ادبیات فارسی
بیو گرافی استاد شهریار ..........................................................2
ادبیات فرهنگی ....................................................................17
زبان فارسی
مقدمه ...............................................................................18
انواع زبان .........................................................................18
طبقه بندی زبان های جهان ....................................................19
انواع زبان های قدیمی ..........................................................21
تعریف دستور زبان،صرف و نحو در زبان فارسی .......................22
کلام،جمله،کلمه،هجا،حرف ....................................................23
سخن کوتاه با اولیا ..............................................................24
ادبیات فارسی
بـیو گـرافـی استاد شهـریار
به قـلم جـناب آقای زاهـدی دوست استاد
اصولاً شرح حال و خاطرات زندگی شهـریار در خلال اشعـارش خوانده می شود و هـر نوع تـفسیر و تعـبـیـری کـه در آن اشعـار بـشود به افسانه زندگی او نزدیک است و حقـیـقـتاً حیف است که آن خاطرات از پـرده رؤیا و افسانه خارج شود.
گو اینکه اگـر شأن نزول و عـلت پـیـدایش هـر یک از اشعـار شهـریار نوشـته شود در نظر خیلی از مردم ارزش هـر قـطعـه شاید ده برابر بالا برود، ولی با وجود این دلالت شعـر را نـباید محـدود کرد. ...
...
شهـریار دارای تـوکـلی غـیرقـابل وصف است، و این حالت را من در او از بدو آشـنایی دیـده ام. در آن موقع که بعـلت بحـرانهـای عـشق از درس و مـدرسه (کـلاس آخر طب) هـم صرف نظر کرده و خرج تحـصیلی او بعـلت نارضایتی، از طرف پـدرش قـطع شده بود، گـاه می شد که شهـریار خـیلی سخت در مضیقه قرار می گـرفت. به من می گـفت که امروز باید خرج ما برسد و راهی را قـبلا تعـیـیـن می کرد. در آن راه که می رفـتـیم، به انـتهـای آن نرسیده وجه خرج چـند روز شاعـر با مراجـعـهً یک یا دو ارباب رجوع می رسید. با آنکه سالهـا است از آن ایام می گـذرد، هـنوز من در حیرت آن پـیش آمدها هـستم. قابل توجه آن بود که ارباب رجوع برای کارهای مخـتـلف به شهـریار مـراجـعـه می کردند که گـاهـی به هـنر و حـرفـهً او هـیچ ارتـباطی نـداشت - شخـصی مراجـعـه می کرد و برای سنگ قـبر پـدرش شعـری می خواست یا دیگـری مراجـعـه می کرد و برای امـر طـبی و عـیادت مـریض از شهـریار استـمداد می جـست، از اینـهـا مهـمـتر مراجـعـهً اشخـاص برای گـرفـتن دعـا بود.
خـدا شـناسی و معـرفـت شهـریار به خـدا و دیـن در غـزلهـای جـلوه جانانه، مناجات، درس محـبت، ابـدیـت، بال هـمت و عـشق، درکـوی حـیرت، قـصیده تـوحـید ،راز و نـیاز و شب و عـلی مـندرج است.
عـلاقـه به آب و خـاک وطن را شهـریار در غـزل عید خون و قصاید مهـمان شهـریور، آذربایـجان، شـیون شهـریور و بالاخره مثـنوی تخـت جـمشـید به زبان شعـر بـیان کرده است. الـبـته با مطالعه این آثـار به مـیزان وطن پـرستی و ایمان عـمیـقـی که شهـریار به آب و خاک ایران و آرزوی تـرقـی و تـعـالی آن دارد پـی بـرده می شود. ...
...
پایان نامه حلیل تطبیقی ساختار معناییِ بیست غزل از حافظ و شهریار
پایان نامه کارشناسی ارشد
چکیده
یکی از موضوعات بحثانگیز پیرامون غزل حافظ چگونگی ساختار غزل اوست. موافقانِ وجود انسجام در ساختار غزلهای حافظ، بر این باورند که ابیات غزل شاید در نگاه نخستین گسسته و پاشان احساس شود ولی از ساختاری منسجم و هستهی مرکزی برخوردار است که سایر ابیات یک غزل، با آن پیوند معنایی دارند و فرض استقلال ابیات، به معنای غزل حافظ آسیب میرساند. مخالفان این نظریه معتقدند که ابیات در یک غزل، مستقل از هم است و این ویژگیِ غزلهای حافظ را برگرفته از شیوهی قرآن کریم میدانند و به همین جهت در شرح غزلهای حافظ، بدون توجه به پیوند ابیات و وجود هستهی مرکزی، ابیات غزل را به طور مستقل شرح میدهند. استاد شهریار، با توجه به اینکه بیش از هر شاعری به حافظ علاقهمند بود و خود را تربیت یافتهی مکتب حافظ میدانست علاوه بر استفاده از مضامین شعری حافظ، در بیش از شصت غزل، به استقبال غزلهای حافظ رفته است و در این غزلها، به ساختار معنایی غزل حافظ نیز توجّه داشته است و در برخی موارد، با وجود پیوند معنایی میان ابیات، غزل او نیز گسسته نماست. نویسنده با بررسی برخی از غزلهای حافظ و شهریار، ساختار منسجم معنایی غزل این دو شاعر را آشکار کرده و عوامل این انسجام و ارتباط معنایی ابیات غزل با یکدیگر را بیان کرده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اوّل.. ز
