معیوب را به عنوان علت بزهکاری محسوب می کند و یا لمبروزو بزهکاری را با عوامل زیستی مربوط دانسته و ادعا می کند که با شناسایی وضعیت ظاهری و خصوصیات ارگانیک خواهیم توانست افراد بزهکار را از غیر بزهکار متفاوت کنیم .
در زمینه روان شناختی نیز تحقیقات فراوانی برای تبیین بزهکاری صورت گرفته است . عده ای آن را ناشی از گرایش های اجتماع ستیزی می دانند و مرحل رشد شخصیت را از دیدگاه روانی ـ جنسی تحت عنوان رویکرد روان کاوی بررسی می کنند .
برخی دیگر محیط و عوامل یادگیری را در این زمینه مؤثر می دانند وبرخی دیگر همانند موری و شوارتز انگیزه ها و نیازها را به عنوان مهمترین عامل بروز بزهکاری در نظر می گیرند .
در این تحقیق می خواهیم دریابیم آیا بین خود پنداره افراد بزهکار و افراد عادی تفاوت موجود است یا نه و اینکه آیا نگرش آنها نسبت به خود متفاوت است یا نه ؟
موضوع تحقیق :
مقایسه خود پنداره نوجوانان بزهکار با نوجوانان غیر بزهکار
فرضیه تحقیق :
بین خود پنداره نوجوان بزهکار با غیر بزهکار تفاوت وجود دارد.
1) موقعیت کودک در خانواده :
وضع کودک دریک خانواده و در خانواده های مختلف فرق می کند کودکی که تنها فرزند والدین است وضع خاصی دارد مسن ترین کودک ، کوچک ترین کودک ، کودکان متوسط و یا، دختر یا پسر بودن کودک در طرز پرورش او و نحوه ارتباط و برخورد والدین و دیگران با او کاملاً موثر است . کودکی که تنها فرزند والدین است ممکن است در اثر علاقه شدید پدر و مادر و عدم آگاهی از مبانی رشد و تربیت مثتی از حد و در مراقبت قرار گیرد و همین امر سبب عقب افتادن رشد اجتماعی و عقلانی او شود و به استقلال او لطمه وارد کرده و در مورد بزرگترین کودک نیز ممکن است والدین نتوانند وظیفه خود را درست انجام دهند .
اغلب در این گونه موارد پدر و مادر در اثر عدم آشنایی به طرز پرورش کودک مرتکب خطا و اشتباه می شوند و این اشتباهات ممکن است در رشد شخصیت کودک موثر واقع شود و در آینده مشکلاتی برای او بوجود آورد.
2) همانند سازی :
نگرشها و الگوهای رفتاری که کودکان در جریان رشد خود فرامی گیرند شبیه نگرش ها و الگوهای رفتاری که در والدین آنها دیده می شود . در مکتب روان کاوی همانند سازی به فرایند ناهشیار اطلاق می شود که فرد طی آن ویژگی های ( نگرشها، الگوهای رفتاری) فرد دیگری را برای خود سرمشق قرار می دهد . کودکان خردسال با تقلید از نگرشها و ویژگی های رفتار والدینشان احساس می کنند که مقداری از قدرت و کفایت آنها را نیز بدست آورده اند. طی فرایند همانند سازی کودکان رفتارهای گوناگونی کسب می کنند که به رشد خویشتن پنداری وجوان و نقش گزینی جنسی کمک می کنند.
3) بازیابی هویتی :
یکی از مسائل عمده که نوجوانان با آن مسئله دارند شکل گیری هویت فردی اوست نوجوانان در تلاشهای خود برای دستیابی به هویت شخصی می کوشند تا با ترکیب ارزشها و نظرات افرادی که نقش مهمی در زندگی آنها دارند (معلمان و یا والدین ،همسالان ) به تصویر یکپارچه ای از خود برسند. در مواردی که این ارزشها ناهمخوان باشند نوجوان ممکن است دچار گم گشتگی نقش شود به این معنا که نقشهای اجتماعی متفاوتی را یکی پس از دیگری بیاموزند تا سرانجام به تصویری از هویت فردی خود دست یابند.
4) نیاز به احساس ارزش :
همراه بازیستن در شرایط اجتماعی نیاز به احساس ارزش به نحو سالم و متعادل آن در انسان بوجود می آید و برای نگهداری سلامت و تعادل روانی و حتی تکامل وجودی او بسیار ضروری است . معمولا اگر به این نیاز خللی وارد شود احساس حقارت و یا خود بزرگ بینی در فرد ایجاد می گردد بدین معنی که شخص یا بسیار خود کم بین و ناراحت از خود و متزلزل می شود یا بسیار خود بزرگ بین و خود مدار و خود نما خواهد شد.
5) تجارب دوران کودکی :
در زمان طفولیت تجارب تا اندازه زیادی منحصر به روابط خانوادگی است اعضای خانواده در نظر کودک معمولاً مهمترین افراد می باشند بر اساس روابط با این افراد مهم که برجسته تریین آنها مادر است . طفل پایه های خود پنداری را استوار می نماید. هنگامی که کودک به وسیله تکلم قادر به برقراری ارتباط با دیگر افراد است خودپنداری به تدرییج صورت معینی است که خود خواهد گرفت . تصور در این موقع هنوز رسوخ نیافته و به آسانی قابل تغییر است. به تدریج که کودک رشد می کند نسبت به قضاوت دیگران درباره خود توجه بیشتری نموده خود پنداری او انعکاسی از ارزیابی های دیگران می شود . اگر این ارزیابی ها تحقیر کننده و ناپسند است کودک خود رابه همان نظر می نگرد و خود را ناچیز و حقیر بی ارزش می پندارد و بالعکس در خانواده سالمی که برای شخصیت کودک امنیت قائل می شوند کودک خود را شخص با ارزش خواهد دانست و درنتیجه آدمی مثبت، خوشبین و مفید خواهد بود. ( اسلامی نصب، اعتماد به نفس، 1373 ،88)
پایان نامه بررسی مجازاتهای جایگزین در مورد اطفال بزهکار و تطبیق آن با اسناد بین المللی در 169 صفحه ورد قابل ویرایش
صفحه | عنوان |
| |||||
| مقدمه |
| |||||
| 1 – طرح مساله |
| |||||
| 2- تحقیقات و مطالعات قبلی |
| |||||
| 3- ضرورت تحقیق |
| |||||
| 4- فرضیه ها |
| |||||
| 5- روش تحقیق |
| |||||
| 6- طرح کلی پایان نامه و روش طرح مطالب |
| |||||
| کلیات: |
| |||||
| الف – سیر تاریخی مجازات اطفال |
| |||||
| 1 – دوره باستان و میانه |
| |||||
| 2- دوره معاصر |
| |||||
| 3- دوره باستان و پس از آن در ایران |
| |||||
| ب – مفاهیم ، واقعیتها و ضرورتها |
| |||||
| 1- طفل و مسئوولیت کیفری |
| |||||
| 2- بزهکاری اطفال و طفل بزهکار |
| |||||
| 3- علل بزهکاری |
| |||||
| 4- اهمیت بزهکاری |
| |||||
| ج – هدف از مجازات اطفال |
| |||||
| د – اصول مورد تاکید در تعیین مجازات اطفال |
| |||||
|
| 1- تناسب جرم و مجازات | |||||
|
| 2- تفرید مجازات | |||||
|
| 3- لزوم تفسیر کودک مدارانه قوانین جزایی | |||||
|
| 4- ضرورت دوری از برچسب زنی | |||||
|
| 5- توجه به حق مشارکت طفل در تعیین سرنوشت خویش | |||||
|
| هـ - مجازاتهای جایگزین حبس | |||||
|
| 1- فلسفه پیدایش | |||||
|
| 2- تاریخچه و مفهوم | |||||
|
| 3- فواید و شرایط | |||||
|
| 4- انواع | |||||
|
| 5- زمینه های اجرا | |||||
|
|
| |||||
|
|
| |||||
|
| بخش اول – جایگزینها به عنوان مجازات اصلی | |||||
|
| فصل اول– سپردن طفل به والدین یا سرپرستان قانونی با الزام به تادیب | |||||
|
| گفتار اول – ماهیت، شرایط و اهداف |
| ||||
|
| گفتار دوم – حقوق کیفری ایران |
| ||||
|
| گفتار سوم – اسناد بین المللی |
| ||||
|
| فصل دوم – سپردن طفل به خانواده مورد اعتماد | |||||
|
| گفتار اول – ماهیت، شرایط و اهداف |
| ||||
|
| گفتار دوم – مزایا و معایب |
| ||||
| گفتار سوم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||
| گفتار چهارم – اسناد بین المللی |
|
| ||||
| فصل سوم – مجازاتهای شفاهی |
| |||||
| فصل چهارم – الزام به شرکت در کلاسهای آموزشی و |
| |||||
| گفتار اول – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||
| گفتار دوم – اسناد بین المللی |
|
| ||||
| فصل پنجم – حکم حضور در مرکز مراقبت |
| |||||
| فصل ششم – سازش با مجنی علیه وجبران ضررو زیان وی |
| |||||
| فصل هفتم – خدمات عام المنفعه |
| |||||
| گفتار اول – تاریخچه |
|
| ||||
| گفتار دوم – ماهیت |
|
| ||||
| گفتار سوم- شرایط و الزامات |
|
| ||||
| گفتارچهارم – مزایا و معایب |
|
| ||||
| گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||
| گفتارششم – اسناد بین المللی |
|
| ||||
| فصل هشتم – مراقبت با دستگاه الکترونیک |
| |||||
| فصل نهم – محرومیتها و ممنوعیتهای اجتماعی و حقوقی |
| |||||
| گفتاراول – ماهیت ، شرایط و اهداف |
|
| ||||
| گفتار دوم – مزایا و معایب |
|
| ||||
| گفتار سوم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||
| گفتارچهارم – اسناد بین المللی |
|
| ||||
| فصل دهم – جزای نقدی |
| |||||
| گفتاراول – تاریخچه |
|
| ||||
| گفتاردوم – مفهوم و اوصاف |
|
| ||||
| گفتارسوم – انواع |
|
| ||||
| مبحث اول – جزای نقدی ثابت |
|
| ||||
| مبحث دوم – جزای نقدی نسبی |
|
| ||||
| مبحث سوم – جزای نقدی روزانه |
|
| ||||
| گفتار چهارم – مزایا و معایب |
