پروژه طرح افزایش ظرفیت و خط توسعه سیمان مازندران
نقش value engineering در اجرای پروژه
مقدمه :
میزان موفقیت بنگاههای اقتصادی در یک بازار رقابتی به تلاش آنها در جهت شناخت نیازهای مشتریان
( مصرف کنندگان ) و پاسخگویی به این نیازها بستگی دارد. مشخصات محصولات و خدماتی که بنگاه به بازار عرضه می کند باید رضایت مشتری را جلب نماید . این رضایت ممکن است از طریق قیمت مناسب، کیفیت مطلوب ، تحویل به موقع ، خدمات مناسب پس از فروش و ... و یا ترکیبی از آنها حاصل شود. محدودیت منابع امکان پاسخگویی به تمام خواسته های مشتریان را سلب می کند . این مساله ایجاب می کند تا بنگاهها مشخصاتی از محصول /خدمت را که نزد مشتری دارای ارزش بیشتری هستند، شناسایی کرده و بهترین راه حل (از نظر هزینه و کیفیت ) را برای دستیابی به آن مشخصات تعیین کنند. مهندسی ارزش مجموعه ای از تکنیکها و روشهاست که با نگرش سیستمی ، کارکردهای اصلی و فرعی یک محصول /خدمت را شناسایی کرده و ارزش هر کارکرد را نزد مشتری مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد . همچنین به عنوان یک ابزار مدیریتی در تعیین بهترین روش ایجاد این کاردکرد ، به تصمیم گیر (تصمیم گیران ) کمک می کند .
مطالعه بر روی موضوع مهندسی ارزش در طول جنگ جهانی دوم در اثر کمبود مواد اولیه و برای اولین بار در اواخر 1960 توسط " لارنس دی مایلز" مخترع آنالیز ارزش در شرکت جنرال الکتریک آغاز شد .
معرفی تکنیک EARNED VALUE
کنترل پیشرفت فعالیتهای پروژه در سیستم سنتی معمولا بر اساس زمان یا هزینه انجام میگرفت. بدین ترتیب که مقدار پیشرفت زمانی از نسبت زمان سپری شده برای انجام فعالیت وزمان کل براورد شده برای اتمام آن محاسبه میگرددوبه همین ترتیب مقدار پیشرفت هزینهای نیز بدست میاید. اما EARNEDVALUE با ارائه یک روش هر دو شاخص را به طور یکجا دخیل کرده است ودرصد پیشرفت را با توجه به هردو آنها بدست می آورد. محاسبات EARNEDVALUE بر اساس سه شاخه اصلی انجام میگیرد که به شرح آنها خواهیم پرداخت:
BCWS (BUDGETED COST FOR WORK SCHEDULED) : هزینه پیش بینی برای یک فعالیت با توجه به مدت زمان آن فعالیت را نشان میدهد.
مثال) برای یک فعالیت 10 روزه که به ازای هر روز 1000 واحد پول هزینه در نظر گرفته شده است BSWS برابر با 10000 = 1000 * 10 واحد پول خواهد بود بدین ترتیب برای 5 روز از این کار 5000 = 1000 * 5 واحد پول ، هزینه پیش بینی می شود . به این مقدار اصطلاحا Planned Value گفته می شود.
( Budgeted cost for work performaned ) BCWP: این شاخص ، ارزش کار واقعی انجام شده روی فعالیت را مشخص می کند . این شاخص را اصطلاحا Earned value گویند
( actual cost for work performaned ) ACWP : هزینه واقعی که تا کنون برای انجام فعالیت ها صرف شده است را نشان می دهد .
محاسبه زمان کل پروژه
زمان پروژه یعنی بهترین زمان یا کوتاهترین زمانی که در آن پروژه طبق برنامه پایان پذیرد. این زمان پروژه ازجمع زمانهای فعالیت های مسیر بحرانی بدست می آید برای بدست آوردن زمان کل پروژه را می توان با زمان مبداء صفر فرض کنیم بعداً امکان این هست که بجای این زمان صفر تاریخ واقعی پروژه را بنویسیم .
در روش محاسبات زمانهای رفت از سمت چپ شبکه شروع می کنیم اگر شروع رویداد اول صفر باشد ختم آن ماکزیمم یعنی باندازه مدت فعالیت خواهد بود . به همین ترتیب چون رویداد ابتدای فعالیت قبل همان رویدادانتهای فعالیت قبل میباشد پس زودترین زمان شروع فعالیت بعد برابر زودترین زمان ختم فعالیت ماقبل آن است . اگر رویداد ابتدای یک فعالیت رویداد چندین فعالیت باشد زمان شروع یا زمان زودترین این رویداد برابر جمع max زمانهای بحرانی ، قبل از آنست بعبارت دیگر اگر چند فعالیت بیک رویداد ختم شوند زودترین موقع بوسیله درازترین سری از فعالیتها تعیین میشود . بعنوان مثال در شبکه زیر اگر رویداد 1 در هفته مبدأ یعنی صفر شروع شود رویداد 2 زودترین موقعی معادل 16 هفته را دارد. رویداد 8 از سه خط زنجیر تشکیل شده است که در صفحه بعد مشاهده میکنید.
فهرست:
عنوان | صفحه |
|
مقدمه | 1 |
| مفاهیم پروژه | 4 |
| محدودیت‌های مدیریت پروژه | 14 |
برنامه ریزی کلان ، تفصیلی و عملیاتی پروژه | 29 |
| مراحل یک پروژه | 37 |
| محاسبه زمان پروژه | 38 |
| شبکه‌های پرت و سیستم تخمین زمان | 45 |
| گام‌های اجرای پروژه و انواع ساختار پروژه | 49 |
| معرفی تکنیک EARNED VALUE | 55 |
| مقایسه روشهای پیش‌بینی شده دوره طرح متفاوت با استفاده از متریک ارزش کسب شده | 68 |
| دودیدگاه در باره EARNED VALUE | 87 |
| تفاوت MSP و PrimAvera | 94 |
| پروژه طرح افزایش ظرفیت و توسعه سیمان مازندران | 101 |
توضیحات پروژه سیمان مازندران | 103 |
| چارت پروژه | 104 |
| اجزای تشکیل دهنده پروژه و بررسی پروژه | 105 |
| توضیحات،Mazandaran Cement MSP | 108 |
| نقش Value engineering در اجرا پروژه | 119 |
| فرم ارزیابی پیمانکار | 158 |
| مشکلات شرکت صنایع آذراب | 161 |
| منابع | 163 |
| ضمیمه | 164 |
پایان نامه تأثیر توسعه سیاسی در ایران
کلیات
طرح مسئله
توسعه سیاسی و امنیت ملی دو متغیر کلیدی این تحقیق را در بر می گیرند در متغیر مستقل توسعه سیاسی بعنوان یک اصل مهم در جامعه شناختی سیاسی دول تلفی گردیده بطوریکه کم و کیف آن تعیین کننده نوع حکومت و ساختار تصمیم گیری در آن و چگونگی تعامل مردم با حکومت و بالعکس محسوب می شود و اساس دموکراسیهای معاصر را در بر می گیرد . گرچه ابعاد توسعه سیاسی متعدد و متنوع می باشد و گستردگی آن مانع از توجه به تمام ابعاد آن در یک تحقیق خاص می گردد به همین سبب در این تحقیق نیز شاخصه های چون مشارکت و رقابت سیاسی ، احزاب سیاسی و مطبوعات مورد بررسی قرار می گیرد و از سوی دیگر امنیت ملی بعنوان متغیر وابسته از موضوعات کلان روابط بین المللی به شعار می رود به طوری که حیات با اضمحلال حکومتها تا حد بسیارزیادی در قالب تهدید یا تأمین امنیت ملی مورد بررسی قرار می گیرد اگر چه این مفهوم از ابهام و پیچیدگی خاص برخوردار می باشد و نظامهای سیاسی مختلف بر اساس نگرش کلان خود ابعاد متفاوت ، اقتصادی ، نظامی ، اجتماعی و فرهنگی و یا سیاسی را تهدید یا تضمین کننده امنیت ملی می دانند و مقتضیات زمان و تحولات در عرصه سیاست بین الملل نقش اساسی در تعقیر این نگرشها داشته است به گونه ای که اگر در مقطعی ترس از حمله نظامی و قدرت تهاجمی دولتها از منظر تجهیزات و جنگ افزارهای نظامی اساسی تهدید ملی مدنظر سایر دولتها را تشکیل می داد امروزه این مسئله تعدیل شده و ابعاد دیگر امنیت ملی اهمیت بیشتری یافته اند و در واقع از جنبه سخت افزاری به سمت عوامل نرم افزاری جهت پیدا کرده است و مضافا علاوه بر عوامل فرامرزی صرف ، بسیاری از مسائل داخلی نیز جنبه فراملی یافته است و به تبع امنیت ملی را متأثر ساخته است . زیرا که مرزهای ملی تا حدود بسیار زیادی نفوذپذیر گردیده و بسیاری از مطالبات داخلی جنبه بین المللی یافته است و به صورت قواعد و ارزشهای فراملی درآمده است و به نسبت پذیرش یا عدم پذیرش نظامهای سیاسی با این قواعد بر امنیت ملی واحدهای سیاسی تأثیر گذاشته است که درخواست مردم جهت برخورداری از حقوق قانونی و مدنی ، آزادیهای اساسی ، حق انتخاب کردن و … در بحث توسعه سیاسی مدنظر محقق می باشد و این تحقیق درصدد موشکافی این مسئله است که توسعه سیاسی با شاخصه های مطرح شده و نقش روزافزون اهمیت این شاخصه ها در جهان امروزه که حکومتها دموکراسی را یک ارزش بالا برای خود مدنظر دارند و مردم نیز نسبت به حقوق خویش بسیار آگاهتر شده اند و خواهان مطالبه آنها می باشد چگونه بر امنیت ملی تأثیر می گذارد و این موضوع در خصوص جمهوری اسلامی ایران تا چه حدودی مصداق پیدا می کند .
سوال تحقیق:
تأثیر توسعه سیاسی بر امنیت ملی در ایران ( با تأکید بر فاصله زمانی 80-1376 ) چیست؟
فرضیه تحقیق :
با گسترش توسعه سیاسی در ایران ( 80-1376 ) امنیت ملی نیز تقویت شده است .
تعریف مفاهیم و متغیرها :
توسعه سیاسی : تعاریف متعدد و متنوعی از توسعه سیاسی به عنوان متغیر مستقل تحقیق صورت گرفته است که مهمترین تعاریف به زعم تعدادی از اندیشمندان عنوان
میگردد :
الموند پاول معتقد است توسعه سیاسی عبارت از پاسخی است که سیستم سیاسی به تحولات محیط اجتماعی یا بین المللی خود می دهد و به ویژه پاسخی است در مقابل مبارزه جوییهای دولت سازی ، ملت سازی ، مشارکت و توسعه سیاسی را توزیع سه معیار شامل تنوع ساختاری ، خودمختاری در خرده سیستم و دنیایی شدن فرهنگی می داند .
مارک گاز یورسکی توسعه را نشان دهنده پویشی ترقی جویانه برای نیل به یک هدف می داند و با تاکید بر این موضوع معتقد است توسعه سیاسی مفهومی سیاسی و غایت گراست که هدفی سیاسی را مفروض می داند و واجد بار ایدئولوژیک می باشد .
سیرین بلاک معتقد است برای رسیدن به توسعه سیاسی جوامع باید چهار مرحله را پشت سربگذرانند که این چهار مرحله عبارتند از 1- سیتره بتدایی در برابر نوگرانی .