کلّیّات و روش تحقیق.. ز
1-1 مقدّمه. 1
1-2- بیان مسأله. 3
1-3- سؤالات و فرضیهها. 6
1-3-1- سؤالات تحقیق. 6
1-3-2- فرضیهها 6
1-4- هدف و ضرورت تحقیق.. 8
1-4-1- ضرورت تحقیق. 8
1-4-2- اهداف تحقیق. 8
1-5- پیشینهی تحقیق.. 8
1-5- روش اجرای تحقیق.. 12
فصل دوّم. 13
مبانی نظری تحقیق.. 13
2-1-1- ساختار متن.. 14
2-1-2- ساختار نظم. 15
2-1-3- ساختار روایت.. 15
2-2- ساختار معنایی در غزل حافظ و شهریار. 15
2-3- نگاهی بر تأثیر پذیری شهریار از حافظ... 17
2-3-1- اقتباس... 18
2-3-2- تضمین.. 20
2-3-3- توجه به مضمونهای غزل حافظ.. 25
2-3-4-پیوند معنایی در ساختار غزل. 28
فصل سوّم. 29
بحث و بررسی.. 29
3-1-1- غزلی از حافظ)الا یا ایها الساقی ادر کاساً و ناولها)... 30
3-1-2- غزلی همسان از شهریار)جبین بگشا که میبندیم از این غمخانه محملها). 32
3-2-1- غزلی از حافظ)اگر آن ترک شیرازی به دست آرد دل ما را)... 35
3-2-2- غزلی همسان از شهریار(اگر آن دختر ترسا بیاراید کلیسا را) 37
3-3-1- غزلی از حافظ)صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را)... 40
3-3-2- غزلی همسان از شهریار(به چشم این همه مژگان به هم مزن یارا) 41
3-4-1- غزلی از حافظ)دل میرود ز دستم صاحبدلان خدا را)... 45
3-4-2- غزلی همسان از شهریار)ما مستمند و مسکین دلبر دنی و دارا). 47
3-5-1- غزلی از حافظ)ای شاهد قدسی که کشد بند نقابت) 51
3-5-2- غزلی همسان از شهریار)ای چشم خمارین که کشد سرمهی خوابت). 52
3-6-1- غزلی از حافظ)به کوی میکده هر سالکی که ره دانست)... 56
3-6-2- غزلی همسان از شهریار)به کان لعل تو هر مشتری که راه دانست). 58
3-7-1- غزلی از حافظ(شاهد آن نیست که موی و میانی دارد)... 61
3-7-2- غزلی همسان از شهریار)چشم و ابروی تو تا تیر و کمانی دارد). 63
3-8-1- غزلی از حافظ)دلم جز مهر مهرویان طریقی بر نمیگیرد)... 67
3-8-2- غزلی همسان از شهریار)نپنداری که دل هر دم فغان از سر نمیگیرد) 69
3-9-1- غزلی از حافظ)در ازل پرتو حسنت ز تجلّی دم زد)... 73
3-9-2- غزلی همسان از شهریار)کلک نقّاش ازل کز ابدیّت دم زد). 76
3-10-1- غزلی از حافظ(اگر روم ز پیاش فتنهها برانگیزد). 81
3-10-2- غزلی همسان از شهریار)چو آفتاب به شمشیر شعله برخیزد). 83
3-11-1- غزلی از حافظ(نقد صوفی نه همه صافی بیغش باشد).. 85
3-11-2- غزلی همسان از شهریار) شمع مسکین نه سوزنده و سرکش باشد(. 87
3-12-1- غزلی از حافظ)گر میفروش حاجت رندان روا کند)... 90
3-12-2- غزلی همسان از شهریار(میخانه گر به رخ در میخواره وا کند) 92
3-13-1- غزلی از حافظ)آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند). 95
3-13-2- غزلی همسان از شهریار)آنان که سرمه از رد پای شما کنند). 97
3-14-1- غزلی از حافظ)دوش در حلقهی ما قصهی گیسوی تو بود)... 100
3-14-2- غزلی همسان از شهریار)رو به هر قبله که کردم صنما سوی تو بود). 102
3-15-1- غزلی از حافظ)یوسف گمگشته باز آید به کنعان غم مخور)... 105
3-15-2- غزلی همسان از شهریار)اسم اعظم باز گردد با سلیمان غم مخور). 107
3-16-1- غزلی از حافظ)فاش میگویم از گفتهی خود دلشادم)... 111
3-16-2- غزلی همسان از شهریار(زادن من سفر و عشق تو باشد زادم). 113
3-17-1- غزلی از حافظ(حجاب چهرهی جان میشود غبار تنم). 116
3-17-2- غزلی همسان از شهریار)همای طایر جان بسته در طناب تنم). 118
3-18-1- غزلی از حافظ(بالا بلند عشوهگر نقشباز من). 121
3-18-2- غزلی همسان از شهریار)گر گوشمال عشق نبودی به ساز من). 123
3-19-1- غزلی از حافظ)تاب بنفشه میدهد طرّهی مشک سای تو)... 126
3-19-2- غزلی همسان از شهریار(ای شب و روز و مهر و مه پردهی سینمای تو) 128
3-20-1- غزلی از حافظ(ساقی بیا که قدح لاله شد پر ز می). 131
3-20-2- غزلی همسان از شهریار)آمد بهار و لاله شد از ژاله پر ز می). 133
فصل چهارم. 137
نتیجهگیری.. 137
4- نتیجهگیری.. 138
منابع و مآخذ.. 140