|
| ||||
| گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||
| گفتارششم – اسناد بین المللی |
|
| ||||
| بخش دوم – جایگزینهادر مرحله اجرای حبس |
| |||||
| فصل اول – نظام نیمه آزادی |
| |||||
| گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا |
|
| ||||
| گفتار دوم – مزایا و معایب |
|
| ||||
| گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی |
|
| ||||
| گفتار چهارم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||
| گفتار پنجم – اسناد بین المللی |
|
| ||||
| فصل دوم – استفاده از زندانهای باز |
| |||||
| گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا |
|
| ||||
| گفتار دوم – مزایا و معایب |
|
| ||||
| گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی |
|
| ||||
| گفتارچهارم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||
| گفتار پنجم – اسناد بین المللی |
|
| ||||
| فصل سوم – کیفرهای پایان هفته ای |
| |||||
| گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا |
|
| ||||
| گفتار دوم – مزایا و معایب |
|
| ||||
| گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی |
|
| ||||
| گفتارچهارم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||
| گفتار پنجم – اسناد بین المللی |
|
| ||||
| فصل چهارم – حبس در منزل |
| |||||
| گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا |
|
| ||||
| گفتار دوم – مزایا و معایب |
|
| ||||
| گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی |
|
| ||||
| گفتارچهارم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||
| گفتار پنجم – اسناد بین المللی |
|
| ||||
| فصل پنجم – تعلیق |
| |||||
| گفتار اول – تعریف و فلسفه |
|
| ||||
| گفتار دوم – انواع |
|
| ||||
| گفتار سوم – مزایا و معایب |
|
| ||||
| گفتار چهارم – حقوق جزای اسلامی |
|
| ||||
| گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||
| مبحث اول – سابقه تاریخی |
|
| ||||
| مبحث دوم – شرایط |
|
| ||||
| مبحث سوم – آثار |
|
| ||||
| مبحث چهارم – وظایف مقام قضایی |
|
| ||||
| مبحث پنجم – فسخ |
|
| ||||
| گفتار ششم – اسناد بین المللی |
|
| ||||
| فصل ششم – آزادی مشروط |
| |||||
| گفتار اول – تعریف و فلسفه |
|
| ||||
| گفتار دوم – تاریخچه |
|
| ||||
| گفتار سوم – مزایا و معایب |
|
| ||||
| گفتارچهارم – حقوق جزای اسلامی |
|
| ||||
| گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||
| مبحث اول- سابقه تاریخی |
|
| ||||
| مبحث دوم- شرایط |
|
| ||||
| مبحث سوم- آثار |
|
| ||||
| گفتار ششم – اسناد بین المللی |
|
| ||||
| نتیجه گیری |
| |||||
| منابع و ماخذ |
| |||||
| پیوستها |
| |||||
| چکیده انگلیسی |
| |||||
مقدمه
1- طرح مساله
در سالهای اخیر، مجازات حبس ، موضوع ایرادات فراوانی قرار گرفته است . به همین جهت، مساله جایگزین ساختن حبس با مجازاتهای مناسبتر دیگری که از مضرات و مفاسد آن به دور باشند به طور جدی مطرح گردیده است. اگرچه این مساله در مورد تمام بزهکاران اعم از اطفال و بزرگسالان حائز اهمیت است لیکن با توجه به ویژگیهای اطفال بزهکار و لزوم داشتن نگرش خاص نسبت به این دسته و نیز افزایش نرخ بزهکاری اطفال و نوجوانان در سراسر جهان، موضوع مورد بحث در خصوص این گروه ، مستلزم توجه بیشتری است.
بدین ترتیب، در این نوشته، انواع مجازاتهای جایگزین ، شرایط و نحوه اجرا، مزایا و معایب و سایر مسائل پیرامون آنها در مورد اطفال بزهکار مورد مطالعه قرار خواهد گرفت که ضمن بحثهای کلی در خصوص آلترناتیوهای حبس که بسیاری از آنهادر مورد بزرگسالان نیز قابل استفاده می باشد، توجهی ویژه به واکنشهای متخذه در برابر اطفال و نوجوانان بزهکار خواهد داشت.
علاوه بر این، چندی است که موضوع مجازاتهای جایگزین، خصوصاً در مورد اطفال بزهکار، در ایران نیز مطرح شده و مسوولین امر نیز با برگزاری همایشها و سمینارهای متعددی علاقه خود را به این موضوع، ابراز نموده اند و حتی لوایحی نیز جهت ایجاد و اجرای آلترناتیوها تنظیم شده است. از طرف دیگر در حوزه بین المللی نیز مساله بزهکاری اطفال و نحوه واکنش در برابر آن مورد توجه قرار گرفته و خصوصاً سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه های متعددی نشان داده که برای این امر، اهمیت ویژه ای قائل است.
لذا در این نوشته علاوه بر بحثهای کلی مطروحه در مورد انواع جایگزینها، مقررات داخلی ایران در این خصوص با مقررات موجود در اسناد بین المللی مورد تطبیق قرار خواهند گرفت.
2- تحقیقات و مطالعات قبلی
رساله ها و کتب متعددی در خصوص بزهکاری اطفال وجود دارد. لیکن اکثر آنها، بیشتر، مسائل مربوط به علل بزهکاری اطفال، مسوولیت کیفری، مقررات دادرسی، نحوه محاکمه و پیشگیری از ارتکاب جرایم صغار را مطرح نموده، به مساله تصمیمهای مناسب در قبال اطفال و نوجوانان معارض قانون، کمتر پرداخته اند.
کتابها و رسالاتی که در آنها این مساله، قسمت مهمی را به خود اختصاص داده از این قرارند:
- کتاب «حقوق کیفری اطفال در اسناد سازمان ملل متحد» تالیف خانم مریم عباچی که در یک کتاب به تمام مسائل مربوط به اطفال بزهکار از جمله مسؤولیت کیفری، انواع جرایم ارتکابی، آیین دادرسی، مقررات مربوط به نگهداری اطفال بزهکار و ... صرفاً از دید اسناد بین المللی پرداخته، به نحوی که به انواع مجازاتهای مورداستفاده ، غیر از حبس، صرفاً در پنج صفحه پرداخته شده و طبعاًَ بسیار خلاصه و از باب اشاره به مقررات بوده است.
- کتاب «جایگزینهای زندان یا مجازاتهای بینابین» تالیف آقای دکتر محمد آشوری که در حین تهیه این پایان نامه منتشر گردید که اگر چه به طور مفصل انواع جایگزینها را مورد بررسی قرار داده، لیکن چون در مورد خاص اطفال نمی باشد به برخی تصمیمهای ویژه دادگاه اطفال اشاره ندارد و ضمناً اسناد بین المللی مربوط به اطفال نیز در آن مطرح نبوده، بیشتر، حقوق تطبیقی و مقررات کشورهای مختلف در آن مورد بحث واقع شده اند.
- ازمیان پایان نامه ها، پایان نامه ای با عنوان «جانشینهای مجازات زندان» که توسط آقای علی کرم جانی پور جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران تهیه گردیده است، انواع جانشینهای زندان را مطرح نموده لیکن نه در مورد اطفال و جانشینهای خاصی که در بزهکاری آنها مورد نظر است و نه در مورد اسناد بین المللی خاص اطفال، مطلبی ندارد. علاوه بر این، به دلیل نگارش در سالیان گذشته، برخی از جایگزینهای جدید را نیز مورد بحث قرار نداده است. سایر رسالههای ارائه شده در دانشگاههای مختلف، بیشتر به مسائل مربوط به مسوولیت کیفری، مقررات شکلی مربوط به دادرسی و مطالبی کلی همچون سیاست جنایی ایران در قبال اطفال بزهکار پرداخته اند که طبعاً در هیچ یک از آنها موضوع ، به طور دقیق از دید مقررات داخلی و اسناد بین المللی مورد بحث قرار نگرفته است.
اما کاملترین نوشته ای که در خصوص مساله مطروحه در این پایان نامه نگارش یافته است، کتاب «دادرسی اطفال بزهکار در حقوق تطبیقی» تالیف خانم دکتر تاج زمان دانش است. لیکن این کتاب نیز صرفاً ابعادی از موضوع را بررسی کرده و بیشتر به مقررات موضوعه و قوانین سایر کشورها در این خصوص، پرداخته است و چندان به ابعاد جرم شناسانه موضوع یا وضعیت فعلی مجازات اطفال ، در عمل در ایران توجه نشده است.
3- ضرورت تحقیق
دهه های 1980 و 1990 با تصویب یک چارچوب هنجاری بین المللی در زمینه تشکیلات قضایی نوجوانان همراه بود. حداقل مقررات سازمان ملل متحد در مورد اعمال عدالت یا مقررات پکن، رهنمودهای ملل متحد برای پیشگیری از بزهکاری نوجوانان یا رهنمودهای ریاض و مقررات ملل متحد برای حمایت از نوجوانان محروم از آزادی همراه با کنوانسیون حقوق کودک، بارزترین نمونه ها در این زمینه هستند.
بسیاری کشورها ، قدمهایی برای تضمین رعایت حقوق اطفال بزهکار و اجتناب از محروم کردن آنان از آزادی برداشته اند. اما در کشور ما، اگرچه امروزه اهمیت موضوع برای دولتمردان روشن گردیده و اقداماتی در حال شکل گیری می باشد لیکن تا به این لحظه، اقدام عملی جدی در این خصوص انجام نشده است.
