نقش مسیحیان عرب در گسترش نفوذ فرهنگی غرب به دنیای عرب

نقش مسیحیان عرب در گسترش نفوذ فرهنگی غرب به دنیای عرب

طرح تحقیق .................................. 1

مقدمه ...................................... 7

بخش اول : ریشه ها و زمینه های تاریخی نفوذ فرهنگ غرب بر جوامع عربی...... 10

پیشگفتار ................................... 11

فصل اول : عوامل نهضت ادبی .................. 15

پیشگامی مصر ................................ 16

وضع شام .................................... 18

1- مدارس ................................... 24

1-1- لبنان ................................. 24

1-2- مصر ................................... 25

1-3- سایر بلاد عربی ......................... 25

2-روزنامه و مجلات .......................... 25

2-1-مصر .................................... 25

2-2- لبنان ................................. 26

3-چاپ و چاپخانه ............................ 26

4- کتابخانه ................................ 27

5- انجمن های علمی و ادبی ................... 27

6- ارتباط و تماس مستقیم با غرب ............. 27

7- ترجمه داستان های غربی ................... 32

7-1- سیر تحول داستان نویسی در مصر تا جنگ جهانی دوم 39

7-2- نقد و بررسی سیر تاریخی داستان نویسی در ادبیات نوین 53

8- نمایشنامه ............................... 59

9- سینما ................................... 60

فصل دوم : شرق شناسی ........................ 61

1- مفهوم شرق شناسی ......................... 62

1-1- معنای لغوی استشراق .................... 62

1-2- معنای اصلاحی استشراق.................... 63

2- پدیده مشرق شناسی ....................... 64

3- شرق شناسی .............................. 66

4- شرق به عنوان «غیر»...................... 67

5- نمونه های بارز صورت نمایشی شرق ......... 69

6- سیاست و شرق شناسی ...................... 70

7- یونان گرایی و مسیحیت به عنوان اجزای بنیادین میراث شرقی ها 70

8- شرق شناسی وارونه ....................... 71

9- بومی گرایی ............................. 72

نقد و نظر................................... 73

بخش دوم : مکاتب ادبی معاصر ................. 77

فصل اول : مکاتب ادبی غرب ................... 78

1- سیر تحول تاریخی مکاتب ادبی غرب .......... 79

2- مکاتب ادبی مغرب زمین .................... 83

2-1- کلاسیک ................................. 85

2-2- کلاسیک جدید ............................ 88

2-3- رومانتیسم ............................. 91

2-4- پارناسیسم ............................. 96

2-5- رئالیسم ............................... 100

2-6- رئالیسم سوسیالیستی .................... 102

2-7- سوررئالیسم ............................ 102

2-8- سمبولیسم .............................. 103

2-9- اگزیستانسیالیسم ....................... 106

2-10- دادائیسم ............................. 110

فصل دوم شعرعربی و مکاتب ادبی غرب ........... 112

1- شعر عربی قدیم ........................... 113

1-1- مکتب «عمود الشعر»...................... 114

1-2- مکتب نوپردازان ........................ 115

1-3- مکاتب عربی قدیم ....................... 116

1-3-1 – مکتب صنعت .......................... 116

1-3-2- مکتب تصنیع .......................... 117

1-3-3- مکتب تصنع ........................... 117

2- شعر عربی معاصر.......................... 118

2-1- کلاسیک نوین در شعر عربی معاصر .......... 119

2-2- رومانتیسم در شعر عربی معاصر............ 121

2-3- رئالیسم در شعر عربی معاصر.............. 125

2-4- سوررئالیسم در شعر عربی معاصر........... 126

2-5- سمبولیسم در شعر عربی معاصر............. 127

2-6- اگزیستانسیالیسم در شعر عربی معاصر...... 132

2-7- پارناسیسم در شعر عربی معاصر............ 134

2-8- دادائیسم در شعر عربی معاصر............ 135

فصل سوم : گرایش به تامل در ادبیات عرب ...... 136

1- ریشه های گرایش به تامل در دوره معاصر .... 137

1-1- احساس حقارت ........................... 137