2- تثبیت رهبری نوسازانه . 3- انتقال افتصادی و اجتماعی از وضعیت کشاورزی روستایی به یک وضعیت شهری . 4- همگرائی و یکپارچه شدن جامعه شامل نظم دوباره دادن و بنیادی به ساختار اجتماعی .
لوسین پای توسعه سیاسی را عبارت از تغییر وضع مردم از صورت اطاعت کنندگان پرشمار به صورت شهروندان مشارکت کننده در تعداد زیاد می داند و در پایان هانینگتون توسعه مطلوب سیاسی را در شرایطی می داند که نظام سیاسی بتواند با تمرکز منابع قدرت نهادهای انعطاف پذیر ، پیچیده و خودمختار و همبسته را بوجود آورد . که در بحث توسعه سیاسی در این تحقیق شاخصه های نظیر مشارکت و رقابت سیاسی ، احزاب سیاسی و مطبوعات مورد بررسی قرا می گیرد .
امنیت ملی :
چند تعریف عمده در خصوص امنیت ملی بعنوان متغیر وابسته به شرح زیر می باشد .
مایکل لوه امنیت ملی را شامل سیاست دفاع ملی و نیز اقدامات غیرنظامی دولت برا ی تضمین ظرفیت کامل بقای خود ( بعنوان یک موجودیت سیاسی ) به منظور اعمال نفوذ و حصول اهداف داخلی و بین المللی می داند .
کالج دفاعی کانادا : امنیت ملی را حفظ راه و روش زندگی قابل پذیرش برای همه مردم و مطابق با نیازها و آرزوهای مشروع شهروندان می داند و این امر شامل رهائی از حمله یا فشار نظامی ، براندازی داخلی و نابودی ارزشهای سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی که برا ی کیفیت زندگی ضروری هستند می داند .
ولفرز امنیت ملی را بطور عینی به معنای فقدان تهدید نسبت به ارزشهای مکتسبه و بطور ذهنی به معنای فقدان ترس از حمله به این گونه ارزشها تلقی می نماید و پیترسون و سبینوس با استفاده از تعریف کاربردی شورای امنیت ملی امریکا ، امنیت ملی را حفاظت از لطمه خوردن به نهادها و ارزشهای بنیادی آن جامعه می داند .
در نهایت تعریف تقریبا جامعی که می توان از امنیت ملی عنوان کرد شامل تعقیب روانی و مادی ایمنی است و اصولا جز مسئولیت حکومتهای ملی است تا از تهدیدات مستقیم ناشی از خارج ، نسبت به بقای ژیم های نظام شهروندی و شیوه زندگی شهروندان خود ممانعت به عمل آورند . ( در این تعریف نوع تهدید مشخص نشده است چون فراتز از تهدیدات نظامی است و شامل تهدیدات منابع محیطی ، اقتصادی و سیاسی و فرهنگی می شود . البته در صورتی که این تهدیدات بقای کل حکومت ، مردم یا شیوه زندگی ملت را مستقیما تهدید کند .
در متغیر وابسته ( امنیت ملی ) شاخصه های چون فشار های اقتصادی و سیاسی مورد بررسی قرار می گیرد .
ضرورت و اهمیت تحقیق :
متناسب با تغییر و تحولات صورت گرفته در عرصه نظامهای سیاسی از شیوه حکومتی خودکامگی و اقتدار گرایانه فردی به سمت نظام های سیاسی دموکراتیک و مردمی که با انقلابهای اندیشه ای و فکری همراه بوده است ، توسعه سیاسی با ارکان و شاخصه هایش که جز لاینفک نظامهای دموکراتیک به شمار می رود روزبه روز گسترش بیشتری پیدا کرده است و تمام حکومتها اعم از اینکه برخی براساس قانون اساسی عمده خود را مقید به اصول توسعه سیاسی می دانند و برخی حداقل در شعار و حفظ و یا افزایش اعتبار در سطح نظام جهانی ، سیستم حکومتی خود را دموکراتیک و پایبند به قواعد توسعه سیاسی می بینند و انگونه به ذهن متبادر می شود که توسعه سیاسی از ملزومات اساسی نظام دموکراتیک به شمار می رود . در جمهوری اسلامی ایران هم با توجه با اینکه با اندیشه حکومت مردمی و زمینه سازی جهت احقاق حقوق انسانی و سیاسی مردم پایه ریزی گردیده است در اوایل انقلاب به سبب کشمکشهای تثبیت انقلاب و سپس جنگ تحمیلی و پس از آن تلاش در جهت ترمیم خرابیها و ویرانیهای جنگ زمینه جهت توجه به برخی از شاخصه های توسعه سیاسی مطرح شده در این تحقیق با تأخیر روبرو شد و متناسب با آن شرایط امنیت ملی نیز به معنای حفظ تمامیت ارضی و استقلال سیاسی و جلوگیری از تهاجم نظامی صرف معنا می گردید . در حالیکه دولت خاتمی در خرداد 1376 توسعه سیاسی به کلیدی ترین مبحث درسیاست داخلی دولت تبدیل گردید و از سوی دیگر فراتر از بعد نظامی امنیت سایر ابعاد آن نیز مورد توجه جدی قرا گرفت .
در دوره جدید که همراه با تغییر و تحولات اساسی نگرش نسبت به سیاست داخلی و خارجی ارزیابی می شود زمینه را جهت توجه بیشتر به شاخصه های اساسی توسعه سیاسی که در این تحقیق به برخی از آنها پرداخته می شود فراهم نمود که متعاقب توجه ویژه دولت به چنین مسئله ای موضع گیریها و اندیشه های درصدد تخریب یا تصدیق اهمیت ویژه آن برآمده اند .
این تحقیق که با اعتقاد به اهمیت موضوع در شرایط کنونی جامعه ایران پی ریزی شده است درصدد تبیین و تحلیل تاثیر موضوع فوق برحیات سیاسی هر کشور یعنی امنیت ملی برآمده است و با این ایده نزدیک به واقعیت که تحقیقات در مورد توسعه سیاسی در ایران بسیار اندک است درصدد کاووش و پژوهشی متناسب با توانایی در خصوص غنی تر نمودن موضوع و نقش آن بر امنیت ملی برآمده است .
گزارش کاراموزی نقش آموزش و پرورش در توسعه فردی و اجتماعی در 27 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست:
مقدمه
طراحی سند توسعه
نظام تحقیق و توسعه
روش اجرا
مشارکت مردمی، نیاز حتمی آموزش و پرورش
جایگاه بهره وری
بیان مساله
آموزش و پرورش و توسعه
کارکرد پرورشی مدارس در مواجهه با جرائم اجتماعی
معرفی گروه ارتقاء علمی منابع انسانی
مقدمه
طراحی سند توسعه
انقلاب فن آوری اطلاعات و ارتباطات مرزهای جغرافیایی و محدودیت های زمانی و مکانی در جهان را درنوردیده است و پدیده جهانی شدن را تحقق بخشیده و موجب تحولات شگرف در جنبه های مختلف زندگی بشر شده است؛ طوری که آلوین تافلر (1370) این عصر را، عصر دانایی نامیده است و آن را مهمترین منبع قدرت ذکر می کند.
با بررسی عوامل مؤثر بر دانایی در هزاره سوم، می توان از آموزش و نقش آن به عنوان مهم ترین و مؤثرترین ابزار برای مقابله با چالش ها یاد کرد. در عصر اطلاعات، دانایی و توسعه دانایی محور، متخصصان و صاحب نظران اجتماعی بر پی ریزی اساس و پایه های توسعه در پرتو آموزش اطلاعات مدار یا دانش محور اصرار می ورزند. بزعم آنان، برای رسیدن به توسعه دانش محور، جامعه دانایی مدار بایستی از مسیر آموزش عبور کند. توسعه دانایی مستلزم آموزش تحول یافته و دانایی آفرین است.
آموزش و پرورش مبتنی بر توسعه دانایی محور، مستلزم بررسی هایی است که برخی از آن ها برای حرکت به طرف دانایی لازم است؛ یعنی باید ظرفیت ها و روش های موجود را بررسی کنیم و ضعف های آن ها را مورد شناسایی قرار دهیم و از قوت ها و امکانات نظام های جدید مطلع شویم
تا بتوانیم در جهت جامعه دانایی مدار گام برداریم. به عبارت بهتر، وقتی دیدگاه ها و الگوهای (پارادایم ها) توسعه دانایی محور را مورد مداقه قرار می دهیم، درمی یابیم که برای تحقق جامعه دانایی مدار باید زیرساخت ها و ظرفیت های بالقوه و باالفعل آن در نظام آموزشی شناسایی و مورد مطالعه قرار گیرند. همین طور باید سیستم های فعلی مبتنی بر فرایند های الگوی توسعه دانایی مدار شناسایی و به چالش گذاشته شوند و سیستم های مطلوب و جدید و سازگار با این مدل نیز مشخص گردند.
پایان نامه بررسی نقش نظام سیاسی بر توسعه اقتصادی ایران
فصل اول: نظام سیاسی و اجزای تشکیل دهندهی آن
نظام و کارکردگرایی
هنگامی با دقت به محیط اطراف خود نظر کنید دستگاههای با اجزای معین، هماهنگ و منظمی ملاحظه خواهید کرد که کارکرد آنها به خاطر رسیدن به یک هدف کلی میباشد. در صورتی که در یکی از اجزای اختلال یا نارسایی ایجاد شود هدف کلی آن سیستم مختل میشود. و نظام مهندسی آن به هم میخورد. هم مانند بدن انسان که قلب، مغز و دیگر اعضا تشکیل شده است و با کارکردی همآهنگ تعادل زیستی را حفظ مینماید.
با آغاز قرن 19 میلادی دانشمندان به اکتشاف بزرگی در علوم طبیعی دست یافتند و با اختراع ساعت، هواپیما و ... این نظام مهندسی را که در طبیعت موجود بود به کار گرفتند. اما با گسترش علم اثباتی در حوزه علوم اجتماعی که تحت پوشش جامعهشناسی سیاسی شکل کاملا جدیدی به خود گرفت علوم طبیعی را برای شناخت دولت بکار گرفت و علمای بزرگ و علاقمند علوم اجتماعی در قرن 19 را واداشت تا تجربه در علوم طبیعی را به علوم انسانی تعمیم دهند.
فهرست مطالب
| عنوان | صفحه |
پیشگفتار............................................................................................................
مقدمه و کلیات...................................................................................................
بخش نخست: مبانی نظری بحث
فصل اول: نظام سیاسی و اجزای آن...............................................................
1- نظام و کارکردگرایی.............................................................................
2- نظام سیاسی.........................................................................................
3- ساختار سیاسی.....................................................................................
4- فرهنگ سیاسی...............................................................................................
5- کار ویژههای/ نظام سیاسی..................................................................
منابع فصل اول...........................................................................................
فصل دوم: مفهوم رشد و توسعه اقصادی.......................................................
1- ارتباط رشد و توسعه اقتصادی............................................................
2- ارتباط بخش خصوصی با رشد اقتصادی............................................
3- نگاهی اجمالی به الگوهای مهم توسعه اقتصادی..................................
منابع فصل دوم..........................................................................................
فصل سوم: نظام سیاسی و روند توسعه اقتصادی..........................................
1- ارتباط عملکرد نظام سیاسی با توسعه اقتصادی .................................
2- نقش مثبت یا منفی نظام سیاسی در روند توسعه اقتصادی.................
منابع فصل سوم.........................................................................................
فصل چهارم: پیشینه تاریخ ایران و اروپا.........................................................