اکنون زمان آن رسیده است که برای تقویت و اعتلای نظام قضایی کشور که در آن، حیثیت و ارزش کودکان، ترفیع داده شده و به جای اقدامات سرکوبگرانه، سازگار کردن ایشان با اجتماع و اصلاح آنها مد نظر باشد، سرمایه گذاری کنیم. یکی از اقدامات مهم در این زمینه، اصلاح قوانین موجود و تصویب قوانینی است که به موجب آنها این امر، تضمین شود که محروم کردن کودکان از آزادی، تدبیری است که در آخرین مرحله و برای کوتاهترین زمان ممکن باید به آن متوسل شد و برای رسیدن به این هدف باید وسایل جدید و تصمیمهای ویژه ای را درقوانین در اختیار قاضی اطفال قرار داد.
اسناد بین المللی و خصوصاً قطعنامه های سازمان ملل متحد، بهترین راهنمای ما در این راه خواهند بود و لذا ضرورت دارد که این مقررات بررسی شود و در هر مورد، راه حلها و پیشنهادات قابل اجرا با توجه به شرایط کشور ایران، مورد بحث قرار گیرد.
4- فرضیه ها
فرضیاتی که در تقریر این نوشته مورد نظر بوده عبارتند از:
- هدف از واکنش نسبت به بزهکاری اطفال، اصلاح بزهکار و باز اجتماعی کردن وی می باشد.
- مجازات حبس (سالب آزادی) علاوه بر اینکه موجب اصلاح بزهکار نمی شود واجد مفاسد و مضرات عدیده ای می باشد و لذا باید با مجازاتها و تدابیر دیگری جایگزین گردد.
- مقررات فعلی ایران در خصوص مجازات اطفال، ناقص و نامناسب بوده و مستلزم اصلاح است.
- راهکارهای مطروحه در اسناد بین المللی در خصوص تصمیمهای دادگاه اطفال ، توجه به آنها و تطبیق مقررات داخلی با آنها مفید است.
5- روش تحقیق
اجرای طرح عمدتاً مبتنی بر روش کتابخانه ای است و با این روش ، سعی در بررسی موضوع از دید روانشناسی، جرم شناسی و علوم تربیتی داشته، مسائل نظری حقوقی و مقررات موضوعه در این باب در اسناد بین المللی و حقوق ایران را بررسی می کند. در کنار این روش، سعی شده است با مراجعه به مراجع قضایی، تا حد امکان از احکام این دادگاهها استفاده شود.
6 – طرح کلی پایان نامه و روش طرح مطالب
پایان نامه حاضر مشتمل بر یک قسمت تحت عنوان کلیات و دو بخش اصلی است. در قسمت کلیات، به بعضی مسائل ضروری و برخی مفاهیم لازم همچون سیر تاریخی مجازات اطفال، تعریف واژه های کلیدی، علل بزهکاری اطفال و اهمیت آن، هدف از مجازات اطفال و اصول مورد تاکید در مجازات آنان و نیز مبانی و فلسفه مجازاتهای جایگزین، تاریخچه، انواع و زمینه های اجرای آن به طور اجمال و در حد ضرورت خواهیم پرداخت. سپس با طرح یک تقسیم بندی از انواع مجازاتهای جایگزین در بخش اول به مصادیق جایگزینهایی که به عنوان مجازات اصلی جانشین حبس می شوند و در بخش دوم به جایگزینهایی که در حین اجرا و جهت جلوگیری از اجرای مجازات حبس یا قسمتی از آن مطرح می شوند اشاره خواهیم کرد. هر یک از انواع جایگزینها در هر بخش، یک فصل را به خود اختصاص داده و در آن طی گفتارهایی به مباحث کلی پیرامون آن جایگزین و نیز مقررات داخلی و اسناد بین المللی در آن مورد، در کنار هم خواهیم پرداخت .
آنچنان که گفتیم تدابیر و جایگزینهای دسته دوم، به طور کامل از مجازات حبس منفک نمی شوند بلکه مربوط به چگونگی اجرای آن بوده یا اینکه توسط آنها از اجرای تمامی یا قسمتی از مجازات حبس ، اجتناب می گردد .در ادامه به بررسی این گروه خواهیم پرداخت.
فصل اول – نظام نیمه آزادی [1]
هرگاه نگهداری طفل یا نوجوان بزهکار در محیط آزاد امکان پذیر نباشد و وضع وی ایجاب نماید که از محیط اجتماعی که در نوع جرم یا بروز حالت خطرناک در وی موثر بوده دور نگهداشته شود و یا اینکه مصلحت طفل ایجاب کند که برای مدتی در محیط بسته نگهداری شود تا برای بازگشت به زندگی اجتماعی آماده گردد، دادگاه یا مقام صلاحیتدار می تواند حکم به نگهداری طفل را در یک موسسه که حالت نیمه آزادی دارد صادر کند.
گفتار اول – ماهیت ، شرایط و روش اجرا
روش نیمه آزادی مرحله ای بین اجرای روشهای در محیط آزاد و زندان است. این روش برای عادت دادن محکومین به محیط آزاد اجرا می شود. در اجرای این روش، محکومین بدون نگهبان در خارج از زندان به کار اشتغال دارند و شبها پس از اتمام کار و در روزهای تعطیلی و بیکاری در زندان به سر می برند. ساعات دقیق ورود و خروج آنها در دفتر مخصوص ، ثبت می گردد. محکومین در موقع خروج از زندان از لباس شخصی استفاده می کنند. همچنین در سر راه خود، حق ملاقات و مصاحبه و مراوده با کسی را نداشته و نباید به رستوران، کافه، قهوه خانه و سایر مجامع عمومی وارد شوند. [2]
البته نظام نیمه آزادی را به شکل معکوس نیز می توان در نظر گرفت. به این ترتیب که بزهکار، اوقات فراغت و استراحت را در خانواده می گذراند ولی تحصیل ، کارآموزی یا اشتغال وی در موسسات مخصوصی که برای بازپروری این نوع افراد در نظر گرفته شده اند، انجام می پذیرد. این نظام نیمه آزادی معکوس را در بسیاری از نقاط از جمله در شهربال سوئیس می توان دید. این نظام در مواردی که سازش طفل با محیط خانوادگی خوب است ولی سازش با محیط یادگیری مشکل است نتایج مفیدی به بار می آورد. [3]
در مورد اطفال و نوجوانان باید دقت شود که محل نگهداری آنان در سیستم نیمه آزادی، محلی باشد که به طور مخصوص برای اجرای این روش بنا شده و با دیوار و یا سیم خاردار و یا وسایل دیگر، محصور نباشد. در این موسسات باید سالنهای استراحت، مطالعه، تفریح، غذاخوری و خوابگاهها پیش بینی گردد و در تجهیز آنها، آداب و رسوم و اعتقادات مذهبی جامعه و سطح زندگی اجتماعی مد نظر قرار گیرد. ضمناً باید در این موسسات بین اطفالی که تحصیل می کنند و اطفالی که به کار اشتغال دارند تفکیک شود یا این دو دسته در موسسات جداگانه نگهداری شوند، تا دانش آموزان در محیط آرام، تکالیف آموزشی خود را انجام دهند.[4]
البته این امکان وجود دارد که موسسه تربیتی بسته شبانه روزی معمولی (مانند کانون اصلاح و تربیت در ایران) برخی از مددجویان خود را در شرایط نیمه آزادی قرار دهد بدون اینکه سازمان خود را تغییر دهد و استفاده کنندگان از نظام نیمه آزادی با دیگر بزهکاران در آمیخته باشند. لیکن این امر با اشکالاتی مواجه است و تا حد امکان ودر صورت وجود امکانات کافی باید از آن پرهیز نمود. این امکان نیز هست که در یک محیط شبانه روزی معمولی، یک بخش اختصاصی و مجزا برای افرادی که تحت نظام نیمه آزادی هستند در نظر گرفته شده، از سایرین جدا شوند اما در هر حال، ساخت موسسات مخصوص برای اجرای روش نیمه آزادی، برترین و بهترین روش است.
اما محلی که طفل، روزانه به آن می رود ممکن است محل تحصیل ، کارآموزی و یا کار باشد . طفل یا نوجوان همچنین بلیط رفت و آمد خود را هم از موسسه دریافت می نماید. وی بدون اجازه مدیر موسسه یا مقام صلاحیتدار دیگر حق تغییر شغل خود را نداشته و نمی تواند در ساعات اشتغال به تحصیل یا کار روزانه از محل تحصیل یا اشتغال یا کارآموزی بدون اجازه مقام صالح خارج گردد. ضمناً وی موظف است که حوادث و پیش آمدهای غیر مترقبه را فوراً به رئیس موسسه اطلاع دهد [5].
در مواردی که محکوم، روزانه به کار اشتغال دارد، دستمزد وی توسط کار فرما به موسسه ارسال می شود. همچنین از لحاظ تاثیر معنوی موضوع می توان دستمزد را به خود طفل داده تا به موسسه تسلیم کند. این مبلغ توسط رئیس موسسه تقسیم شده و مقداری از آن برابر مقررات مربوطه به طفل پرداخت و مقداری هم برای وی پس انداز می شود.
مسوولین موسسه باید سعی نمایند اعتماد محکوم را جلب نموده، نسبت به رفع مشکلات مادی و ناراحتیهای روانی وی اقدام نمایند. موسسه بایستی دارای مددکارانی باشد که دائماً وضعیت طفل در محل کار یا تحصیل را زیر نظر داشته و همچنین با خانواده وی نیز در تماس بوده، امکان ملاقات آنها را فراهم ساخته، مراتب رامستمراً به مدیر موسسه گزارش دهند.
البته باید در نظر داشت که نظام نیمه آزادی برای همه اطفال و نوجوانان بزهکار، قابل اجرا نیست. در مورد معتادین به مواد مخدر، اطفال و نوجوانان متمرد، سرکش، بی انضباط ، پرخاشگر و دارای ناراحتیهای روانی، اجرای این روش میسر نمی باشد.
گفتار دوم – مزایا و معایب
مزایا و معایبی را برای روش نیمه آزاد بر شمرده اند که به آنها خواهیم پرداخت. مزایایی که برای این روش مورد تصور است عبارتند از:
1) روش نیمه آزادی بادور نگهداشتن بزهکار در طول مدت مفید شبانه روز از محیط زندان موجب پیشگیری از مفاسد و مضرات زندان و تماس با بزهکاران حرفه ای مخصوصاً برای محکومین به حبسهای کوتاه مدت می شود.