1-2- بحران ها .............................. 139

1-3- تهاجم فرهنگی .......................... 141

1-4- حس نوگرایی ............................ 142

1-4-1- نزاع قدیم و جدید .................... 142

نقد و نظر .................................. 144

1-5- مهاجرتها............................... 144

2- شعر تاملی و مکاتب ادبی غرب ............. 147

نقد و نظر .................................. 149

2-1- آیا تامل به معنی قطع رابطه با مسایل بیرونی است ؟ 150

بخش سوم : گرایش های نوین ادبیات عربی ....... 152

فصل اول : گرایش های نوین شعر عربی معاصر .... 153

1- گرایش های نوین موضوعی ................... 155

1-1- حماسه ................................. 156

1-2- نمایشنامه منظوم ....................... 158

1-3- قصه ................................... 162

1-4- اسطوره ................................ 163

2- تحولات موسیقی و ساختار شعر عربی ......... 167

2-1- شعر منثور ............................. 168

2-2- شعر آزاد............................... 169

2-3- شعر مدور............................... 170

2-4- قصیده کلی ............................. 172

2-5- شعر درامی (نمایشی)..................... 173

فصل دوم :‌گرایش های نوین نثر عربی معاصر...... 174

1- قصه در ادب عربی معاصر ................... 178

2- سیره نویسی .............................. 180

3- نمایشنامه نویسی ......................... 181

بخش چهارم : سیری در اندیشه مسیحی عرب ....... 183

فصل اول: اندیشه ادبای مسیحی عرب ............ 184

1- ادبای مهجر............................... 185

1-1- جبران خلیل جبران ...................... 185

1-1-1- اسلوب ادبی جبران .................... 185

1-1-2- شرق و غرب از نظر جبران .............. 191

1-1-3- واقع گرایی جبران .................... 195

1-2- میخائیل و نعیمه ...................... 196

1-2-1- اسلوب ادبی نعیمه .................... 196

1-2-2- عوامل موثر بر افکار نعیمه ........... 198

1-2-3- شرق و غرب از نظر نعیمه .............. 201

1-3- ایلیا ابوماضی ........................ 204

1-3-1- شرق و غرب از نظر ابوماضی ........... 204

1-4- دیانت و رجال مذهبی در ادب مهجر........ 205

1-5- مقایسه باورهای دینی مهجر ............. 207

1-6- زن در ادب مهجر ....................... 208

1-7- عرف و سنت تحمیلی ،‌ازدواج اجباری ...... 208

2-سایر ادبا ................................ 211

2-1- نجیب عازوری ........................... 211

2-2- شبلی شمیل ............................. 213

2-2-1- شعر شمیل در ستایش حضرت محمد (ص) و قرآن 215

2-2-2-سخن شبلی شمیل درباره امام علی بن ابی طالب (ع) 216

2-3-نسیب عریضه و سبک شعری تازه ............. 216

فصل دوم :‌تاثیر ادبای مسیحی عرب بر جهان عرب . 217

1- اندیشه ها و جنبش های نوین سیاسی – اجتماعی 218

1-1- راههای نفوذ فلسفه روشنگری فرانسه و اندیشه های انقلاب فرانسه

در خاور عربی .............................. 222

1-2- کوشش عملی ادبا ........................ 232

1-3- کشورهای عربی .......................... 235

1-4- انجمن های روشنگری فرهنگی در سوریه ..... 237

2- داستان ................................. 242

2-1- انگیزش منفی به دین وتمسخر مظاهر آن و طرح ارزش های ضد دینی.......... 245

2-1-1- خودکشی .............................. 250

2-1-2- اعتراف .............................. 254

2-2- اهتمام به غریزه ممنوعه جنسی و توصیف صحنه های تحریک آمیز 255

2-3- استعمال گویش محلی و تضعیف زبان فصیح عربی 266

2-4- واقع گرایی در داستان .................. 268

3- تاریخ .................................. 280

نقدو نظر ................................... 280

4- زبان شناسی ............................. 283

فصل سوم : اندیشه ادیب مسلمان ............... 286

1- طه حسین ................................. 288

1-1- آثار ادبی طه حسین ..................... 288

نقد و نظر .................................. 299

چکیده ...................................... 301