1- وضعیت نظام سیاسی، اقتصادی اروپا و نحوه شکلگیری آن.............
2- بررسی تطبیقی وضعیت نظام سیاسی و اقتصادی ایران با اروپا.........
منابع فصل چهارم................................................................................................
بخش دوم: نظام سیاسی و توسعه اقتصادی بعد از انقلاب اسلامی
فصل اول: چشمانداز تاریخی............................................................................
1- دولت و اقتصاد قبل از نقلاب................................................................
2- عامل اقتصاد در پیروزی انقلاب...........................................................
منابع فصل اول...........................................................................................
فصل دوم: شکلگیری نظام سیاسی و اقتصادی..............................................
1- نظام سیاسی و قانون اساسی...............................................................
2- مفهوم اقتصاد اسلامی و توسعه...........................................................
منابع فصل دوم..........................................................................................
فصل سوم: عملکرد نظام سیاسی در بُعد توسعه اقتصادی.............................
1- انتخاب برنامههای اقتصادی.................................................................
2- اجرای برنامههای اقتصادی..................................................................
منابع فصل سوم.........................................................................................
فصل چهارم: ارزیابی چند معیار در روند توسعه اقتصادی............................
1- تقویت قانون و نظم...............................................................................
2- آزادی مطبوعات....................................................................................
3- امنیت و ثبات سرمایهگذاری.................................................................
4- مشارکت عمومی و عزم ملی.................................................................
نتیجه...........................................................................................................
کتابنامه.....................................................................................................
پایان نامه نقش دولت در توسعه ی آموزش رایگان
مقدمه:
امروزه در میان تمامی جوامع، بهره‌گیری از آموزش و پرورش عمومی و آموزش عالی از اهمیت خاصی برخوردار است. علت اصلی این اهمیت را باید در نقشی که آموزش به عنوان ابزاری برای ایجاد یا حفظ وحدت ملی و ارتقای سطح زندگی مردم ایفا می‌کند، جستجو کرد. در دهههای اخیر جهان شاهد گسترش سریع آموزش عمومی و عالی در کشورهای مختلف بوده است.
فهرست مطالب
عنوان ..................... صفحه
مقدمه: ............................... 1
فصل اول: حق آموزش و تئوری دولت ...... 4
بخش اول : مفهوم حق و حوزه ی حق آموزش . 5
مبحث اول: تحلیل هوفلد از مفهوم حق .... 7
بند اول: چهار قلمرو مفهوم حق ......... 8
1- حق - ادعا (مطالبه) (Claim-Right) ..... 8
2- حق - آزادی/اختیار (Liberty/Privilage-Right) 9
3- حق - قدرت (Power-Right) ............ 10
4- حق - مصونیت (Immunity-Right) ......... 10
بند دوم: آثار حقوقی مفهوم حق (تحلیل مفهوم وظیفه یا تعهد) .......................................... 12
1. تعهد به وسیله و تعهد به نتیجه .... 13
2. ماهیت تعهدات دولت در قبال حق آموزش 14
مبحث: حق آموزش از دیدگاه اسناد بین المللی حقوق بشر و اسلام 15............................................
بند اول: حق آموزش از نگاه اسناد بین المللی حقوق بشر 15
1. اعلامیه ی جهانی حقوق بشر........... 16
2. میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی 16
3. سایر اسناد بین المللی حقوق بشر ... 18
بند دوم: دیدگاه اسلام نسبت به حق آموزش 18
1. قرآن و تعلیم و تربیت ............. 19
2. سیره ی معصوم و آموزش ............. 21
بخش دوم: توسعهی آموزش و تئوری دولت .. 23
مبحث اول: توسعهی آموزش گامی در جهت توسعهی انسانی 24
بند اول: سرمایه گذاری آموزشی شاخصی از فرایند توسعه 26
بند دوم: ضرورت توسعهی آموزش ......... 29
بند سوم: رویکرد دولتها در توسعهی آموزش 32
بند چهارم: عدم تعادل توسعهی آموزشی در ایران 36
مبحث دوم: ماهیت دولت و کارکرد آن در تحقق حق آموزش 39
بند اول: دولت محدود یا مشروطه ....... 40
الف) ویژگی دولت مشروطه .............. 41
ب) کارکرد دولت مشروطه در توسعه ی حق آموزش 42
بند دوم: دولت رفاه .................. 44
الف) بررسی ابعاد اقتصادی و اجتماعی دولت رفاه 45
ب) دولت رفاه و حق آموزش ............. 46
بند سوم: دولت طبقاتی ................ 47
الف) ویژگی دولت طبقاتی .............. 47
ب) رویکرد دولت طبقاتی و حق آموزش رایگان 49
بند چهارم: مفاهیم دولت در نظام جمهوری اسلامی ایران 51
الف) مفهوم دولت اسلامی ............... 52
1- تئوری دولت اسلامی ................. 52
2- بینش دولت اسلامی در زمینه‌ی حق آموزش 53
ب) مفاهیم حقوقی دولت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و حق
آموزش ............................... 54
1- دولت در مفهوم حاکمیت ............. 55
2- دولت در مقام تصدی ................ 56
فصل دوم: تحلیل نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران و آموزش رایگان .......................................... 58
بخش اول: چالش‌های فراروی آموزش رایگان 59
مبحث اول: فرایند خصوصی‌سازی آموزش .... 60
بند اول: اهداف و مزایای خصوصی سازی آموزشی 61
الف) اهداف خصوصی‌سازی: ............... 61
ب) مزایای خصوصی سازی محور استدلال مدافعان 65
ج) پاسخ به دلایل موافقان خصوصی سازی .. 68
بند دوم: شکل‌های خصوصی سازی .......... 73
بند سوم: خصوصی‌سازی آموزشی در ایران .. 78
الف) خصوصی سازی در آموزش و پرورش .... 78
ب) خصوصی‌سازی در آموزش عالی .......... 80
مبحث دوم: تأمین هزینه‌های آموزش ...... 85
بند اول: چه کسانی باید هزینه‌های آموزشی را بپردازند؟ 85
بند دوم: تأمین منابع مالی آموزش و پرورش 91
بند سوم: آموزش عالی و تأمین منابع مالی 102
الف) وضعیت آموزش عالی از لحاظ کمیت . 103
ب) راههای تدارک منابع مالی جدید آموزش عالی 104
بخش دوم: تحلیل حقوقی نظام آموزش رایگان در جمهوری اسلامی ایران ......................................... 109
مبحث اول: آموزش رایگان در قانون اساسی 109
بند اول: بررسی صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ................ 110
بند دوم: اصول قانون اساسی و آموزش رایگان 113
مبحث دوم: نظام حقوقی آموزش و پرورش (عمومی) و آموزش رایگان.............. 115
بند اول: آموزش و پرورش دولتی و آموزش رایگان 116
الف) آیا سرانه‌ی دانش‌آموزی کفاف آموزش رایگان را میدهد؟ 116
ب) آئین نامه‌ها و مصوبات اداره‌ی مدارس دولتی در رابطه با کمک‌های مردمی ............................ 118
ج) تحلیل حقوقی آئین نامه‌ها و تصویب نامه‌های مطروحه 120
بند دوم: ماده 88 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و
خودگردانی آموزش و پرورش ............ 123
الف) ماده 88 و آئین نامه و تصویبنامه مربوط به آن 123
ب) بررسی حقوقی ماده 88 و آیین‌نامه‌های مربوط به آن 125
بند سوم: مدارس غیردولتی (غیرانتفاعی) 129
الف) قوانین، مقررات و دستورالعمل‌های مدارس غیرانتفاعی 131
ب) آموزش رایگان و مدارس غیرانتفاعی . 134
بند چهارم: آموزش و پرورش خاص (مدارس دولتی با شرایط خاص)
..................................... 135
الف) آموزشگاههای علمی آزاد ......... 136
ب) مدارس دولتی با شرایط خاص ........ 138
مبحث سوم: بررسی حقوقی نظام آموزش عالی در جمهوری اسلامی ایران و آموزش رایگان .......................... 140
بند اول: قوانین برنامه پنجساله توسعه و آموزش عالی 141
الف) مواد قانونی برنامههای پنج ساله توسعه و توسعهی آموزش رایگان .................................. 141
ب) نقد قانون برنامه پنج ساله‌ی توسعه در زمینه‌ی آموزش عالی ......................................... 145
بند دوم: دوره‌ها و مؤسسات آموزش عالی زیرنظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ........................ 148
الف) دوره‌های نوبت دوم (شبانه) ...... 150
ب) دانشگاهها و مؤسسات غیردولتی زیر نظر وزارت علوم تحقیقات و فن‌آوری .................................. 154
1- دانشگاه پیام نور ................. 155
2- موسسات آموزش عالی غیردولتی غیرانتفاعی 156
بند سوم: دانشگاه آزاد اسلامی ........ 158
نتیجه‌گیری: ......................... 163
فهرست منابع ........................ 170
پایان نامه بررسی تاثیر برنامه سوم توسعه بر نرخ بیکاری
مقدمه:
برنامه به معنای مقررات با نظامی است برای انجام کار یا کارهای معین و برنامه ریزی به معنای عمل یا فرآیند یافتن و تنظیم مقررات تعریف می شود به بیان دیگر برنامه ریزی به معنای یافتن نظام برای اجرای یک کار یا رشته ای از کارها می باشد بهر حال، تنظیم مقررات و ایجاد نظام برای اجرای یک معین مبتنی بر شناخت آثار و عواقب و یا به طور کلی آگاهی است به همین جهت به تعریف کاملتری از برنامه ریزی آن را چنین تعریف می کنند:
برنامه ریزی یک فرآیند تصمیم گیری آگاهانه و دارای ویک تلاش نظام یافته برای رسیدن به هدف ویا اهداف خامی می باشد.
با توجه به تعریف برنامه ریزی در بالا، برنامه ریزی اقتصادی را می توان به شکل زیر تعریف کرد: به مجموعه ای از تصمیمات آگاهانه و ارادی، به منظور جهت دادن و کنترل تغییرات متغیرهای کلان اقتصادی، نظر تولید ملی، مصرف، پس انداز ، سرمایه گذاری، اشتغال، مواردات و صادرات و.............برای ئیل یکسری هدفهای از پیش تعیین شده برنامه ریزی اقتصادی می گویند.
برنامه ریزی اقتصادی انواع مختلفی دارد نظیر: برنامه ریزی ضد ادواری، برنامه ریزی توسعه، برنامه ریزی متمرکز ( مرکزی ) و هم چنین برنامه ریزی از نظر بعد و زمان به کوتاه مدت ( معمولاً یکساله) میان مدت (3-7 سال) و بلند مدت ( معمولاً بیش از 10 سال) تقسیم می شود.
در برنامه ریزی توسعه که عملاً همزمان، با طرح مساله توسعه نیافتگی وتوسعه و پس از جنگ جهانی دوم در کشورهای در حال توسعه آغاز شد، هدف متحول کردن ساختار اقتصادی جامعه است در کشورهای درحال توسعه برنامه ریزی های میان مدت دارای جذابیت بیشتری می باشند زیرا اجرای برنامه کوتاه مدت غیر عملی و برنامه های بلند مدت از نظر جلب مشارکت مردم با مشکل رو به رو است.