2) با اجرای این روش، در موردی که بزهکار در طول روز به کار اشتغال دارد، صغار بزهکار با فراگیری مشاغل در این گونه محیطها پس از اتمام دوره محکومیتشان، جذب بازار کار می شوند و بدین وسیله حداقل سودمندی آن است که تا حد زیادی از ارتکاب جرم توسط ایشان به علت بیکاری جلوگیری به عمل خواهد آمد.
3) با اعتماد به نوجوان در این روش و اشتغال وی به فعالیتهای مفیدی که پرداخت دستمزد به وی را نیز به دنبال دارد، حس اعتماد به نفس در وی تقویت می گردد.
4) در این روش از کارگاهها و مؤسسات آموزشی استفاده می شود که در محیط آزاد جامعه ایجاد شده و مشغول به کار هستند ولذا نیازی نیست تا دولت با صرف هزینه نسبت به ایجاد چنین کارگاهها یا مراکز آموزشی اقدام کند و لذا این روش دارای صرفه اقتصادی برای دولت است.
5) در مورد اطفالی که مدتی را در زندان یا دارالتادیب و کلاً در موسسات بسته شبانه روزی تحمل محکومیت نموده اند می توان با نزدیک شدن به پایان دوره محکومیت از این روش استفاده کرد. این رژیم بدین ترتیب مقدمات انتقال از موسسات شبانه روزی محدود به زندگی آزاد را فراهم می آورد؛ یعنی موجب تجدید انطباق صغیر نزدیک به آزاد شدن با جامعه می گردد. [6] بنابراین نیمه آزادی در این حالت، مرحله ای است که آزادیهای آزمایشی کوتاه مدت یا طویل المدت به اطفالی که در موسسات بسته شبانه روزی نگهداری می شوند اعطا می گردد و آنان را برای بازگشت به زندگی عادی، آماده می کند. از آنجا که این دوره با مرحله آزادی قطعی مرتبط بوده و اغلب به آن منتهی می شود لذا می توان اقداماتی را که در این مرحله انجام می شود به عنوان پایه و اساس مراقبتهای پس از آزادی محسوب داشت. بدین ترتیب در این مرحله، مهمترین اقدام ، عادت دادن طفل به زندگی اجتماعی و فراهم کردن وسایلی است که پس از آزادی قطعی بتواند به نحو رضایت بخشی در اجتماع مستقر گردیده و مرتکب تکرار جرم نشود. چرا که محکومی که مدت طولانی در محیط بسته (زندان) نگهداری شده، به آن محیط عادت کرده و در موقع آزادی از زندان به آسانی نمی تواند رفتار و اعمال خود را با محیط آزاد وفق دهد.
6) محکومینی که در این روش به کار اشتغال دارند، با دریافت مزد به کار راغب شده و با درآمدی که دارند، مایحتاج ضروری خود را فراهم و با کمک به خانواده خود، موجب استواری روابط و علقه محبت خانوادگی نیز می گردند.
پایان نامه موانع دسترسی زنان بزهکار به عدالت کیفری در نظام کیفری ایران
چکیده
پژوهش حاضر و نیز مطالعه حقوق کیفری تطبیقی حاکی از آن است که زنان خانوار و ناتوان از نظر مالی و بی سواد و کمسواد وقتی در معرض اتهام قرار میگیرند چه برای اثبات بیگناهی خود و یا با وجود انجام جرم برای رعایت تشریفات قانونی و برخورداری از عدالت کیفری با موانع بسیاری مواجه میشوند و این موانع در فرآیند رسیدگی کیفری از مرحله تحقیقات پلیسی، تعقیب کیفری، دادرسی و صدور و اجرای حکم وجود دارد و از تاثیر این موانع بر سرنوشت و آینده زنان بزهکار نباید غافل ماند. میتوان با تدوین و تصویب قوانین موثر و کارآمد، توجه به تفاوتها و تمایزات دو جنس آموزش و تعلیم نیروی پلیس ویژه زنان و پلیس پیشگیری از جرم، آموزش قضا زدایی و استفاده از کارشناسان، روانشناسان، وکلا، مشاوران حقوقی و جرم شناسان و تشکیل پرونده شخصیت و استفاده از مشاور و مددکار درکنار بزهکاران و متهمان، استفاده از ساز و کارهای ترمیمی و تربیتی، پیش بینی قرارهای جایگزین، اختصاص شعبی برای رسیدگی به پرونده متهمان و بزهکاران زن، توجه ویژه به شخصیت بزهکاران در هنگام صدور رای، ایجاد سازمانهایی جهت حمایت از زنان بزهکار که خود به نوعی بزه دیده و آسیبپذیر میباشند.
قسمتهای از متن
هر جامعهای از گذشته تا به امروز با پدیده جرم دست و پنجه نرم میکند. وقوع جرم، وجود مجرم و انجام مجازات در جوامع امروزی امری بدیهی است. در گذشته خویشان و بستگان مجرم و مجنی علیه به درگیری و اختلافات رسیدگی میکردند. اما امروزه در بسیاری از کشورهای جهان با افزایش پیچیدگی جامعه و تکامل نظامهای عدالت دولت به تدریج نقش غالبی را در فرآیند عدالت بر عهده گرفت و دولتها رفتارهای خاصی را جرم در نظر گرفتهاند و برای آنها مجازات تعیین کردهاند. در جرایم علیه اشخاص و دولت، این دولتها هستند که مسئولیت انجام تحقیقات درباره وقوع جرم، تعقیب مظنون، قضاوت و اجرای حکم را بر عهده دارند. دانشمندان و متخصصان مختلف و حتی فلاسفه سعی در کمک دولتها در رسیدن به عدالت کیفری که آرمان همه انسانهای آزاد اندیش است دارند. در این بین جرم شناسی هرچند علمی جوان و نوپاست. بیشتر از سایر علوم به کمک حقوقدانان شتافته است تا بتوانند اولاً با شناختن علل جرم، اقدامات پیشگیرندهای برای مصونیت جامعه از بزه پیدا نمایند و با تفسیر و تجزیه نتایج حاصله در تکمیل این اقدامات موفق شدند ثانیاً انسان مجرم را بشناسند و بدانند برای چه مرتکب جرم شده و چگونه میتوان او را برای بازگشت به جامعه آماده کرد ثالثاً مجازاتها و بخصوص زندان را با اقداماتی جدی به محیطی درمانی و تربیتی تبدیل کنند تا کیفر بیش از آن که جرم پرور باشد اصلاح کننده گردد. که نتیجه این شناخت و درمان همه به نفع مرتکب جرم است و هم جامعه را مصون خواهد داشت و نیز تلاش نمایند تا از تدابیر و اقدامات پیشگیرنده به جای مجازاتها بهره گیری کنند. هم زمان با رشد چشمگیر جرم شناسی در سده اخیر نباید از یک جنبش از دل جرم شناسی غافل شد.
کمبود یا عدم کفایت پاسخهای حمایتی درمانی
در چهارچوب رویکرد سنتی به فرآیند دادرسی کیفری نظام سیاستگذار به بزه دیده صرفاً به عنوان اعلام کننده جرم، شاکی خصوصی و نیز منبعی برای عرضه اطلاعات مرتبط با رفتار مجرمانه، توجه میکند.
تحت حاکمیت چنین سیستم، نظام عدالت کیفری تنها موظف به رسیدگی به اتهام وارده و اتخاذ تصمیم در قبال شخص متهم بوده، بزه دیده و شرایط روحی و روانی وی و نیازها مشکلات او کمتر توجه مقامات قضایی و دستاندرکاران نظام عدالت کیفری را به خود جلب مینماید. بدین ترتیب قربانی جنسی در مقام یک شخص آسیب دیده و نیازمند حمایت شناسایی نمیشود و پرداختن به مشکلات وی خارج از حیطه اختیارات و وظایف محوله به نیروهای پلیس و کادر قضایی ارزیابی میگردد.
کمبود یا نبود کفایت واکنشهای کیفری
بیتردید یکی از مهمترین اهداف مداخله کیفری در حوزه پاسخدهی به رفتارهای مجرمانه جنسی، تعیین و اجرای مجازات برای بزهکاران است. پاسخ کیفری به رفتار غیرمسئولانه بزهکار از یک سو میتواند با تسلی خاطر بزه دیده بخشی از دردها و رنجهای تحمیلی به وی را التیام بخشد و از سویی دیگر، از تکرار رفتار مجرمانه به ویژه از جانب شخص بزهکار پیشگیری نماید.
واکنشهای منفی اجتماع در قبال قربانیان جنسی را کمتر میتوان اقداماتی سازمان یافته، مبتنی بر عقلانیت و درک علمی رفتارهای جنسی دانست. پاسخهای نامطلوب اجتماع در چهارچوب انگارههای ذهنی تثبیت شده و خللناپذیری طرح میگردند که حفظ منافع عمومی و بقای سنتهای پذیرفته شده اخلاقی را بر منافع فردی قربانیان مقدم میشمارد. بدین ترتیب زمینه طرح واکنش های مکانیکی (ناآگاهانه- نیمه آگاهانه) در برابر قربانیان جنسی فراهم میگردد. واکنشهایی که سنتها و باورهای اخلاقی جامعه، نقش تعیین کننده در ترسیم آنها را ایفا مینمایند[1].