خلاصه البحث ................................. 303

منابع 305

=============================

چکیده

در دوره معاصر جهان عرب بویژه مقطع زمانی سالهای 1800 تا 1950 میلادی یکی از واقعیتهای غیر قابل انکار، نقش ادبا و فرهنگ سازان مسیحی عرب در تولید، توزیع مفاهیم ومضامین و رواج برخی مکاتب ادبی و نیز انتقال فرهنگ غربی از این راهها به جهان عرب است. کاوش در سه سطح عرصه ها و زمینه های فرهنگی از جمله نهادهای فرهنگی، مجامع ادبی و نیز شناخت قالب ها و ساختارهای ادبی نشان می‌دهد: پدیده سلطه گرایی غرب نسبت به شرق و بویژه کشورهای عربی که اولین حوزه نفوذ و مداخله غرب به شرق بوده، واقعیتی انکار ناپذیر است چنانچه از چالشهای عمیقی بویژه در جریان جنگهای صلیبی میان کشورهای اروپایی و مسلمانان حوزه مدیترانه جریان داشته است. اما از آغاز دوره رنسانس و پس از انقلاب صنعتی این رویارویی به جای آنکه شکل دینی و ایدئولوژیک داشته باشد حیثیتی توسعه طلبانه و سلطه خواهانه داشته است از آن پس زوال امپراتوری عثمانی به عنوان بهترین ساختار سیاسی اجتماعی در میان جوامع اسلامی- عربی که در اثر دو عامل ضعف و سستی درونی ساختار این امپراتوری و اقتدار اروپاییان حاصل آمد، ما حصل سالهای طولانی مبارزه فرهنگی، نظامی و سیاسی دول استعمارگر بوده است که در حوزه فرهنگی، شناخت قالبهای ادبی همچون شعر، نثر، داستان، نمایشنامه، موسیقی و سرانجام پی جویی مضامین و مقاصد نهفته در این قالب ها بر پایه درک مکاتب و اسلوب ها و سبکهای تبلیغ شده از سوی غربیان یا حامیان داخلی آنها در کشورهای عربی در دو قرن پایانی هزاره دوم میلادی می تواند در شناخت حوزه وسیع، عمق تاثیر و نقش بسیار موثر عوامل واسط در انتقال، ترویج و یا اشاعه آموزه ها و ارزشهای غربی در مجامع عربی سودمند باشد. در این میان هرچند در تاریخ معاصر عرب کم نیستند ادبا و نویسندگان مسیحی مسلک که در رویارویی با فرهنگ غربی بر هویت عربی خود تاکید کرده و به گونه ای وانمود کرده اند که عرب مسیحی هستند و نه مسیحی عرب اما حتی در میان این عده نیز به هر حال مسیحیت بعد اساسی هویت آنان بوده است و بی تفاوتی و بی‌توجهی آنان را نسبت به هجوم فرهنگ غرب به ارزشهای اسلامی که عنصر غالب در فرهنگ و ادب عربی می باشد، موجب شده است که حتی اگر فرض کنیم رویکرد آنها نسبت به فرهنگ اسلامی خصمانه و معارضانه نبوده است باز در گسترش اباحه‌گری بی تاثیر نبوده اند. با این همه این سخن بدین معنا نیست که در میان ادبای مسیحی عرب افرادی که با تلاش و کوشش خود به رشد و غنای فرهنگ جوامع عربی کمک کرده اند نادرند و باز این سخن بدین معنا نیست که ادبای مسلمان در انتقال فرهنگ غربی یا ترویج مکاتب، اسلوبها مضامین قالبها و ارزشهای غربی در آثار ادبی خود هیچگونه نقشی نداشته اند و باز این سخن منکر جنبه های مثبت و ارزشهای تمدنی و پیشرفتها و نوآوریها و دستاوردهای ارزشمند فرهنگ غربی نیست. در هر حال ادبای مسیحی عرب با بهره گیری از موسسات فرهنگی آموزشی و رسانه ای در دوره معاصر که عوامل نهضت ادبی قلمداد شده اند در گسترش فرهنگ غرب به جوامع عربی از طریق اشاعه ادبیات عربی موثر بوده اند.

توزیع و گستره مکاتب و نحله های ادبی غربی در جوامع عربی از جمله عوامل موثر در ایجاد گفتمان های ادبی و فضا سازی برای تولید آثار ادبی در چارچوبه وارد شده از دنیای غرب بوده است. در این پژوهش نشان داده شده است که نقش مسیحیان عرب در گسترش نفوذ فرهنگی غرب به دنیای عرب قابل توجه و بسیار گسترده بوده و اگرچه در موارد بسیاری به عنوان تقویت کننده و ترویج دهنده و تسریع کننده انتقال فرهنگ غرب به دنیای عرب بوده اند اما از آن رو که اولاً همه جنبه های فرهنگ غرب منفی نیست و ثانیاً برخی از آنها بر هویت عربی خود تاکید داشته اند نقش مثبت و منفی مسیحیان عرب را در ادبیات معاصر عربی در پی داشته است به علاوه مسیحیان عرب از آن رو که شعر و داستان رواج و نفوذ فراوانی در میان خوانندگان و علاقه‌مندان جوامع عربی داشته است به صورت آگاهانه یا ناآگاهانه توجهی ویژه به این دو قالب داشته و مطالعه اثر مسیحیان عرب در بهره گیری از این دو قالب ادبی نشان دهنده تاثیر بارزتر و با حوزه و گستره وسیع تر شعر و داستان در چارچوب مورد پژوهش از سوی ادبای مسیحی عرب می باشد.