1-2- بیان مسئله:
آیا برنامه سوم توسعه توانست نرخ بیکاری را کاهش دهد؟
1-3- تاریخچه وسابقه موضوع تحقیق:
بیکاری هر نهاده تولید به منزله از دست رفتن فرصت آن نهاده برای تولید محصول است و انباشته شدن این فرصتها در طول زمان به کاهش تولید و ضعف نسبی کشور در برابر سایر کشورها منجر می شود. در این میان بیکاری نیروی کار به دلیل مواجهه با جنبه های انسانی، علاوه بر آثار اقتصادی، آثار اجتماعی و فرهنگی و سیاسی هم به دنبال دارد؛ به همین دلیل از اهمیت بیشتری برخوردار است نبود درآمد ونداشتن قدرت خرید از طرفی باعث کاهش قدرت خرید نیروی کار و کاهش توان تامین نیازهای اساسی او و طرف دیگر باعث کاهش قدرت تولیدی و تولید کننده به دلیل فروش نرفتن محصولش می شود که در نهایت کاهش تولید ملی و رشد اقتصادی را به دنبال دارد. ازاین رو تامین اشتغال موضوعی مهم برای جامعه و از شاخص های توسعه یافتگی محسوب می شود. کشور ما هم به دلیل به سن اشتغال رسیدن موج جمعیتی حاصل از نرخ رشد بالای جمعیت دردهه های قبل، نرخ بیکاری بالایی را تجربه می کند. براساس داده های منتشر شده بانک مرکزی نرخ بیکاری از 6/2 دصد در سال 1351 به 5/14 درصد در سال 1379 رسیده است.
فهرست
فصل اول
کلیات تحقیق
ادبیات موضوع تحقیق
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
فصل چهارم
تحلیل داده ها
فصل پنجم
نتیجه گیری و پیشنهادات
فهرست منابع
پایان نامه ارزیابی اثرا توسعه صنعتی بر محیط زیست
مقدمه:
امروزه مباحث تخصصی و کاربردی در حوزه صنعت از وسعت شایان توجهی برخوردار است و با توجه به وجود رویه های مختلف در عملکرد عوامل مرتبط با امور محیط زیست انسانی، برقراری ارتباط و استفاده از تجربیات مثبت گروه های داوطلب ایجاد وحدت رویه بین واحدهای استفاده کننده از خدمات زیست محیطی و بالاخره شناخت فراگیر و سهل الوصول شرکتهای مشاور طراح و سازنده تجهیزات و تاسیسات مربوطه دارای اولویت مهمی می باشد. خوشبختانه دسترسی به شبکه های جهانی اطلاعات، دستیابی به بخشی از موارد فوق را تسهیل نموده ولیکن با نگاهی واقع بینانة فقر اطلاعاتی غیر قابل انکاری در حوزه محیط زیست صنعتی کشور مشهود است که انجام اقدامات موثر و ضربتی را توجیه پذیر و الزامی می نماید.
تحول در راهبردهای حفاظت محیط زیست، حاکی از تحول رو به تکامل رویکردهای زیست محیطی می باشد که در رابطه با بسط مفهوم توسعه قرار می گیرند. در چند دهه اخیر، تحول های مختلف صنعتی عبارت بوده اند از نادیده گرفتن مشکل، رقیق کردن(Dilution) ، کنترل آلودگی در انتهای خط(End-of-pipe) ، بازیافت، استفاده مجدد و پیشگیری از آلودگی (Pollution Prevention)که هر یک از این رویکردها در دوره زمانی خاصی مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به روند رو به رشد صنایع و فراگیر شدن آلودگی ناشی از آنها، اخیراً توجه به رویکردهای بیولوژیک رشد فزاینده ای یافته است.
روش های مختلف تصفیه بیولوژیک پساب شهری و صنعتی، طی نیمه دوم قرن بیستم توسعه یافت و شاید لجن فعال به عنوان متداولترین آنها مطرح گردید. اما واقعیت این است که روش های هوازی تصفیه پساب دارای یک محدودیت اساسی می باشند زیرا هزینه های جاری تصفیه خانه های پساب با استفاده از روش های متعارف بسیار بالاست بعنوان مثال در روش لجن فعال، تنها مصرف برق برای حذف هر تن ... حدود 1200 کیلو وات ساعت است که نیازمند برق ارزان و یا پرداختی ماهانه بسیار زیاد خواهد بود. براین اساس توسعه روش های تصفیه روش تصفیه بی هوازی برای تصفیه پساب های شهری و صنعتی در سال های اخیر رویکرد سرمایه گذاری در سیستم های تصفیه متحول ساخته است. تصفیه بی هوازی که همیشه به علت وجود محدودیت در تولید بوی نامطبوع به فراموشی سپرده می شد، امروزه به دلیل ظرفیت قابل قبول در تصفیه پساب های با بالا، با هدف استفاده مهندسین، سرپرستان و تکنسین های تصفیه خانه های پساب به عنوان قدم اول در این زمینه مطرح می گردد و بدون شک در قرن جدید سایر روشهای تصفیه فاضلاب را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.
فهرست مطالب:
مقدمه
فصل اول-نقش صنایع در رویکردهای زیست محیطی
1-1- تاریخچه فعالیت صنعتی درایران................................................................................................................13
2-1- توسعه صنعتی و محیط زیست ..................................................................................................................15
3-1- نمای عمومی فرایند تولید در واحدهای صنعتی ..........................................................................................15
4-1- روشهای جلوگیری از آلودگی ......................................................................................................................16
5-1- وضعیت صنایع کشور از دیدگاه نوع صنعت و تعداد کارکنان.......................................................................22
6-1- فعالیت های زیست محیطی بخش صنعت و معدن ...................................................................................22
1-6-1- ساختارهای حمایتی و هدایتی................................................................................................................22
1-1-6-1- اقدامات زیست محیطی در سطح ستادی ...........................................................................................23
2-1-6-1- اقدامات زیست محیطی در شهرک های صنعتی.................................................................................23
3-1-6-1- اقدامات زیست محیطی طرح تحقیقات صنعتی – اموزشی اطلاع رسانی وزارت صنایع ومعادن...........24
2-6-1- فعالیت های مهندسی مبتنی بر کنترل آلودگی ....................................................................................25
3-6-1- فعالیهای مبتنی بر پایش و پیشگیری از آلودگی ...................................................................................25
1-3-6-1- ارزیابی اثرات توسعه ....................................................................................................................27
2-3-6-1- سیستم مدیریت زیست محیطی ...................................................................................................28
3-3-6-1- بهره وری سبز ...............................................................................................................................29
4-3-6-1- تولید پاکتر ....................................................................................................................................29
5-3-6-1- بازیافت مواد ..............................................................................................................................30
6-3-6-1- ممیزی محیط زیست ....................................................................................................................30
4-6-1- فعالیتهای مبتنی بر تولید محصولات سازگار با محیط زیست .................................................................30
1-4- 6-1- زمینه سازی جهت کنترل آلودگی خودروهای تولید داخل .....................................................................31
.
2-4-6-1- حذف و جایگزینی مواد مخرب لایه ازن .............................................................................................32
فصل دوم – راهبردهای زیست محیطی در صنعت .......................................................33
1-2- نادیده گرفتن مشکل .............................................................................................................................34
2-2- رقیق کردن............................................................................................................................................34
3-2- کنترل آلودگی در انتهای خط ...................................................................................................................34
4-2- پیشگیری از آلودگی ..............................................................................................................................38
5-2- شیوه های اصلی راهبرد تولید پاکتر ..........................................................................................................39
6-2- ویژگی های رویکرد تولید پاکتر ................................................................................................................40
1-6-2-تنوع و گستردگی ................................................................................................................................40
2-6-2- حفاظت محیط زیست ........................................................................................................................41
3-6-2- سادگی ............................................................................................................................................41
4-6-2- خلاقیت و نوآوری .............................................................................................................................42
5-6-2- مقبولیت ........................................................................................................................................42
6-6-2- بازدهی اقتصادی .............................................................................................................................43
7-2- مقایسه رویکرد کنترل آلودگی در انتهای خط و تولید پاکتر ........................................................................44
8-2- تولید پاکتر و توسعه پایدار ..................................................................................................................47
9-2- دلایل سرمایه گذاری در تولید پاکتر ........................................................................................................48
10-2- سیاست ها و اهرم های مورد استفاده برای هدایت صنایع به سمت تولید پاکتر .......................................49
11-2- موانع و مشکلات اجرایی نمودن استراتژی های تولید پاکتر ......................................................................50
1-11-2- موانع ناشی از فقدان درک صحیح ........................................................................................................50
2-11-2- موانع ساختاری ................................................................................................................................50
3-11-2- موانع مربوط به کمبو الاعات ...........................................................................................................50
4-11-2- موانع فنی .....................................................................................................................................50
5-11-2- موانع اقتصادی ...............................................................................................................................50
فصل سوم –نگاهی اجمالی به محیط زیست ..................................................................51
تاریخچه سازمان حفاظت محیط زیست ............................................................................................................52
هدف............................................................................................................................................................53
وظایف اساسی سازمان .................................................................................................................................55
تشکیلات سازمان .........................................................................................................................................55
1-3- دفاتر مستقل.......................................................................................................................................55
1-1-3- دفتر حوزه ریاست و دبیرخانه شورایعالی محیط زیست ...........................................................................55
2-1-3- اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل...........................................................................................55
3-1-3- اداره کل نظارت و بررسی .................................................................................................................56
4-1-3-حراست .........................................................................................................................................56
5-1-3- ادارات کل استان ها.......................................................................................................................56
2-3- معاونت آموزش و پرورش و برنامه ریزی .............................................................................................56
3-3- دفتر آموزش زیست محیطی .............................................................................................................56
4-3- دفتر طرح و برنامه و اطلاع رسانی .......................................................................................................57
5-3- دفتر مشارکت های مردمی ...............................................................................................................57
6-3- معاونت محیط زیست انسانی............................................................................................................57
1-6-3- دفتر ارزیابی زیست محیطی .............................................................................................................59
2-6-3- دفتر بررسی آلودگی هوا ..................................................................................................................59
.
3-6-3- دفتر بررسی آلودگی آب و خاک .......................................................................................................59
4-6-3- دفتر امور آزمایشگاه ها ................................................................................................................59
..
7-3- معاونت محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی ......................................................................................59
1-7-3- دفتر زیستگاه ها و امور مناطق ........................................................................................................61
2-7-3- دفتر امور حیات وحش و آبزیان.......................................................................................................62
3-7-3- دفتر موزه تاریخ طبیعی ................................................................................................................64
4-7-3- دفتر محیط زیست دریایی .............................................................................................................64
5-7-3-معاونت پشتیبانی و امور مجلس.....................................................................................................64
فصل چهارم-دستورالعمل اجرایی عملی تولید پاکتر .......................................................66
1-4- فاز اول –برنامه ریزی و سازماندهی ........................................................................................................67
..
1-1-4- کسب توافق مدیریت واحد ...............................................................................................................67
2-1-4- تشکیل تیم پروژه ............................................................................................................................68
3-1-4- توسعه سیاست ها ، اقدامات و اهداف زیست محیطی ......................................................................69
4-1-4- برنامه ریزی و ارزیابی تولید پاکتر .......................................................................................................69
2-4- فاز دوم – پیش ارزیابی .........................................................................................................................69
1-2-4- توصیف شرکت و نمودارهای جریانی ..................................................................................................70
2-2-4- بازرسی عینی و دقیق ........................................................................................................................71
3-2-4- انتخاب نقاط تمرکز ........................................................................................................................72
3-4- فاز سوم – ارزیابی..............................................................................................................................72
1-3-4- جمع آوری اطلاعات کمی ...............................................................................................................73
2-3-4- موازنه مواد..................................................................................................................................74
3-3-4- شناسایی گزینه های تولید پاکتر ...................................................................................................74
4-3-4- ثبت و مرتب سازی گزینه ها ........................................................................................................75
4-4- فاز چهارم – بررسی و مطالعات امکان سنجی ......................................................................................76
1-4-4- امکان سنجی اولیه .........................................................................................................................76
2-4-4- امکان سنجی فنی ........................................................................................................................77
3-4-4- امکان سنجی اقتصادی ..................................................................................................................78
4-4—4- امکان سنجی زیست محیطی ........................................................................................................78
5-4-4- ملاحظات مراحل ارزیابی ................................................................................................................80
6-4-4- انتخاب گزینه ها برای اجرای نهایی ...................................................................................................80
5-4- فاز پنجم – اجرا و استمرار ....................................................................................................................80
1-5-4-آماده سازی یک برنامه اجرایی...........................................................................................................80
2-5-4- اجرای گزینه های منتخب ................................................................................................................80
.