[1] . با افزایش میزان خردگرایی در سطح اجتماع و حذف تاریخی سیطره مطلق رویکردهای جرم اندیشانه و جمعگرایانه سنتی، بستر مطلوبی برای شکل گیری پاسخ های نسبی، فردگرایانه و آگاهانه ای فراهم می آید که با جایگزین نمودن اقدامات آزادانه اشخاص در جهارچوب مفهوم جامعه مدنی به جای پاسخ های هدایت شده توده، واکنش هایی انسان مدارانه، مبتنی بر درک جایگاه و وضعیت آسیبپذیر قربانیان جنسی را سامان خواهد داد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
مقدمه
بیان مسئله. 2
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق. 4
پیشینه تحقیق. 5
روش تحقیق. 6
سوالات تحقیق. 6
ساختار تحقیق. 6
فصل اول:
موانع دسترسی زنان به عدالت کیفری در قوانین جزایی ماهوی
مبحث اول: ضمانت اجراهای کیفری در مورد زنان بزهکار. 12
گفتار اول: زنان و کیفر حبس... 12
گفتار دوم: زنان و ضمانت اجراهای جایگزین حبس... 13
گفتار سوم: آسیب شناسی ماهوی پاسخهای نظام عدالت کیفری.. 18
الف) نبود پاسخ دهی.. 18
1. نبود پاسخدهی قانونی.. 18
2. نبود پاسخدهی اجرایی/ قضایی.. 18
3. پاسخ دهی صوری/ نمایشی.. 19
ب) پاسخدهی سرکوب گرایانه. 20
1. کیفردهنده 20
2. تثبیت کننده 21
3- ناتوان ساز. 21
3-1- ممکن نبودن طرح دعوی نزد نظام عدالت کیفری.. 21
2-3- ناتوانی در مراجعه به مراکز ارائه دهنده خدمات درمانی و حمایتی.. 22
پاسخدهی ناحمایتی و غیرتخصصی.. 22
1- ترسیم یا اجرای آسیب زای فرآیند دادرسی کیفری.. 23
2- کمبود یا عدم کفایت پاسخهای حمایتی درمانی.. 24
3- کمبود یا نبود کفایت واکنشهای کیفری.. 24
مبحث دوم: بررسی عدالت نسبت به زنان در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. 26
گفتار اول: بررسی تفاوت اجرای حکم قصاص در مورد زن و مرد. 27
الف – قانون مجازات اسلامی ایران مصوب 1370. 28
1- حکم قرآن در مورد قصاص زن و مرد. 30
2- مبنای روایی.. 32
ب) قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. 34
1- قاتل و مقتول واحد باشند. 35
2- قاتل، واحد و مقتول، متعدد باشند. 35
3- قاتلین، متعدد و مقتول، واحد باشند. 36
گفتار دوم: حجاب زنان و عدم جرم انگاری حجاب برای مردان. 39
الف- مبنای فقهی ماده 864 ق.م.ا. و نقد آن. 39
1- نقد ماده 864 ق.م.ا. 40
2- قید «کیفر عمل» 40
3- قید «انظار عمومی» 40
4- قید «جریحهدار شدن عفت عمومی» 40
5- قید «گناهان کبیره» 41
6- قید «عمل حرام» 42
7- فرق گناه و جرم. 42
ب- نقد تبصره ماده 864 ق.م.ا. 43
1- عدم انطباق تبصره ماده 864 ق.م.ا. با شرع. 43
2- عدم تناسب مجازات مقرر در تبصره، با سایر قوانین مشابه. 44
3- عدم قید جریحهدار شدن عفت عمومی.. 44
4- پیشنهاد اصلاح قانون. 44
ج- عدم جرم انگاری رعایت حجاب برای مردان. 45
گفتار سوم: سن مسئولیت کیفری دختران. 46
الف- حذف تعزیر افراد نابالغ. 47
ب- مسئولیت نقصان یافته. 47
ج- رشد کیفری.. 49
گفتار چهارم: مجازات تجاوز جنسی.. 50
گفتار پنجم: دفاع مشروع. 51
گفتار ششم: دیه زن. 51
الف – دیه نفس مرد مسلمان. 52
ب – دیه نفس زن مسلمان. 53
گفتار هفتم: قصاص به سبب سقط جنین.. 55
گفتار هشتم: عدم تنوع در ضمانت اجراهای کیفری.. 56
فصل دوم:
موانع دسترسی زنان بزهکار به عدالت کیفری در آیین دادرسی کیفری
گفتار اول: نگرش منفی پلیس نسبت به زنان بزهکار. 61
الف- اعمال خشونت در هنگام دستگیری و فشار فیزیکی جهت کسب اقرار. 64
ب- اعمال خشونت، تهدید، سوء استفاده از قدرت.. 65
ج- ساز و کارهای حمایتی جهت جلوگیری از سوء استفاده از قدرت.. 67
گفتار دوم: عدم رعایت حریم خصوصی.. 70
الف- تأثیر تحصیلات، موقعیت اقتصادی و اجتماعی در واکنش به حفظ حریم خصوصی.. 71
ب- عدم آگاهی و آموزش کارکنان نهاد کیفری نسبت به رعایت حریم خصوصی.. 73
مبحث دوم: نارسایی ها و کمبودهای موجود در نهاد دادسرا 76
گفتار اول: فقدان حضور مشاور، مددکاران، فقدان میانجیگری و تشکیل پرونده شخصیت.. 77
الف- فقدان حضور مشاور، مددکار. 77
ب- فقدان میانجیگری.. 79
1- تاریخچه ی میانجی گری.. 81
2- فرایند میانجی گری.. 82
2-1. مرحلهی ارجاع پرونده 83
2-2. مرحلهی اقدامات پیش از میانجی گری.. 83
2-3. مرحله ی میانجی گری و گفت و گو. 83
2-4. مرحله ی پی گیری نتایج حاصل از میانجی گری.. 84
3- اصول و مبانی میانجی گری.. 84
4- اهداف میانجی گری.. 85
4-1. اهداف میانجی گری کیفری در قبال بزه دیده 85
4-2. اهداف میانجی گری کیفری در قبال بزه کار. 86
4-3. اهداف میانجی گری کیفری در قبال جامعه ی محلی.. 86
4-4. اهداف میانجی گری در قبال نظام عدالت کیفری.. 87
5- چالش های پیش روی فرایند میانجی گری.. 87
5-1. مقاومت و مخالفت بازیگران رسمی در عرصه ی اجرای عدالت.. 88
5-2. آسیب ناشی از اختیاری بودن پذیرش فرایند میانجی گری.. 88
5-3. فقدان عنصر تجربه و تخصص در مجریان میانجی گری.. 89
5-4. عدم وجود رویه ی واحد و اختلاف نظر در روش های اجرای میانجی گری.. 89
5-5. استفاده ابزاری از بزه دیده به نفع بزه کار. 90
ج- تشکیل پرونده شخصیت.. 90
1- مفهوم شخصیت.. 92
2. پیشینه ی توجه به پرونده ی شخصیت بزه کار. 93
3- تفاوت پرونده ی شخصیت و پرونده ی کیفری.. 94
4- محاسن تشکیل پرونده ی شخصیت.. 95
4-1. اتخاذ تصمیم منطقی و کنترل بزه کاری.. 95
4-2. جلب اعتماد مردم. 95
4-3. رعایت عدالت.. 96
4-4. پیشگیری از تکرار جرم. 96
4-5- اصلاح بزه کار. 96
5- جایگاه پرونده ی شخصیت در حقوق کیفری ایران. 97
5-1. مقررات مربوط به پرونده ی شخصیت پیش از پیروزی انقلاب اسلامی.. 97
5-2. جایگاه پرونده ی شخصیت در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392. 99
5-3. جایگاه پرونده ی شخصیت در قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب 1378. 99
5-4. جایگاه پرونده ی شخصیت در آیین نامه ی سازمان زندان ها و اقدامات تأمینی مصوب 1384 100
5-5. جایگاه پرونده ی شخصیت در قانون آیین دادرسی کیفری جدید. 101
گفتار دوم: عدم مداخله وکیل در دادسرا 103
گفتار سوم: نامناسب بودن قرارهای تامینی با موقعیت زنان بزهکار. 105
گفتار چهارم: فقر اقتصادی و عدم استقلال مالی زنان بزهکار. 109
گفتار پنجم: پیامدهای منفی قرارهای تأمینی منجر به بازداشت و قرار بازداشت.. 111
مبحث سوم: موانع دسترسی زنان به عدالت کیفری در مرحله رسیدگی و صدور و اجرای حکم. 114
گفتار اول: عدم تشکیل پرونده شخصیت، فقدان حضور مشاور، مددکار و وکیل معاضدتی.. 114
الف: پرونده شخصیت.. 114
ب: فقدان حضور مشاور و مددکار. 116
ج: فقدان حضور وکیل معاضدتی در جریان دادرسی.. 118
گفتار دوم: تأثیر ایدئولوژی قاضی نسبت به زنان بزهکار بخصوص در جرایم منافی عفت.. 122
گفتار سوم: موانع دسترسی زنان بزهکار به عدالت کیفری در مرحله اجرای احکام مختلف... 124
الف: شلاق. 125
ب: عدم کارایی و اثر بخشی مجازات شلاق. 126
ج: جزای نقدی، فقدان اثربخشی لازم این مجازات.. 127
د: نامناسب بودن جزای نقدی با موقعیت زنان بزهکار. 128
گفتار چهارم: مجازات زندان و معایب این مجازات در مرحله اجراء برای زنان بزهکار. 129
الف: جرم زا بودن محیط زندان. 130
ب: ناکارآمدی مجازات زندان. 131
ج: کمبود و نبود امکانات بهداشتی، آموزشی، اقتصادی مخصوص زنان بزهکار. 133
د: کودکان و مادران زندانی در داخل زندان. 135
نتیجه گیری.. 137
پیشنهادات.. 139
منابع. 141
پایان نامه مقایسه ابعاد مختلف عمل کرده خانواده نوجوانان بزهکار و غیر بزهکار تهران
مقدمه :
خانواده یک نظام اجتماعی و طبیعی است ، چون خانواده اساسی ترین نهاد اجتماعی است که اولین رکن رشد و پرورش بشمار می رود ، به همین دلیل هر گونه اختلالی در خانواده کودکان ، نوجوان و جوانان نیز رسوخ می کند و موجبات انحراف آنها را از قوانین و مقررات فراهم می سازد . خانواده یکی از طبیعی ترین گروه هایی است که می تواند نیازهای مادی ، عاطفی و معنوی انسانها را برطرف کند .