کلید واژه ها: ادبای مسیحی، دوره معاصر، فرهنگ غرب، مکاتب، شرق شناسی

مقدمه

این تحقیق از یک مقدمه و چهار بخش تشکیل شده است که هر یک از بخش ها نیز به فصول مختلف و فصول نیز به مباحث متعدد تقسیم شده است.

در بخش اول زمینه ها و عرصه های نفوذ فرهنگ غرب را بیان نموده ، نفوذ فرهنگ غرب را بر جوامع عربی از طریق تاثیر بر ادبیات عربی بررسی خواهیم کرد.

همچنین نقش موسسات فرهنگی آموزشی و رسانه ای در دوره معاصر به عنوان عوامل نهضت ادبی و زمینه ساز الگوبرداری بی حد و مرز از ادبیات غرب در ادبیات عربی و در نتیجه نفوذ فرهنگ غرب در جوامع عربی را مورد بررسی قرار خواهیم داد. لازم به ذکر است نام «عرب» ،‌ملت های بسیاری را در بر می گیرد. ولی در این پایان نامه ، بیشتر به مصر و آن بخش از شام (یا به اصطلاح نویسندگان اروپایی «سوریه جغرافیایی» که امروزه به نام سوریه و لبنان شناخته شده است نظر خواهیم داشت.

در این باره که چرا مصر و شام ، پیشگام جنبش عرب بوده اند در بخش نخست ، سخن خواهیم گفت.

در بخش دوم مکاتب ادبی وارد شده در ادبیات عرب معاصر را مطرح نموده، خواهیم گفت توزیع و گسترش مکاتب ادبی غربی بر جوامع عربی از جمله عوامل موثر در ایجاد گفتمان های ادبی و فضا سازی برای تولید آثار ادبی در چارچوبه وارد شده از دنیار غرب بوده است.

...

بخش اول:

ریشه ها و زمینه های تاریخی نفوذ فرهنگ

غرب بر جوامع عربی

پیشگفتا ر

تبادل میان فرهنگ ها ، از جمله واقعیت های غیر قابل انکار تاریخی است . از زمان شکل گیری تمدن های باستانی در کنار رودخانه های بزرگ در چین و خاور میانه و یونان وروم ارتباط فرهنگی همزمان با تبادلات اقتصادی و سیاسی ، شکل دهنده بخش مهم و ماندگاری ازتاریخ حیات فرهنگی بشر بوده است . اگرچه تأثیرات هریک از تمدنها به یک اندازه نبوده و یا دیر پایی این تأثیر ها به یک میزان نبوده است ، ولی آنچه مسلم است این که تمدن بشری میراث مشترک تاریخ حیات بشر و محصول نبوغ ، تلاش و کوشش همه دانشمندان ، اندیشه وران ، ادیبان و سخنوران است که هر یک در دوره ای خاص و به فراخور توان ، حال و مقام خود بر غنای میراث فرهنگی بشری افزوده اند .

در باره تاریخچه و ریشه های نفوذ واحد فرهنگی و جغرافیایی که امروز به نام غرب شناخته می شود بر مجموعه مشرق زمین ، تا کنون پژوهش ها و آثار بی شماری به رشته تحریر در آمده است . یونان باستان به عنوان مهد شکل گیری تمدن غربی با فلسفه ، هنر و شعر حماسی خود که برخی از آثار آن دوران هنوز اعتبار خود را حفظ کرده‌اند تأثیر غیر قابل انکاری بر تمدن شرقی داشته است . صد البته جهان شرقی این تأثیرات را با افزودنی ها و الحاقاتی به غرب باز تابانده است .