فهرست منابع ..............................................................................................................................................81
پایان نامه تأثیر تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS ) در توسعه کشاورزی
پیشگفتار
انسان پس از سالها تجربه پی برد که برای جلوگیری از فقر و ضایع شدن منابع طبیعی ، باید به همراه طبیعت حرکت نموده و از سرزمین خود به اندازه توان و پتانسیل تولیدی آن بهره برداری نماید .
امروزه ، افزایش جمعیت و بروز تحولات عمده در بهره برداری و نیز توسعه تکنولوژی ، انسان را به فکر یافتن شیوه هایی نوین جهت بهره برداری بهینه و پایدار از سرزمین انداخته است .
فن استفاده از هوا و فضا برای جمع آوری اطلاعات زمین و مطالعه و شناسایی این منابع برای تماس فیزیکی با آنها ، امروزه به عنوان تکنولوژی سنجش از دور (Remote Sensing ) ، به صورت گسترده مورد استفاده کشورهای مختلف به خصوص کشورهای قدرتمند قرار می گیرد.
و در زمانهای کوتاه ، حجم قابل توجهی از اطلاعات زمینی ، جمع آوری شده و در برنامه ریزی های مختلف به عنوان اطلاعات پایه ای و مبنا مورد استفاده قرار می گیرد .
با توجه به پوشش وسیع تصاویر ماهواره ای و به ویژه تکراری بودن آنها امروزه از چنین تصاویری در مطالعات مختلف منابع زمینی و تهیه نقشه های گوناگون از جمله :
به هنگام کردن نقشه های موجود ، بررسی تغییرات پدیده های زمینی و کنترل آنها ، تهیه نقشه های کاربری اراضی و قابلیت اراضی ، کنترل فرسایش خاک و کویر زدایی.
مطالعه آبهای سطحی و شبکه رودخانه ها و بررسی تغییرات آبهای ساحلی ، شناسایی مناطق دستخوش آفات و بیماریهای گیاهی و مناطق آتش سوزی ، شناسایی معادن ، کنترل مناطق شهری و نحوه گسترش شهر ها، بررسی آلودگی آبها ، راه سازی و..... استفاده می گردد .
اکنون بسیاری از کشورهای جهان با درک کامل اهمیت ورود و دستیابی به تکنولوژی فضایی و بهره برداری های صلح آمیز از منابع زمین و حفظ امنیت ملی خود به طریق گوناگون اقدام نموده اند .
بنابراین در این راستا و با توجه به اهمیت تصاویر ماهواره ای و اطلاعات استخراج شده از آن و کاربردهای فراوانی که در زمینه های مختلف دارد .
این تحقیق که جهت استخراج اطلاعات از تصاویر ماهواره ای و نیز ایجاد بستر GIS انجام گرفته در اختیار پژوهشگران و کاربران مختلف قرار می گیرد .
امید است قدمی در راستای گسترش این رشته علمی برداشته شده باشد .
مقدمه :
تحولات و دگرگونی های فراوان منجر به ایجاد بحران های متعددی در سطح زمین گردیده است . هر چند تحول انسان و بهره برداری های وی از منابع طبیعی به شدیت به یکدیگر وابسته اند (D.P.Rao& S.K.Subramanian,1999)
کاهش شدید و توزیع نامتعادل منابع ، افزایش سریع جمعیت ، مهاجرت و توسعه شهر ها ، بیابان زدایی و جنگل زدایی و تهدید گونه های متنوع گیاهی و جانوری ، بخشی از مشکلات عظیم زیست محیطی پرخطر انسانها است.
جاری شدن مکرر سیل طی سالهای اخیر در ایران ، وقوع زمین لرزه ، آلودگی شهرهای بزرگ و رشد بی رویه شهرها و از جمله تهران ، ازبین رفتن سطح وسیعی از جنگل های کشور ، بیابان زدایی و متروکه ماندن کشتزارها به دلیل مهاجرت روستاییان به شهرها ، واردات مواد غذایی و آلودگی های حاصل از صنایع بزرگ در کشور و مشکلات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی ناشی از آن و بسیاری مشکلات زیست محیطی دیگر ، شرایطی بسیار جدی را پیش روی قرار داده است.
و بعید نیست که به از دست رفتن همه موجودی زمین های حاصلخیز کشور در کمتر از نیم قرن آینده بیانجامد ( دهنمایی ؛ 1371).
استفاده غیر منطقی از سرزمین ، منشاء بسیاری از این بحران ها بوده است . عدم علم و آگاهی کافی در رابطه با نوع استفاده از سرزمین همراه با ضعف مدیریت یا روش بهره برداری نادرست از منابع طبیعی ، از جمله عللی هستند که استفاده غیر منطقی از سرزمین را باعث گردیده .
بنابراین انسان امروز ، نیازمند تفکری عقلانی در مورد کاهش بحران ها و اعمال مدیریت صحیح و برقراری ارتباط درست و اصولی با محیط طبیعی برای ایجاد تعادل در نوع استفاده از سرزمین و امکان برنامه ریزی مناسب تر برای توسعه است .
بی شک شهر نشینی و شهرسازی را ، به خصوص پس از دوران صنعتی ، باید یکی از مهم ترین عوامل تخریب و آلودگی محیط زیست برشمرد .
رشد فیزیکی شهرها ، اراضی مرغوب کشاورزی را بلعیده و از بین برده است و متأسفانه بسیاری از شهرهای کشورما ، در مراحل اولیه شکل گیری ، با هدف استفاده از خاک های مرغوب برای زراعت در کنار یا در اراضی مرغوب استقرار یافته اند .
در یک سرزمین ، نحوه سازماندهی و سیمای محیط های طبیعی و انسانی ساخت ، باید آیینه تمام نمای چگونگی روند توسعه ملی در آن سرزمین باشد .
از این دیدگاه ، برای شناخت میزان توسعه یافتگی یک سرزمین ، اساساً چندان نیازی نیست که به برنامه ها و اهداف معمولاً بلند پروازانه توسعه ملی مراجعه شود .
مشاهده و بررسی محیط زیست سرزمین و بررسی چند شهر و روستا یا چند منطقه کشاورزی و صنعتی به عنوان نمونه ، خود می تواند گویای وضعیت توسعه یافتگی آن سرزمین باشد .
بنابراین ، هرگاه هدف نهایی توسعه ، فراهم آوردن زمینه فرصتهای مناسب برای افزایش کیفیت زندگی و شکوفایی استعدادهای مادی و معنوی جامعه قلمداد شود .
سازماندهی محیط زیست نیز باید در جهت عینیت بخشیدن به این هدف یا حداقل آثار تلاش در جهت نیل به آن در جای جای سرزمین باشد .
به عبارت دیگر ، ساخت فیزیکی محیط باید نشانگر جریان توسعه باشد . برقرار کردن هماهنگی میان اهداف توسعه و بستر فیزیکی ، همچنین بستر اجتماعی – فرهنگی آن ضرورتی اجتناب ناپذیر است .هر چه ، فاصله میان اهداف توسعه و بستر فیزیکی آن بیشتر باشد ، دستیابی به اهداف توسعه نیز دشوارتر می شود .
در ایران ، یکی از علل عدم پیشرفت برنامه های توسعه ، وجود همین فاصله و خلائی عظیم میان اهداف توسعه و بستر آن است ( رهنمایی ؛ 1371).
با روند کنونی توسعه ، امروزه گسترش ساخت کالبدی شهرها نیز به نوعی بیابان زایی تعبیر می شود ، زیرا در اینجا نیز درست مانند بیابان ها انواع مصالح ساختمانی سطح خاک را می پوشانند و برای همیشه ارزش تولیدی کشاورزی آنرا ساقط می کنند
شهرهای بزرگی چون تهران اکولوژی محدوده طبیعی خود را نیز کاملاً تغییر داده اند ( قراگوزلو ؛ 1384 ).
امروزه برنامه ریزی و مدیریت فضاهای شهری و روستایی نیازمند اطلاعات دقیق فضایی در زمانهای متوالی مختلف از طرح تغییرات کاربری های اراضی است.
پایش این تغییرات ، برنامه ریزان و تصمیم گیران اطلاعات مورد نیاز را درباره وضعیت فعلی توسعه و طبیعت تغییرات رخ داده نمایان می سازد.
و سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی ، ابزار اساسی برای تجزیه و تحلیل کلی این تغییرات و داده های پوشش سطح زمین و تغییرات مورد نیاز را فراهم می کند ( R.Knigam ,2001).
تصاویر حاصل از ماهواره ها را میتوان برای مشاهدات مناطق وسیعی که دسترسی به آنها در سطح زمین دشوار است و نیز برای پایش تغییرات در توزیع مناطق طبیعی در سرزمین به کاربر (S.J.Connor,M.CThomson,S,2002)
کاربرد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی به منظور تهیه نقشه های کاربری اراضی و پوشش های سرزمین و بررسی تغییرات کاربری ها طی دوره های زمانی مختلف از مسائل مطرح و مهم روز کشورهای گوناگونی است که در راستای توسعه پایدار گام بر می دارند ( قراگوزلو ، 1384).
اکنون تصاویر ماهواره ای بوسیله سنجنده های موجود در ماهواره تهیه می شوند . برخی از ماهواره ها مانند لندست (Landsat) و اسپارت (Spot) به این شیوه عمل می کنند که در یک دوره زمانی پوششی متناوب از هر ناحیه ارائه می دهند .
سنجنده های روی این ماهواره ها تشعشعات زمین را در قسمت های مختلف طیف الکترومغناطیسی باز می یابند و عملکرد دستان فقط به بخش های قابل مشاهده با چشم انسان منحصر نمی شود .
از تصاویر ماهواره ای برای بررسی تغییرات پوشش سطح زمین و بررسی های مربوط به روند تغییرات سطح کاربری های مورد استفاده اراضی در منطقه مورد مطالعه در این پژوهش استفاده شده است ، که بیشترین عوامل بررسی شده مربوط به توسعه ی کشاورزی روستای قوچ حصار شهرستان ری می باشد .
امروزه از داده های تصاویر ماهواره ای در سطحی وسیع توسط مراکز دولتی ، تجاری ، صنعتی ، عمرانی ، نظامی و آموزشی در سطح جهان استفاده می شود .
مطالعات تغییرات کشاورزی ، جنگل داری ، زمین شناسی و مدیریت منابع و تولید نقشه و مطالعات مربوط به منابع آب از جمله کاربردهای این تصاویر هستند (USGS,USA,2001).
همچنین این تصاویر در مطالعه تغییرات کاربری ها در دوره های زمانی گوناگون نیز مورد استفاده قرار می گیرد.استفاده از GIS از دهه 1980 گسترش فوق العاده یافت .