کودک اولین تجربیات خود را برای هم زیستی با دیگران در خانواده می آموزد و رشد و فعالیت های آینده اش را پی ریزی می کند و سعادت و شقاوت وی ریشه در خانواده اش دارد . ( احمدی 1382 )
وجود شرایط عاطفی ناسالم ، یعنی منفی بودن نقش های خانوادگی ، در میان اعضای خانواده های مجرمان بیش از خانواده های غیر بزهکار است چنین نقش هایی بیشتر به شکل خصومت ، آزردگی ، نفرت ، خرده گیری ، پرخاش و نابسامانی های روانی آشکار می شوند این چنین خصلت هایی باعث ایجاد اضطراب در نوجوانان می شود ( راوندی 1364)
در کل سلامت خانواده تأثیر زیادی بر سلامت جسمانی و روانی فرزندان ( نوجوانان ) دارد . سلامت خانواده فقط به معنای نبود علائم و نشانه های نابهنجاری و اختلال در خانواده نیست علاوه بر این ویژگی خانواده باید نقش ها و وظایف خود را در قبال افراد جامعه و سیستم های دیگر به شکل مناسبی ایفا کند ( اکبری1373 )
فهرست مطالب
عنوان ................................................................................ صفحه
چکیده ................................................................................................................................................................ 1
فصل اول : کلیات تحقیق
- مقدمه ............................................................................................................................................................. 3
- بیان مسأله ..................................................................................................................................................... 4
- اهمیت تحقیق .............................................................................................................................................. 6
-اهداف تحقیق ................................................................................................................................................. 8
- فرضیه های تحقیق ..................................................................................................................................... 9
- تعاریف عملیات واژه ها .............................................................................................................................. 10
فصل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق
- ساختار خانواده و کجروی اجتماعی ....................................................................................................... 12
- تعریف خانواده .............................................................................................................................................. 12
- ساختار و انواع خانواده ............................................................................................................................. 13
-وظایف خانواده ............................................................................................................................................... 16
- عوامل خانوادگی مؤثر بر رفتار ................................................................................................................. 18
- تعریف بزه ...................................................................................................................................................... 23
- علائم و نشانه های بزهکاری ..................................................................................................................... 23
- علل بزهکاری ................................................................................................................................................ 24
- تبیین زیست شناختی کجرویهای اجتماعی ، بزهکاری ................................................................... 26
- نظریه زیست شناختی بزهکاری مبتنی بر الگو ( تیپ ) بدنی ) .................................................... 31
- نظریه کروموزمی .......................................................................................................................................... 32
- نقد و بررسی ................................................................................................................................................. 35
- تبیین روان شناختی کجروی .................................................................................................................. 36
- نظریه کج رفتاری زیگموند فروید ........................................................................................................... 39
- نظریه یادگیری ............................................................................................................................................. 41
- تبیین جامعه شناختی انحراف و کجرویهای اجتماعی ..................................................................... 42
- تئوری انحراف از دیدگاه کارگرد گرایی ................................................................................................. 43
- انحراف از دیدگاه تضاد گرایی .................................................................................................................. 45
- تحقیقات پیشین ........................................................................................................................................ 48
فصل سوم : روش اجرای تحقیق
- جا معه آماری ............................................................................................................................................... 52
- نمونه و روش نمونه گیری ......................................................................................................................... 52
- ابزار اندازه گیری .......................................................................................................................................... 52
- روش جمع آوری اطلاعات ........................................................................................................................ 57
- روش آماری ................................................................................................................................................... 58
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش .................................................................................................. 59
توصیف داده ها ................................................................................................................................................ 61
تحلیل استنباطی داده ها .............................................................................................................................. 62
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری
- خلاصه تحقیق ............................................................................................................................................. 84
- بحث و نتیجه گیری ................................................................................................................................... 86
- توصیه ها و پیشنهادات .............................................................................................................................. 93
- بیان محدودیت ها و موانع ......................................................................................................................... 95
منابع فارسی ..................................................................................................................................................... 96
پیوست ............................................................................................................................................................... 98
پایان نامه مجازاتهای جایگزین در مورد اطفال بزهکار و تطبیق آن با اسناد بین المللی
مقدمه
1- طرح مساله
در سالهای اخیر، مجازات حبس ، موضوع ایرادات فراوانی قرار گرفته است . به همین جهت، مساله جایگزین ساختن حبس با مجازاتهای مناسبتر دیگری که از مضرات و مفاسد آن به دور باشند به طور جدی مطرح گردیده است. اگرچه این مساله در مورد تمام بزهکاران اعم از اطفال و بزرگسالان حائز اهمیت است لیکن با توجه به ویژگیهای اطفال بزهکار و لزوم داشتن نگرش خاص نسبت به این دسته و نیز افزایش نرخ بزهکاری اطفال و نوجوانان در سراسر جهان، موضوع مورد بحث در خصوص این گروه ، مستلزم توجه بیشتری است.
بدین ترتیب، در این نوشته، انواع مجازاتهای جایگزین ، شرایط و نحوه اجرا، مزایا و معایب و سایر مسائل پیرامون آنها در مورد اطفال بزهکار مورد مطالعه قرار خواهد گرفت که ضمن بحثهای کلی در خصوص آلترناتیوهای حبس که بسیاری از آنهادر مورد بزرگسالان نیز قابل استفاده می باشد، توجهی ویژه به واکنشهای متخذه در برابر اطفال و نوجوانان بزهکار خواهد داشت.
علاوه بر این، چندی است که موضوع مجازاتهای جایگزین، خصوصاً در مورد اطفال بزهکار، در ایران نیز مطرح شده و مسوولین امر نیز با برگزاری همایشها و سمینارهای متعددی علاقه خود را به این موضوع، ابراز نموده اند و حتی لوایحی نیز جهت ایجاد و اجرای آلترناتیوها تنظیم شده است. از طرف دیگر در حوزه بین المللی نیز مساله بزهکاری اطفال و نحوه واکنش در برابر آن مورد توجه قرار گرفته و خصوصاً سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه های متعددی نشان داده که برای این امر، اهمیت ویژه ای قائل است.
لذا در این نوشته علاوه بر بحثهای کلی مطروحه در مورد انواع جایگزینها، مقررات داخلی ایران در این خصوص با مقررات موجود در اسناد بین المللی مورد تطبیق قرار خواهند گرفت.
2- تحقیقات و مطالعات قبلی
رساله ها و کتب متعددی در خصوص بزهکاری اطفال وجود دارد. لیکن اکثر آنها، بیشتر، مسائل مربوط به علل بزهکاری اطفال، مسوولیت کیفری، مقررات دادرسی، نحوه محاکمه و پیشگیری از ارتکاب جرایم صغار را مطرح نموده، به مساله تصمیمهای مناسب در قبال اطفال و نوجوانان معارض قانون، کمتر پرداخته اند.
کتابها و رسالاتی که در آنها این مساله، قسمت مهمی را به خود اختصاص داده از این قرارند:
- کتاب «حقوق کیفری اطفال در اسناد سازمان ملل متحد» تالیف خانم مریم عباچی که در یک کتاب به تمام مسائل مربوط به اطفال بزهکار از جمله مسؤولیت کیفری، انواع جرایم ارتکابی، آیین دادرسی، مقررات مربوط به نگهداری اطفال بزهکار و ... صرفاً از دید اسناد بین المللی پرداخته، به نحوی که به انواع مجازاتهای مورداستفاده ، غیر از حبس، صرفاً در پنج صفحه پرداخته شده و طبعاًَ بسیار خلاصه و از باب اشاره به مقررات بوده است.
- کتاب «جایگزینهای زندان یا مجازاتهای بینابین» تالیف آقای دکتر محمد آشوری که در حین تهیه این پایان نامه منتشر گردید که اگر چه به طور مفصل انواع جایگزینها را مورد بررسی قرار داده، لیکن چون در مورد خاص اطفال نمی باشد به برخی تصمیمهای ویژه دادگاه اطفال اشاره ندارد و ضمناً اسناد بین المللی مربوط به اطفال نیز در آن مطرح نبوده، بیشتر، حقوق تطبیقی و مقررات کشورهای مختلف در آن مورد بحث واقع شده اند.
- ازمیان پایان نامه ها، پایان نامه ای با عنوان «جانشینهای مجازات زندان» که توسط آقای علی کرم جانی پور جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران تهیه گردیده است، انواع جانشینهای زندان را مطرح نموده لیکن نه در مورد اطفال و جانشینهای خاصی که در بزهکاری آنها مورد نظر است و نه در مورد اسناد بین المللی خاص اطفال، مطلبی ندارد. علاوه بر این، به دلیل نگارش در سالیان گذشته، برخی از جایگزینهای جدید را نیز مورد بحث قرار نداده است. سایر رسالههای ارائه شده در دانشگاههای مختلف، بیشتر به مسائل مربوط به مسوولیت کیفری، مقررات شکلی مربوط به دادرسی و مطالبی کلی همچون سیاست جنایی ایران در قبال اطفال بزهکار پرداخته اند که طبعاً در هیچ یک از آنها موضوع ، به طور دقیق از دید مقررات داخلی و اسناد بین المللی مورد بحث قرار نگرفته است.
اما کاملترین نوشته ای که در خصوص مساله مطروحه در این پایان نامه نگارش یافته است، کتاب «دادرسی اطفال بزهکار در حقوق تطبیقی» تالیف خانم دکتر تاج زمان دانش است. لیکن این کتاب نیز صرفاً ابعادی از موضوع را بررسی کرده و بیشتر به مقررات موضوعه و قوانین سایر کشورها در این خصوص، پرداخته است و چندان به ابعاد جرم شناسانه موضوع یا وضعیت فعلی مجازات اطفال ، در عمل در ایران توجه نشده است.
صفحه | عنوان |
| ||||||
| مقدمه |
| ||||||
| 1 – طرح مساله |
| ||||||
| 2- تحقیقات و مطالعات قبلی |
| ||||||
| 3- ضرورت تحقیق |
| ||||||
| 4- فرضیه ها |
| ||||||
| 5- روش تحقیق |
| ||||||
| 6- طرح کلی پایان نامه و روش طرح مطالب |
| ||||||
| کلیات: |
| ||||||
| الف – سیر تاریخی مجازات اطفال |
| ||||||
| 1 – دوره باستان و میانه |
| ||||||
| 2- دوره معاصر |
| ||||||
| 3- دوره باستان و پس از آن در ایران |
| ||||||
| ب – مفاهیم ، واقعیتها و ضرورتها |
| ||||||
| 1- طفل و مسئوولیت کیفری |
| ||||||
| 2- بزهکاری اطفال و طفل بزهکار |
| ||||||
| 3- علل بزهکاری |
| ||||||
| 4- اهمیت بزهکاری |
| ||||||
| ج – هدف از مجازات اطفال |
| ||||||
| د – اصول مورد تاکید در تعیین مجازات اطفال |
| ||||||
1- تناسب جرم و مجازات | ||||||||
2- تفرید مجازات | ||||||||
3- لزوم تفسیر کودک مدارانه قوانین جزایی | ||||||||
4- ضرورت دوری از برچسب زنی | ||||||||
5- توجه به حق مشارکت طفل در تعیین سرنوشت خویش | ||||||||
هـ - مجازاتهای جایگزین حبس | ||||||||
1- فلسفه پیدایش | ||||||||
2- تاریخچه و مفهوم | ||||||||
3- فواید و شرایط | ||||||||
4- انواع | ||||||||
5- زمینه های اجرا | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
بخش اول – جایگزینها به عنوان مجازات اصلی | ||||||||
فصل اول– سپردن طفل به والدین یا سرپرستان قانونی با الزام به تادیب | ||||||||
گفتار اول – ماهیت، شرایط و اهداف |
| |||||||
گفتار دوم – حقوق کیفری ایران |
| |||||||
گفتار سوم – اسناد بین المللی |
| |||||||
فصل دوم – سپردن طفل به خانواده مورد اعتماد | ||||||||
گفتار اول – ماهیت، شرایط و اهداف |
| |||||||
گفتار دوم – مزایا و معایب |
| |||||||
گفتار سوم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||||
گفتار چهارم – اسناد بین المللی |
|
| ||||||
فصل سوم – مجازاتهای شفاهی |
| |||||||
فصل چهارم – الزام به شرکت در کلاسهای آموزشی و |
| |||||||
گفتار اول – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||||
گفتار دوم – اسناد بین المللی |
|
| ||||||
فصل پنجم – حکم حضور در مرکز مراقبت |
| |||||||
فصل ششم – سازش با مجنی علیه وجبران ضررو زیان وی |
| |||||||
فصل هفتم – خدمات عام المنفعه |
| |||||||
گفتار اول – تاریخچه |
|
| ||||||
گفتار دوم – ماهیت |
|
| ||||||
گفتار سوم- شرایط و الزامات |
|
| ||||||
گفتارچهارم – مزایا و معایب |
|
| ||||||
گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||||
گفتارششم – اسناد بین المللی |
|
| ||||||
فصل هشتم – مراقبت با دستگاه الکترونیک |
| |||||||
فصل نهم – محرومیتها و ممنوعیتهای اجتماعی و حقوقی |
| |||||||
گفتاراول – ماهیت ، شرایط و اهداف |
|
| ||||||
گفتار دوم – مزایا و معایب |
|
| ||||||
گفتار سوم – حقوق کیفری ایران |
|
| ||||||
| گفتارچهارم – اسناد بین المللی |
|
| |||||
| فصل دهم – جزای نقدی |
| ||||||
| گفتاراول – تاریخچه |
|
| |||||
| گفتاردوم – مفهوم و اوصاف |
|
| |||||
| گفتارسوم – انواع |
|
| |||||
| مبحث اول – جزای نقدی ثابت |
|
| |||||
| مبحث دوم – جزای نقدی نسبی |
|
| |||||
| مبحث سوم – جزای نقدی روزانه |
|
| |||||
| گفتار چهارم – مزایا و معایب |
|
| |||||
| گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران |
|
| |||||
| گفتارششم – اسناد بین المللی |
|
| |||||
| بخش دوم – جایگزینهادر مرحله اجرای حبس |
| ||||||
| فصل اول – نظام نیمه آزادی |
| ||||||
| گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا |
|
| |||||
| گفتار دوم – مزایا و معایب |
|
| |||||
| گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی |
|
| |||||
| گفتار چهارم – حقوق کیفری ایران |
|
| |||||
| گفتار پنجم – اسناد بین المللی |
|
| |||||
| فصل دوم – استفاده از زندانهای باز |
| ||||||
| گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا |
|
| |||||
| گفتار دوم – مزایا و معایب |
|
| |||||
| گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی |
|
| |||||
| گفتارچهارم – حقوق کیفری ایران |
|
| |||||
| گفتار پنجم – اسناد بین المللی |
|
| |||||
| فصل سوم – کیفرهای پایان هفته ای |
| ||||||
| گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا |
|
| |||||
| گفتار دوم – مزایا و معایب |
|
| |||||
| گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی |
|
| |||||
| گفتارچهارم – حقوق کیفری ایران |
|
| |||||
| گفتار پنجم – اسناد بین المللی |
|
| |||||
| فصل چهارم – حبس در منزل |
| ||||||
| گفتار اول – ماهیت، شرایط و روش اجرا |
|
| |||||
| گفتار دوم – مزایا و معایب |
|
| |||||
| گفتار سوم – حقوق جزای اسلامی |
|
| |||||
| گفتارچهارم – حقوق کیفری ایران |
|
| |||||
| گفتار پنجم – اسناد بین المللی |
|
| |||||
| فصل پنجم – تعلیق |
| ||||||
| گفتار اول – تعریف و فلسفه |
|
| |||||
| گفتار دوم – انواع |
|
| |||||
| گفتار سوم – مزایا و معایب |
|
| |||||
| گفتار چهارم – حقوق جزای اسلامی |
|
| |||||
| گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران |
|
| |||||
| مبحث اول – سابقه تاریخی |
|
| |||||
| مبحث دوم – شرایط |
|
| |||||
| مبحث سوم – آثار |
|
| |||||
| مبحث چهارم – وظایف مقام قضایی |
|
| |||||
| مبحث پنجم – فسخ |
|
| |||||
| گفتار ششم – اسناد بین المللی |
|
| |||||
| فصل ششم – آزادی مشروط |
| ||||||
| گفتار اول – تعریف و فلسفه |
|
| |||||
| گفتار دوم – تاریخچه |
|
| |||||
| گفتار سوم – مزایا و معایب |
|
| |||||
| گفتارچهارم – حقوق جزای اسلامی |
|
| |||||
| گفتار پنجم – حقوق کیفری ایران |
|
| |||||
| مبحث اول- سابقه تاریخی |
|
| |||||
| مبحث دوم- شرایط |
|
| |||||
| مبحث سوم- آثار |
|
| |||||
| گفتار ششم – اسناد بین المللی |
|
| |||||
| نتیجه گیری |
| ||||||
| منابع و ماخذ |
| ||||||
| پیوستها |
| ||||||
| چکیده انگلیسی |
|
پایان نامه بررسی دادرسی کیفری اطفال بزهکار در حقوق ایران و انگلیس
چکیده:
رسیدگی به جرایم اطفال مستلزم وجود نظام دادرسی ویژه ای است که با بهره گیری از نهادها و آیین دادرسی ویژه، خاص بودن بزهکاری آنان را مورد توجه قرار دهد. خاص بودن بزهکاری اطفال بدان جهت است که با عناصر مرتبط با شخصیت و دوران گذر آنان از مرحلة کودکی به نوجوانی و جوانی مرتبط است. نظام دادرسی اطفال باید از یک سو قادر به اصلاح اطفال، پیشگیری از تکرار جرم و آماده سازی آنان برای زندگی اجتماعی سالم باشد و از دیگر سو بتواند حقوق بنیادین اطفال را در سراسر روند زندگی تضمین نماید. امروزه یکی از پیشرفت های قابل توجه در حقوق کیفری کودکان، پیش بینی سیستم دادرسی اختصاصی برای اطفال بزهکار است بر اساس اصول و قواعد حاکم بر حقوق کیفری اطفال سیستم دادرسی کیفری اطفال بزهکار باید متفاوت از سیستم های عمومی دادرسی باشد. اطفال به لحاظ خصوصیت ویژه شان که صغر سن و به تبع آن عدم رشد کافی قوای عقلانی و دماغی می باشند، سزاوار عنایت خاص، حمایت و مراقبت می باشند و در صورت نقض قوانین و مقررات حاکم نیز، مستحق توجه و حمایت بیشتر بوده، شایسته است که عنداللزوم و به عنوان آخرین راه چاره در مورد آنان به نظام کیفری متوسل شد و می بایست سیاست جنایی متفاوت از سیاست جنایی که بر بزرگسالان حاکم است برای اطفال و نوجوانان تدوین گردد. در حال حاضر ایران فاقد چنین سیاستی است که از انسجام کافی برخوردار باشد.
در انگلستان نیز با رعایت و ملاحظات بسیاری با اطفال بزهکار رفتار می کنند و تضمیناتی مناسب پیش بینی شده است از جمله آن می توان به پلیس انگلستان، تشکیلات دادگاهها و طبقات ابتدایی و استینافی و تمیزی آن در انگلستان و نحوه انتخاب قضات و نیز سازمان وکالت در دعاوی و مجموع سیستم قضایی مزبور با آنچه ما داریم مقایسه کرد که وجوه افتراق بسیاری دارد.
اگرچه پس از انقلاب اسلامی و با تصویب قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری در سال 1378 و با گنجاندن فصلی در رسیدگی به جرایم اطفال و همچنین با تصویب قانون آیین دارسی کیفری 1392، روند متفاوتی پیش بینی شده، اما هنوز از تشکیل دادگاه اطفال و نوجوانان به مفهوم علمی و واقعی آن خبری نیست.