این سیستم عبارت از : مجموعه ای است سازمان یافته مرکب از سخت افزار و نرم افزار کامپیوتری ، اطلاعات جغرافیایی و افراد متخصص که به منظور کسب ، ذخیره ، بهنگام سازی ، پردازش ، تحلیل و ارائه کلیه اشکال اطلاعات جغرافیایی طراحی و ایجاد شده است.
عنوان
فهرست مطالب
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول :کلیات
1-1 بیان مسئله
1-2 فرضیه های تحقیق
1-3 ادبیات تحقیق
1-4 متغیرهای تحقیق
1-5 اهمیت تحقیق
1-6 قلمرو تحقیق
1-7 روش تحقیق
1-7-1 مراحل انجام کار
1-8 بودجه بندی زمانی و مالی تحقیق
1-9 محدودیت های تحقیق
فصل دوم : مبانی نظری
2-1 مروری بر سنجش از دور
2-1-1 تعریف سنجش از دور و سیستم های آن
2-1-2 چگونگی انعکاس طیفی پدیده های سطح زمین
2-1-2-1 انعکاس طیفی گیاهان
2-1-2-2 انعکاس طیفی خاک
2-1-2-3 انعکاس طیفی آب
2-1-2-4 انعکاس طیفی برف و ابر
2-1-3 ماهواره ها در سنجش از دور
2-2 سازمان فضایی هندوستان
2-2-1 IRS (India Remote Sensing)
2-3 تفسیر اطلاعات ماهواره ای
2-3-1 تفسیر چشمی اطلاعات ماهواره ای
2-3-1-1 عناصر تصویر
2-3-1-1-1 تن (Tone)
2-3-1-1-2 بافت
2-3-1-1-3 شکل
2-3-1-1-4 اندازه
2-3-1-1-5 سایه
2-3-1-1-6 پدیده تغییرات زمانی
2-3-1-1-7 الگو
2-3-1-2 کاربرد های عمده تفسیر چشمی اطلاعات ماهواره ای
2-3-1-2-1 به هنگام کردن نقشه های موجود
2-3-1-2-2 بررسی تغییرات پدیدههای زمینی و کنترل آنها
2-3-2 تجزیه و تحلیل و تفسیر قومی اطلاعات ماهواره ای
2-3-2-1 اصول مبنایی
2-4 طبقه بندی اطلاعات (تصاویر ماهواره ای)
2-5 سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
2-5-1 اجری سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
2-5-2 فرمت های داده های GIS
2-5-3 تاریخچه سیستم اطلاعات جغرافیایی
2-5-4 کابرد های سیستم اطلاعات جغرافیایی
2-5-5 نمونه از به کار گیری GIS در تولید کشاورزی
2-6 سنجش از دور و GIS 2-6-1 ارزیابی اثرات زیست محیطی در کشاورزی به کمک سنجش از دور و GIS
2-7 مقدمه ای بر تعریف «توسعه»
2-7-1 توسعه چیست؟
2-8 تعریف کشاورزی
2-9 توسعه کشاورزی
2-9-1 توسعه کشاورزی پایدار : مفاهیم و موانع
2-9-2 الگوهای توسعه کشاورزی
2-9-2-1 الگوی بهره برداری از منابع
2-9-2-2 الگوی حفاظت
2-9-2-3 الگوی موقعیت
2-9-2-4 الگوی نسشه
2-9-2-5 الگوی نهاده های پربازده
2-9-2-6 الگوی نوآوری القایی
2-10 نظریه فون تون (دوایرمتحدالمرکز)
2-10-1 آزمون نظریه فون تونن در روستای قوچ حصار با توجه به تصاویر ماهواره ای و GIS
فصل سوم : ویژگی های جغرافیایی منطقه مورد مطالعه
3-1 موقعیت جغرافیایی منطقه مورد مطالعه
3-1-1 ارتفاع متوسط منطقه
3-2 ویژگی های طبیعی منطقه
3-2-1 زمین شناسی منطقه
3-2-2 ژئومورفولوژی
3-2-3 منابع خاک
3-3 ویژگی های انسان
3-3-1 وجه ؟؟ روستا و قدرت آن
3-3-2 ویژگی های اجتماعی
3-3-3 جمعیت روستای قوچ حصار
3-4 ویژگی های اقتصادی
3-4-1 سیمای کل اقتصادی ، شامل شناسایی وضعیت کلی اشتغال در روستا و تعیین درصد اشتغال در بخش های عمده فعالیت
3-4-2 انواع و میزان عمده روستا
3-4-2-1 فعالیت های کشاورزی
3-4-2-2 دامداری و پرورش طیور
3-4-2-3 فعالیت های صنعتی و صنایع دستی
3-4-2-4 خدمات
3-5 ویژگی های کالبدی روستا
3-5-1 شکل روستا
3-5-2 شبکه های ارتباطی داخل روستا
3-6 وضعیت کاربری اراضی وضع موجود در روستا
3-6-1-1 مسکونی
3-6-1-2 تجاری
3-6-1-3 اداری3-6-1-4 آموزشی
3-6-1-5 درمانی
3-6-2 تعیین سطوح ، سرانه ها و استاندارد های موجود کاربر های مختلف در سطح روستا
3-7 جدول آمار نفوس و مسکن روستاهای قوچ حصار
فصل چهارم : تحلیل داده ها
4-1 مقدمه ای بر تحلیل داده ها و روش انجام کار
4-1-1 آماده سازی تصویر در محیط نرم افزاری ERDAS
4-1-2 به کار گیری روش جستجوی الگو در GIS به منظور تعیی سطح کشت بهینه محصولات کشاورزی به کمک تصاویر ماهواره ای
4-1-3 روش انجام کار
4-1-3-1تشکیل مدل شبکه آبیاری در GIS
4-1-3-2 نعیین نیاز آبی و میزان آب تأیین شده در شبکه
4-1-3-3 تعیین سطح کشت بهینه با استفاده از روش جستجوی الگو
4-1-3-3-1 روش های Dilect search
4-1-3-3-2 پارامترهای تشکیل دهنده مدل تعیین سطح کشت بهینه مزرعهای در روستای قوچ حصار
4-1-4 نتیجه گیری
4-2 ارتقاء دقت ارزیابی مساحت زیر کشت اراضی کشاورزی با اسافاده از تلفیق داده های سنجش از دور GIS
4-2-1 روش انجام کار
4-2-1 -1 اختلاط طیف بیش از یک نوع پوشش در پیکسل
4-2-1 -1 -1 پیکسل های مختلط
4-2-1-2 روش های طبقه بندی زیر پیکسلی (تجزیه اختلاط طیفی)
4-2-1-2-1 روش تجزیه خطی اختلاط طیفی
4-2-1-2 ارزیابی دقت تخمین مساحت
4-2-1-4 مطالعه و ارزیابی دقت تخمین مساحت به کمک تصویر IRS
4-2-2 نتایج
4-2-2-1 تقریب مساحت قطعات کشاورزی
4-2-2-2 پردازش مرز قطعات کشاورزی
4-2-2-3 بحث بر روی ارزیابی مساحت
3-4 تلفیق کاربرد تصاویر ماهواره ای و تکنیک های سنجش از دور و GIS در پیش بینی اثرات زیست محیطی توسعه کشاورزی
4-3-1 روش کار
4-3-1 -1 تهیه و آماده سازی تصاویر ماهواره ای
4-3-1 -2 تصحیح تصاویر ماهواره ای
4-3-1 -2-1 تصحیح هندسی
4-3-1-2-2 تصحیح رادیومتریک
4-3-1 -2-3 بارزسازی تصاویر ماهواره ای
4-3-1 -2-4 اندازه گیری صحرایی
4-3-1-3 روابط رگریسیونی
4-3-2 نتایج و بحث
4-3-2-1 مدل رگریسیونی تغییرات مساحت پوشش گیاهی
4-3-2-2 تعیین میزان صحت طبقی بندی تصاویر ماهواره ای در محیط GIS
4-3-2-3 نتایج رگریسیون اثرات توسعه کشاورزی بر بیوماس پوشش زراعی
4-3-2-4 برآورد بیوماس بر اساس تصاویر ماهواره ای
4-3-3 نتیجه گیری و پیشنهاد
4-3-3-1 مدل های رگریسیونی اثرات توسعه کشاورزی بر پوشش زراعی از نظر سطح
4-3-3-2 مدل های رگریسیونی پیش بینی اثرات توسعه کشاورزی بر پوشش زراعی از نظر بیوماس
فصل پنجم : نتایج وپیشنهادات
5-1 خلاصه
5-2 آزمون فرضیات
5-3 نتایج وپیشنهادات
منابع و مآخذ
پایان نامه تحلیل عوامل توسعه نیافتگی در کهگیلویه و بویراحمد
چکیده
این رساله به بررسی وضعیت موجود و تحلیل توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی استان کهگیلویه و بویراحمد می پردازد
در این پروژه تمامی قابلیت های محیطی و انسانی از یک طرف و محدودیت های محیطی و انسانی نیز شناسایی و بررسی می شوند . در این مسیر ضمن امکان سنجی منابع داخلی به عواملی که از بیرون از منطقه می توانند توسعه یا عدم توسعه یافتگی منطقه دخالت داشته باشند ، پرداخته می شود در بررسیهای انجام شده از مجموعه عوامل تأثیر گذار در امر توسعه منطقه ضعف زیر ساخت ها و شبکه های ارتباطی – موانع اجتماعی و فرهنگی و ضعف مدیریتی در شبکه های اداری سیاسی بارزترین و برجسته ترین موانع توسعه یافتگی منطقه بوده اند .
حال با توجه به منابع غنی نفت و گاز و معادت کانی غیر نفتی و منابع غنی آب و خاک و توسعه نیروی انسانی در داخل و نیز موقت ممتاز منطقه در محل تلاقی استانهای صنعتی کشور و مناطق استراتژیک نفت و گاز مثل عسلویه بوشهر – پتروشیمی ماهشهر و بندر امام و دسترسی سریع به بنادر خلیج فارس ، می توان با برنامه ریزی بهتر و اولویت بندی طرحهای عمرانی به توسعه همه جانبه منطقه سرعت بخشید . که برای رسیدن به این امر مهم باید مهمتر از همه به توسعه انسانی به عنوان زیر بنای توسعه اقتصادی توجه خاصی نمود .