واژگان کلیدی: طفل، اطفال بزهکار، دادرسی کیفری، انگلیس
مقدمه:
الف) بیان موضوع
دادرسی کیفری در جهت حمایت از اطفال، از اهمیت ویژه ای برخوردار است که البته این به معنی عدم نیاز به حمایت های حقوقی نسبت به کودکان در فرآیند دادرسی مدنی نمی باشد بلکه به دلیل حساسیت امور کیفری از لحاظ منافع جمعی، نظم عمومی و اعمال مجازات و به ویژه آسیب پذیری اطفال از اعمال غیر علمی و مخاطره آمیز مأموران اجرایی در دادرسی کیفری می باشد که منجر به ضرورت گستردگی بیشتر حمایت ها در موضوعات کیفری می شود. اطفال به دلایل مختلفی ممکن است در یک فرآیند دادرسی قرار گیرند. این درگیری می تواند از یک سو ناشی از عمل خلاف قانون وی و بزهی که مرتکب می شود باشد که در اینجا نظام دادرسی نیازمند اصول و قواعدی است که بتواند هم طفل را متنبه سازد و هم او را از ادامه این راهی که در پیش گرفته باز دارد. از سوی دیگر ممکن است که طفل به عنوان قربانی جرم یا مقصر از عمل حقوقی دیگران و یا به عنوان شاهد و یا به طور کلی متأثر از جرم در دادرسی قضایی حاضر شود. در هر صورت در این موارد، می بایست حمایت های ویژه ای از این قشر به عمل آید تا طفولیت موجب تضرر آنان نگردد و مورد سوء استفادة دیگران قرار نگیرند. با توجه به وضعیت خاص اطفال، دادرسی کیفری اطفال نیز نیازمند آیین دادرسی و قواعد شکلی خاص می باشد که این دادرسی باید تابع یک سری اصول و قواعد متمایز از اصول و قواعد عام باشد.
همانگونه که در انگلیس این حمایت ها و ملاحظات برای اطفال در نظر گرفته شده است، در کشور ما نیز مطابق یافته های نوین علمی و اصولی نظیر کنوانسیون حقوق کودک، لزوم اصلاح و تربیت اطفال ناقض قوانین کیفری مد نظر قانون گذار قرار گرفته است و اصول و قواعد متمایزی در دادرسی کیفری اطفال پیش بینی شده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده -------------------------------------------------------------------------------1
مقدمه -------------------------------------------------------------------------------2
الف) بیان موضوع ----------------------------------------------------------------------2
ب) سوالات تحقیق -------------------------------------------------------------------- 2
پ) فرضیه ها تحقیق--------------------------------------------------------------------3
ت) اهداف و کاربرد ها ------------------------------------------------------------------ 3
ث) روش تحقیق -----------------------------------------------------------------------4
ج) معرفی پلان ------------------------------------------------------------------------4
بخش نخست: مبانی، سیر و تحول سازمان دادرسی اطفال بزهکار---------------------- 5
فصل نخست: مبانی دادرسی اطفال بزهکار -----------------------------------------------6
مبحث اول: علل فاعلی یا تشدید کننده بحران در مورد اطفال ------------------------------------6
گفتار اول: افزایش جرائم اطفال ----------------------------------------------------------- 6
گفتار دوم: اصل عدم مسئولیت کیفری اطفال ---------------------------------------------- 10
گفتار سوم: گرایش های اصلاح مدار و حمایتی در واکنش به بزهکاری اطفال ---------------------- 12
گفتار چهارم: اختصاصی یا تخصصی بودن دادگاه اطفال--------------------------------------- 14
مبحث دوم : علل غائی یا جدا سازنده دادرسی اطفال ----------------------------------------- 15
گفتار اول: لزوم شناسایی شخصیت بزهکار و علل بزهکاری ----------------------------------- 15
گفتار دوم: اجرای روش های خاص اصلاح و درمان -------------------------------------------17
فصل دوم: سیر تحول و سازمان دادرسی اطفال بزهکار ------------------------------- 18
مبحث اول: سیر تحول دادرسی اطفال ---------------------------------------------------- 19
گفتار اول: سیر تحول دادرسی اطفال در ایران ---------------------------------------------- 19
بند اول: تحولات دادرسی اطفال در دوره پیش از انقلاب -------------------------------------- 19
الف: رسیدگی به جرایم اطفال در قانون مجازات عمومی مصوب 1304 --------------------------- 21
ب: مقررات قانون تشکیل دادگاه اطفال بزهکار مصوب 1338 ---------------------------------- 22
بند دوم: تحولات دادرسی اطفال در دوره پس از انقلاب --------------------------------------- 23
الف: مقررات قانون آئین دادرسی کیفری مصوب 1378 --------------------------------------- 23
ب: مقررات لایحه رسیدگی به جرایم اطفال و نوجوانان --------------------------------------- 25
گفتار دوم: سیر تحول دادرسی اطفال در انگلستان ------------------------------------------- 28
بند اول: سابقه دادرسی کیفری افتراقی اطفال در انگلستان ------------------------------------ 29
بند دوم: مقررات قانون مصوب 1998 و قوانین اصلاحی بعد آن -------------------------------- 31
مبحث دوم: سازمان دادرسی اطفال بزهکار ------------------------------------------------- 32
گفتار اول: پلیس --------------------------------------------------------------------- 32
بند اول: نقش پلیس در دادرسی اطفال در ایران -------------------------------------------- 33
بند دوم: نقش پلیس در دادرسی اطفال در انگلستان ----------------------------------------- 34
گفتار دوم: دادسرا -------------------------------------------------------------------- 36
بند اول: نقش دادسرا در دادرسی اطفال در ایران -------------------------------------------- 37
بند دوم: نقش تشکیلات دادستانی سلطنتی (دادسرا) در دادرسی اطفال در انگلستان --------------- 39
گفتار سوم : دادگاه اطفال -------------------------------------------------------------- 40
بند اول: محل استقرار دادگاه و محاکمه --------------------------------------------------- 40
بند دوم: شرایط و نحوه انتخاب قاضی ----------------------------------------------------- 42
بند سوم: سیستم وحدت یا تعدد قاضی --------------------------------------------------- 44
بند چهارم: مشارکت کارشناسان در تصمیم دادگاه ------------------------------------------- 45
بخش دوم: اصول دادرسی ناظر به اطفال بزهکار --------------------------------------------- 47
فصل نخست : اصول دادرسی در مراحل مقدماتی --------------------------------------- 48
مبحث اول : اصول ناظر به کشف و تعقیب جرم --------------------------------------------- 48
گفتار اول : حفظ حریم خصوصی اطفال و رعایت قواعد تفتیش و بازرسی ------------------------- 50
گفتار دوم : دستگیری بر طبق ضوابط قانونی ----------------------------------------------- 51
گفتار سوم : اعلام حق سکوت ----------------------------------------------------------- 52
گفتار چهارم : معاضدت حقوقی و پزشکی ------------------------------------------------- 52
گفتار پنجم اعمال تدابیر جایگزین تعقیب ------------------------------------------------- 55
مبحث دوم : اصول ناظر به تحقیقات مقدماتی ---------------------------------------------- 57
گفتار اول : منع دخالت ضابطین دادگستری ------------------------------------------------ 58
گفتار دوم : تفهیم سریع اتهام به طفل یا والدین یا سرپرست قانونی ----------------------------- 60
گفتار سوم : محدودیت تحت نظر قرار دادن طفل -------------------------------------------- 61
گفتار چهارم : منع شکنجه ------------------------------------------------------------- 62
گفتار پنجم : اصول احضار، جلب و باز جوئی ----------------------------------------------- 62
گفتار ششم : اخذ آخرین دفاع ---------------------------------------------------------- 64
گفتار هفتم : اقدامات تامینی جایگزین بازداشت موقت ---------------------------------------- 66
بند اول: سپردن طفل به والدین و سرپرست یا مؤسسات -------------------------------------- 67
بند دوم : کنترل قضائی ---------------------------------------------------------------- 68
بند سوم : آزادی تحت مراقبت ---------------------------------------------------------- 69
فصل دوم : اصول دادرسی در مرحلة محاکمه وصدور حکم ------------------------------- 70
مبحث اول : اصول دادرسی در مرحلة محاکمه ---------------------------------------------- 71
گفتار اول : محرمانه بودن محاکمه ------------------------------------------------------- 72
گفتار دوم : تشکیل پرونده شخصیت ----------------------------------------------------- 73
گفتار سوم : حضور والدین یا سرپرست قانونی یا وکیل در جلسه محاکمه ------------------------- 75
گفتار چهارم : حضور بزه دیده در جلسه محاکمه -------------------------------------------- 76
گفتار پنجم : اجتناب از تاخیر نا موجه ---------------------------------------------------- 77
گفتار ششم : میانجیگری و سازش ------------------------------------------------------- 78
مبحث دوم : اصول دادرسی در مرحلة صدور حکم ------------------------------------------ 79
گفتار اول : منع اعمال مقررات تعدد و تکرار جرم -------------------------------------------- 80
گفتار دوم : قابلیت تجدید نظر و بازنگری در رأی دادگاه -------------------------------------- 82
گفتار سوم : منع مجازات اعدام و حبس --------------------------------------------------- 84
گفتار چهارم : بهره گیری از مجازات های جایگزین حبس ------------------------------------- 85
بند اول : مجازات های جایگزین حبس در ایران -------------------------------------------- 87
الف : سپردن به والدین یا سرپرست طفل و تربیت تحت نظر دادگاه ----------------------------- 88
ب: اعزام به کانون اصلاح و تربیت -------------------------------------------------------- 90
بند دوم: مجازات های جایگزین حبس در انگلستان ------------------------------------------ 90
الف: تعلیق مراقبتی ------------------------------------------------------------------- 91
ب: خدمات عام المنفعه ---------------------------------------------------------------- 92
پ: اقامت در نقطه معین --------------------------------------------------------------- 94
ت: قرار ارجاع ----------------------------------------------------------------------- 96
ث: قرار جبران خسارت ---------------------------------------------------------------- 97
ج : قرار برنامه اقدامات ---------------------------------------------------------------- 98
ح: حبس خانگی --------------------------------------------------------------------- 99
و: مقایسه تطبیقی دادرسی کیفری اطفال در حقوق ایران و انگلیس ---------------------------- 101
الف : نتیجه ها --------------------------------------------------------------------- 104
ب : پیشنهاد ها --------------------------------------------------------------------- 106
منابع و مآخذ ---------------------------------------------------------------------- 109
چکیده انگلیسی--------------------------------------------------------------------- 117