مقدمه
امروزه در جهان کمتر کشوری شاهد می شود که با دقت هر چه بیشتر به امر برنامه ریزی در جهت توسعه منطقه ای مشغول نباشد امر توسعه ؛ مخصوصاً توسعه اقتصادی ؛ سابقه برنامه ریزی در جهان دارد و این سابقه خوشبختانه تجربیات بسیار سودمندی را در اختیار جهان معاصر قرار داده تا ضمن بررسی آنها به بومی کردن الگوهای توسعه در کشور و جامعه خود پرداخته تا از قطار سریع رشد و توسعه جهانی عقب نمانند .جامعه توسعه یافته غرب در پی تحول اساسی در تمام زمینه های فرهنگی و اقتصادی خود در قرون گذشته موفق به دست یابی به این امر نموده که امروزه جوامع کمتر توسعه یافته جهان سوم سعی در تقلید نادرست از آنها هستند . که به علت عدم تناسب با شرایط داخلی تأثیری منفی در این جوامع بر جای گذاشته است
در درون کشورهای جهان سوم ناهمگونی جمعیت و محیط طبیعی ، مشکلات فرهنگی و قومی زیر ساخت های لازم جهت توسعه منطقه ای و بخشی و مهمتر از همه عقب ماندگی ساختارهای سیاسی و حکومتی مانع حرکت این جوامع در مسیر اصلی توسعه شده است
در ایران نیز علیرغم اینکه سالهاست برنامه های (میان کدام توسعه منطقه ای اجرا می شود ، به دلایل مختلف این برنامه ها در عمل به هدف اصلی که از قبل مشخص می شود نمی رسند و دخالت های عوامل خارجی و داخلی عملاً خاصیت و ارزش اصلی و یا عوامل سیاسی و موقعیت خاص توسعه یافته اند به طوری که ناهمگونی و اختلاف سطح توسعه شهری و روستایی کاملاً ملموس است .قطب اول توسعه کشور تهران به لحاظ موقعیت اداری – سیاسی نزدیک به نیمی از تمامی امکانات کشور را جذب می کند و این امر به رشد کانونهای دیگر توسع مثل قم . قزوین . کرج کمک نموده است و در شمال شرق اهمیت و نقش مذهبی مشهد و موقعیت ممتاز مالی استان فارسی کمک زیادی به توسعه کانون شمال شرق نموده است . حوزه شمال غرب نیز آذربایجان به لحاظ نقش اهمیت تاریخی خود و نیز تجارب مرزی و نقش کلان شهر تبریز باعث تقویت آن شده است شهر اصفهان را می توان بعد از تهران دومین قطب توسعه یافته کشور دانست . توسعه ای که متکی به خود منطقه است و است و کمتر منطقه ای را می توان یافت که چون اصفهان به لحاظ ساختاری توسعه یافته باشد امری که ناشی از تفکر و تخصص و اندیشه های نیروی بومی استان است.در جنوب با وجو اینکه شاهرگ اقتصادی تمام ایران است ، اما از لحاظ توسعه و عمران شهر و روستا رشد چندانی نکرده است. دیار غنی و داغ جنوب فقط مثل شمع می سوزد تا مردم ایران زمین از روشنایی آن استفاده کنند و چراغ زندگیشان روشن بماند اما غافل از اینکه در کنار این ذخایر سرشار نفت و گاز و تجارت جنوب ، توده عظیمی از مردم در انتهای خط فقر زندگی می کنند . شبکه های ارتباطی ضعیف و شهرهای توسعه نیافته که با کمی توجه و نگاه به مناطق بیابانی جنوب خلیج فارس می توان نقش ذخایر نفت و گاز را در توسعه کشورها مشاهده کرد .
استان کهگیلویه و بویراحمد یکی مناطقی است که علیرغم توانهای محیطی و انسانی فراوان چه از نظر موقعیت جغرافیایی و چه از نظر منابع عظیم معدنی به دلیل بی توجهی در امر برنامه ریزی و ومدیریت استانی. اکنون یکی از کم توسعه یافته ترین مناطق کشور است که مشاهده این توسعه نیافتگی نگارنده را واداشت تا به بررسی این موضع در این رساله بپردازد در این پژوهش به بررسی و تحلیل در توسعه نیافتگی پرداخته و ضمن معرفی قابلیت های اصلی راهکارهایی جهت دست یابی به توسعه در منطقه پیشنهاد داده است
در فصل اول این رساله ، اهداف فرایندهای پژوهش و نیز پیشینه چنین طرحهای پژوهشی در منطقه آمده است .در فصل دوم مبانی نظری توسعه و برنامه ریزی منطقه ای و ایران و الگوها تئوریهای مهم توسعه ذکر شده است و نیز شاخص های توسعه نیافتگی اشاره شده است
در فصل سوم ویژگیهای جغرافیایی منطقه و نیز وضعیت موجود استان به لحاظ اجتماعی و فرهنگی اقتصادی و نیز کالبدی – فضایی مطابق با آخرین آمارهای موجود بررسی شده است
در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل شاخص ها قابلیت های و نیز محدودیت های توسعه منطقه پرداخته شده است و در فصل پنجم نیز به مسایل اساسی منطقه و راهکارهایی جهت رسیدن به توسعه منطقه ای پرداخته شده است .
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
مقدمه
فصل اول: کلیات
1-1: طرح مسئله 2
1-2: ضرورت تحقیق 4
1-3- انگیزه تحقیق 4
1 –4 : اهداف تحقیق 5
1-5 :سوالات تحقیق 6
1-6 :فرضیات تحقیق 6
1-7 : پیشینه تحقیق 6
1-8-روش تحقیق 8
1-9- فرایندهای تحقیق ................................................................................................ 8
1-10- روشهای جمع آوری اطلاعات ....................................................................................... 8
1 – 11- ابزار تحقیق 8
1-12- محدودیت های و تنگناهای تحقیق ..................................................................... 9
فصل دوم : مبانی نظری پژوهش
2-1- : مبانی نظری یا تئوریک پژوهش......................................................................... 11
2-2- : تعاریف و مفاهیم............................................................................................... 12
2-2-1- برنامه ریزی منطقه ای....................................................................................... 14
2-2-2- مفهوم رشد اقتصادی......................................................................................... 15
2-3 – تفاوت رشد و توسعه اقتصادی............................................................................ 16
2-3-1-الف ) توسعه علمی........................................................................................... 17
2-3-2-ب) توسعه سیاسی............................................................................................. 17
2-3-3-ج) توسعه فرهنگی............................................................................................ 18
2-3-4-د) توسعه پایدار................................................................................................. 19
2-4- سابقه برنامه ریزی منطقه ای ................................................................................. 19
2-5- سابقه برنامه ریزی در ایران .................................................................................. 21
2-6- فرایند تاریخی توسعه و توسعه نیافتگی در جهان .................................................... 23
2-7- نظریه ها و الگوهای توسعه .................................................................................. 25
2-7-1- نظریه تسلسل فقر توده های و شهرگرایی........................................................... 25
2-7-2- نظریه حداکثر استفاده از زمینهای کشاورزی ....................................................... 26
2-7-3- نظریه قطب رشد.............................................................................................. 27
2-7-4- نظریه مرکز پیرامون........................................................................................... 30
2-7-5- تئوری مرحله ای روستو.................................................................................... 31
2-8- استراتژی های مختلف توسعه اقتصادی................................................................... 32
2-9- تکنولوژی مناسب برای کشورهای در حال توسعه ................................................... 36
2-10- معیارهای سنجش رشد و توسعه ......................................................................... 37
2-11- شاخص های سنجش توزیع درآمد....................................................................... 41
2-12- شرایط لازم جهت موفقیت در هدایت توسعه ای .................................................. 42
فصل سوم :ویژگیهای جغرافیایی منطقه محل پژوهش
3-1-ویژگیهای طبیعی................................................................................................... 46
3-1-1-موقعیت و حدود جغرافیایی............................................................................... 46
3-1-2- ویژگیهای عمومی زمین شناسی.......................................................................... 48
3-1-3-. وضعیت گسل ها در زلزله خیزی منطقه............................................................. 56
3-1-4- هواشناسی و اقلیم............................................................................................. 60
3-1-5- پوشش گیاهی وحیات جانوری.......................................................................... 63
3-1-6- ویژگیهایی خاک منطقه.................................................................... 64
3-2- ویژگیهایی اجتماعی و فرهنگی.............................................................. 67
3-2-1- توزیع و پراکندگی جمعیت............................................................................... 67
3-2-2- توزیع سنی جمعیت.......................................................................................... 68
3-2-3- توزیع جنسی جمعیت....................................................................................... 71
3-2-4- موالید و مرگ و میر.......................................................................................... 71
3-2-5 - رشد جمعیت.................................................................................................. 75
3-2-6- بار تکفل خانوار.............................................................................................. 77
3-2-7- بعد خانوار وتغییرات آن.................................................................................... 81
3-2-8- روند مهاجرت.............................................................................. 82
3-2-3- وضعیت شاخصهای توسعه فرهنگی...................................................... 84
3-4- ساختار فضایی کالبدی.......................................................................................... 92
3-4-1- تقسیمات سیاسی.............................................................................................. 92
3-4-2- روند تحولات جمعیتی...................................................................................... 96
3-5- وضعیت سکونتگاههای روستایی............................................................................ 98
6- ویژگی های اقتصادی جمعیت .................................................................................. 99
3-6-1- جمعیت شاغل به تفکیک بخش های مختلف اقتصادی......................................... 99
3-6-2- بهره برداری از منابع نفت وگاز.......................................................................... 104
3-6-3- فعالیت صنعتی (شهرک های صنعتی ).............................................................. 105
3-6-4- وضعیت موجود بخش معدن............................................................................. 106
3-6-5- وضعیت اشتغال در بخش کشاورزی ................................................................. 107
3-7- موسسات بهداشتی ودرمانی................................................................................... 108
3-8- شبکه راههای ارتباطی........................................................................................... 110
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل عوامل اجتماعی و اقتصادی
4-1-تحلیل وضعیت اجتماعی و فرهنگی منطقه............................................................... 114
4-1-1- تحلیل جمعیت وتغییرات آن............................................................................ 114
4-1-2- تحلیل تراکم ورشد جمعیت............................................................................. 115
4-1-3- بررسی روند مهاجرت..................................................................................... 118
4-1-4- تحلیل ویژگیهای اقتصادی............................................................................... 119
4-1-4- الف) تحلیل جمعیت فعال وغیر فعال................................................................. 119
4-1-4- ب) نرخ فعالیت اقتصادی منطقه........................................................................ 120
4-1-4-ج) تحلیل روند اشتغال...................................................................................... 120
4-1-4-د) روند نرخ بیکاری.......................................................................................... 121
4-1-5-تحلیل ویژگیهای فرهنگی................................................................................... 121
4-1-6 بافت فرهنگی ورهیافتهای توسعه......................................................................... 123
4-2- تحلیل فضایی-کالبدی.......................................................................................... 125
4-2-1- تحلیل پراکندگیها وقلمروهای مناطق طبیعی(اکوتوریسم)..................................... 126
4-2-2- تحلیل فضایی جمعیت شهری و روستایی......................................................... 128
4-2-3- تغیرات فضایی اندازه جمعیت در دوره1385 -1375.......................................... 130
4-2-4- تحلیل دلایل جابجایی جمعیت....................................................................... 130
4-2-5 نتیجه گیری از روند تحولات جمعیتی................................................................. 132
4-6-بررسی وتحلیل ساختار اقتصادی............................................................................. 133
4-6-1- بخش صنعت ومعدن....................................................................................... 135
4-6-2- بخش کشاورزی............................................................................................. 137
4-6-3- بخش خدمات.................................................................................................. 141
4-6-4- توزیع هزینه ودرآمد بهد تفکیک شهر وروستا..................................................... 143
4-6-5- درآمدهای عمومی استان.................................................................................... 143
4-7- شاخصهای توسعه انسانی ..................................................................................... 144
4-8- خدمات بهداشتی درمانی ...................................................................................... 145
4-9- قابلیتهای منطقه در بخشهای مختلف اقتصادی......................................................... 146
فصل پنجم:آزمون فرضیات ؛ :نتیجه گیری وبیشنهادات
آزمون فرضیات............................................................................................................. 149
نتیجه گیری................................................................................................................... 152
5-1- مسایل اساسی استان............................................................................................. 162
5-2- عمده ترین تنگناها وقابلیتهای اقتصادی.................................................................. 163
5-3-راهبردهایی جهت برنامه های بلند مدت در منطقه..................................................... 167
راهکارهای عمومی........................................................................................................ 171
منابع وماخذ.................................................................................................................. 173
چکیده به انگلیسی
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول:3-1-تقسیمات سیاسی استان در سال 1385........................................................... 48
حدول: 3-2-طبقات شیب اراضی .................................................................................. 51
جدول:3-3-محدوده استان در طبقات شیب..................................................................... 52
جدول:3-4-طبقات ارتفاع از سطح دریا........................................................................... 54
جدول:3-5-طبقات ارتفاع محدوده استان......................................................................... 55
جدول:3-6-نتایج سرشماری نفوس ومسکن1385............................................................ 68
جدول:3-7-توزیع سنی جمعیت در استان در مقایسه با کشور .......................................... 69
جدول:3-8-نسبت جنسی جمعیت .............................................................................. 71
جدول:3-9- موالیداستان به تفکیک شهر و روستا ............................................................ 73
جدول:3-10-نرخ رشد سالانه ی جمعیت ....................................................................... 74
جدول:3-11-بار تکفل استان ......................................................................................... 76
جدول:3-12- مقدار سهم جمعیت شهری وروستایی......................................................... 78
جدول:3-13- مقایسه بعد خانوار استان .......................................................................... 79
جدول:3-14- مقصد مهاجران خارج شده ازاستان............................................................. 81
جدول:3-15- مبدا مهاجران وارد شده به استان ................................................................ 82
جدول:3-16- مهاجران داخلی در مقایسه با کل کشور ..................................................... 82
جدول:3-17- مراکز بهداشتی ودرمانی............................................................................. 84
جدول:3-18- شاخص های توسعه انسانی ...................................................................... 85
جدول:3-19- میزان با سوادی......................................................................................... 85
جدول:3-20- کتاب خانه ها وتعداد کتاب ها................................................................... 87
جدول:3-21- شمارگان مطبوعات محلی ........................................................................ 88
جدول:3-22- برنامه های صدا وسیمای استان.................................................................. 89
جدول:3-23- تعداد سینما های استان.............................................................................. 89
جدول:3-24- گردشگران وا رد شده به استان .................................................................. 90
جدول:3-25- تاسیسات اقامتی ورفاهی .......................................................................... 91
جدول:3-26-مساحت وتعداد شهر های استان.................................................................. 91
جدول 3-27- تعداد شهر های استان .............................................................................. 97
جدول:3-28- جمعیت بیکار استان بر حسب جنس.......................................................... 100
جدول:3-29- وضعیت اشتغال جمعیت .......................................................................... 100
جدول:3-30- توزیع جمعیت جویای کار (بالای 10 سال) ................................................ 101
جدول:3-31- اشتغال در بخش های مختلف اقتصادی ..................................................... 101
جدول:3-32- تولید ناخالص داخلی .............................................................................. 102
جدول:3-33- ضریب توزیع ومقدارسرمایه...................................................................... 103
جدول:3-34- مشخصات شهرک های صنعتی ................................................................. 104
جدول:3-35-واحد های صنعتی بهره برداری شده............................................................ 105
جدول:3-36- معادن در حال بهره برداری و شاغلان بخش معدن....................................... 106
جدول:3-37-مزاکر بهداشتی و درمانی............................................................................. 109
جدول:3-38- تعداد تونلها و پل ها .............................................................................. 110
جدول:3-39-مشخصات راه های اصلی وفرعی استان....................................................... 111
جدول:4-1- شاخص های جمعیت نیروی انسانی،وسواد در استان..................................... 119
جدول:4-2-مسیر های گردشگری عمومی استان .............................................................. 127
جدول:4-3- مهاجرت های میان منطقه ای وخالص در استان............................................. 131
جدول:4-4- ضریب توزیع تعداد سرمایه وصنعت ........................................................... 134
فهرست نمودار
عنوان صفحه
نمودار3-1- هیستو گرام طبقات شیب............................................................................ 52
نمودار3-2- هیستو گرام طبقات ارتفاع ......................................................................... 55
نمودار3-3- هرم سنی و جنسی جمعیت ........................................................................ 69
نمودار3-4- تغییرات نسبت جنسی ............................................................................... 71
نمودار3-5- میزان موالید ........................................................................................... 73
نمودار3-6- در صد مرگ ومیر ............................................................................. 74
نمودار3-7- متوسط رشد سالانه جمعیت ....................................................................... 76
نمودار3-8- بار تکفل خانوار .......................................................................... 78
نمودار3-9- تراکم نسبی جمعیت ................................................................................... 79
نمودار3-10- سهم جمعیت شهری.................................................................................. 80
نمودار 3-11- سهم جمعیت روستایی............................................................................. 80
نمودار3-12- بعد خانوار به تفکیک شهر وروستا............................................................. 81
نمودار3-13- مبدا مهاجران وارد شده .................................................................... 83
نمودار3-14- مقصد مهاجران خارج شده ........................................................................ 83
نمودار3-15- مقایسه شاحص های با سوادی................................................................... 86
نمودار3-16- مقایسه شاخص پوشش تحصیلی................................................................ 86
نمودار3-17- مقایسه روند جمعیت شهری .................................................................... 97
نمودار3-18- جمعیت شهر های استان............................................................................ 97
نمودار3-19- سهم آبادی های سکنه وخالی از سکنه ....................................................... 98
نمودار3-20- اشتغال بخش های مختلف استان ..................................................... 102
نمودار3-21- بهروری نیرو ی انسانی ................................................................. 103
نمودار3-22- وضعیت اراضی کشاورزی .............................................................. 108
نمودار 4-1 منحنی لورنز در مناطق شهری ...................................................................... 129
نمودار 4-2 تعداد و سهم آبادهای استان ......................................................................... 129
نمودار 4-3 شاغلان بخش معدن .................................................................................... 137
نمودار 5-1 دلایل توسعه نیافتگی استان .......................................................................... 170
فهرست نقشه ها
عنوان صفحه
نقشه شماره 1- موقعیت استان در کشور ......................................................................... 47
نقشه شماره 2- شهرستان های استان............................................................................... 50
نقشه شماره 3- نقشهDEM طبقات ارتفاع استان............................................................ 53
نقشه شماره 4 – خطرات نسبی زمین لرزه ...................................................................... 58
نقشه شماره 5- شبکه راههای استان ............................................................................... 59
نقشه شماره 6- منابع آب استان .................................................................................... 62
نقشه شماره 7 – کار بری اراضی .............................................................................. 66
نقشه شماره 8 - پراکندگی جمعیت در استان.................................................................. 70
نقشه شماره 9 – واحد های اداری وسیاسی..................................................................... 94
نقشه شماره 10- مکان های گردشگری در استان.............................................................. 95
نقشه شماره 11- کانون های توسعه ی تمرکز محوری دراستان(طرح پیشنهادی نگارنده)....... 169
نقد و بررسی عوامل مؤثر بر فرآیند توسعه جامعه شناسی در ایران
مقدمه
جامعهشناسی در ایران از جنبههای گوناگون سیاسی، علمی، تاریخی و فرهنگی میتواند مورد بحث قرار گیرد. این تحقیق به طرح عوامل مؤثر در فرآیند توسعه این علم میپردازد تا امکان مطالعه و بیان زمینههای مختلف پیدایش و رشد جامعهشناسی که مصادف با طرح برنامههای توسعه از دههی 1320 و در ادامه پس از انقلاب اسلامی تا کنون میباشد میسر شود. به همین منظور به طرح تأثیر مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بر شکلگیری جامعهشناسی در ایران پرداخته خواهد شد.
قابل توجه است که آنچه به عنوان جامعهشناسی در ایران از بدو شروع وجود داشته است، با جامعهشناسی در سایر کشورها مخصوصاً جامعهشناسی غرب، متفاوت بوده است.
با اینکه در اصول وجوه اشتراک دیده میشود، اما در زبان، برخورد با مسائل جامعه، نحوهی بررسی مسائل و مشکلات اجتماعی، رابطه با پدیدههای فرهنگی و نحوهی ارتباط با دیگر رشتههای علمی وضعیتی خاص پیدا کرده است.
جامعهشناسی امروزی ایران تحت تأثیر گرایشهای فکری و اجتماعی در طول دهههای گذشته و اندیشههای ناشی از حوادث مربوط به انقلاب اسلامی میباشد. از اینرو میتوان گفت که « جامعهشناسی در ایران» از عناصر چندگانه برخوردار است، زیرا عوامل بسیاری در پیدایش، روند توسعه و شکلگری شرایط امروزی آن مؤثر بودهاند.
پیگیری روند شکلگیری و تحول جامعهشناسی در ایران براساس رویکرد فرا جامعهشناسی است. جامعهشناسی به عنوان ایده و اندیشه تلقی شده که در گذر زمان دچار تحول و تغییر گردیده است. بیان عوامل و عناصر مؤثر در شکلگیری جامعهشناسی در ایران و تحول آن موردنظر میباشد. شناسائی موقعیت جامعهشناسی در ایران میتواند با دیدگاههای متعددی انجام بگیرد. دیدگاههای ممکن در بررسی جامعهشناسی را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
1) دیدگاه ایدئولوژیک (نقد جامعهشناسی براساس پیشفرضهای مذهبی، سیاسی و انگیزهای) در این دیدگاه، ارزیابی جامعهشناسی با تکیه بر دلیلآوریهای سیاسی و ایدئولوژیک است اما فهم علمی چون جامعهشناسی در ایران که از محصولات و نتایج توسعهی اجتماعی-اقتصادی است بدون استفاده از روشهای تحقیق و پیشفرضهای موجود در نظام جدید که ساختار جدید دارد امکان ندارد.
2) دیدگاه دوم تأکید بر تحقق جامعهشناسی هم چون یک واقعیت تاریخی اجتماعی است. در این دیدگاه با جامعهشناسی علم، جامعهشناسی معرفتی و فرا جامعهشناسی روبهرو میشویم. براساس هر سه دیدگاه در آغاز بایستی ریشهها، زمینهها و موقعیتهایی که موجب پیدایش جامعهشناسی در ایران شده است روشن گردد.
در این تحقیق با توجه به رویکرد نوع دوم، بررسی رابطة علم جامعهشناسی در ایران با جریان توسعهی اجتماعی، اقتصادی و علمی موردنظر میباشد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه......................................................................................................................... 1
فصل اول: کلیات....................................................................................................... 4
بیان مسئله............................................................................................. 5
ضرورت و اهمیت تحقیق..................................................................... 6
اهداف تحقیق ........................................................................................ 7
تعریف مفاهیم و اصطلاحات................................................................ 8
فصل دوم: بررسی و نقد نظریات مطرح................................................................ 32
پیشینه تحقیق....................................................................................... 33
چارچوب نظری – مقدمه..................................................................... 37
مباحث و مفاهیم نظری تحقیق............................................................. 38
اهمیت چارچوب نظری........................................................................ 51
درآمدی بر نظریه وابستگی................................................................. 53
دیدگاه کل در جامعه شناسی علم........................................................ 56
دیدگاه نظام جهانی .............................................................................. 58
بسترهای توسعه در کشورهای در حال توسعه............................... 60
جهانی شدن و توسعه اجتماعی.......................................................... 64
دیدگاه های صاحب نظران ایرانی....................................................... 66
سوالات تحقیق..................................................................................... 67
الگوی تحلیلی تحقیق............................................................................ 68
تعریف مفهومی وعملیاتی مفاهیم بکار رفته در مدل نظری................ 72
فصل سوم: روش تحقیق....................................................................................... 76
1- روش تحقیق................................................................................... 77
2- رسش تحقیق.................................................................................. 79
3- جامعه آماری.................................................................................. 80
4- روش نمونه گیری و حجم نمونه ................................................. 81
5- ابزار گردآوری داده ها ................................................................. 81
6- روش تجزیه وتحلیل داده ها ........................................................ 81
فهرست منابع و ماخذ............................................................................................. 83