خرید فایل

تحقیق در مورد وضع حجاب در جاهلیت عرب

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب *   فرمت فایل :Word ( قابل ویرایش و آماده پرینت )    تعداد صفحه53   فهرست مطالب   علت پیدایش حجاب عدم امنیت استثمار زن حسادت بررسی این عامل از نظر اسلام فلسفه پوشش در اسلام وضع حجاب در جاهلیت عرب تا آنجا که من در کتاب‌های مربوطه خوانده‌ام در ایران باستان و در میان قوم یهود و احتمالا در هند حجاب وجود داشته و از آنچه در قانون اسلام آمده سخت‌تر بوده است.  اما در جاهلیت عرب حجاب وجود نداشته است و بوسیله اسلام در عرب پیدا شده است. ویل دورانت در صفحه 30 جلد 12 تاریخ تمدن (ترجمه فارسی) راجع‌به قوم یهود و قانون تلمود می‌نویسد : « اگر زنی به نقض قانون یهود می‌پرداخت : چنانکه مثلا بی آنکه چیزی بر سر داشت به میان مردم می‌رفت و یا در شارع عام نخ می‌رشت یا با هر سخنی از مردا ...

تحقیق بررسی جایگاه و سهم ادبای گرگان در ادبیات عرب

  فرمت فایل : word(قابل ویرایش)   موضوع این پایان نامه همان گونه که از اسمش پیداست بررسی جایگاه و سهم ادبای گرگان در ادبیات عرب آن هم در فاصله زمانی اوایل قرن دوّم تا نیمه قرن هفتم هجری می باشد. زبان عربی زبان اسلام و قرآن است و در دوره عباسی بیشتر به عنوان زبان تألیف معروف بوده است یعنی آثاری را که علما برجای می گذاشتند به زبان عربی بود و حتی غالب این تألیفات نیز شامل علوم عربی همانند صرف، نحو، بلاغت، لغت، قرائت، و علوم دینی همچون تفسیر، حدیث، فقه، کلام و ... بود. البته زبان ادبای گرگان در عصر عباسی فارسی بوده است لیکن تأثیر زبان عربی و فارسی بطور متقابل بررسی می شود. در بستر ارتباط چند جانبه دینی، سیاسی، ادبی، علمی، فرهنگی و اجتماعی ادبای گرگان با ادبای عرب و عربی دانان واژگان فراوانی میان این دو زبان متبادل شده است که بیشتر به اصطلاحات نظامی، دیوانی (اداری)، حکومتی و مالی محد ...

مقاله درباره ادب و زبان عرب

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*   فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)   تعداد صفحه:4 فهرست و توضیحات: مقدمه : در جهان آفرینش و ادب و زبان عرب پس از قرآن مجید کتاب نهج البلاغه که پدیدارندة آن حضرت امیرمؤمنین  علی بن ابیطالب (ع) است بزرگترین کتابی است که خطب و کلمات عرشی آن ضامن سعادت دین و دنیای مسلمین و کلید طوایف بشری در هر زمانی و عصری بوده و خواهد بود. این کتاب شریف آسمانی است رفیع که مطالب دینی و مذهبی آن همواره مانند خورشید و ماه نور افشانی کرده و معتقدین خود را بسرمنزل هدایت و سعادت رهبری می نماید دریائی است که لطائف ادبی وعلمی آن همچون لئالی آبدار و گهرهای شاهوار بچنگ غواصان آن افتاده لذتهای جاودانی می بخشند، خزینه دانش و خرمن کمالی است که در طی چهارده قرن هر قدر گهر جویان و خوشه چینیان دانشمندان و رجال علمی از آن خوشه چینی کرده و بهره ها برده اند باز ای ...

دانلود مقاله تطورات شعر عرب

            لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*    فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)   تعداد صفحه 7       مقدمه: بی شک زبان عربی یکی اززبانهای زنده دنیاست واشعارعربی یکی ازمظاهرزیبای این  زبان  است اما تاریخ ادبیات عرب به دوره های مختلف تقسیم می شود در این مقاله برانیم که تطورات شعر عرب وشعرای ان رادردوره های نخستین یعنی جاهلی-اسلامی واموی بررسی نماییم ...

تحقییق خواب و مرگ و مقایسه آن دو باهم رشته زبان و ادبیات عرب

...

مقاله درباره ادب و زبان عرب

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*   فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)   تعداد صفحه:4 فهرست و توضیحات: مقدمه : در جهان آفرینش و ادب و زبان عرب پس از قرآن مجید کتاب نهج البلاغه که پدیدارندة آن حضرت امیرمؤمنین  علی بن ابیطالب (ع) است بزرگترین کتابی است که خطب و کلمات عرشی آن ضامن سعادت دین و دنیای مسلمین و کلید طوایف بشری در هر زمانی و عصری بوده و خواهد بود. این کتاب شریف آسمانی است رفیع که مطالب دینی و مذهبی آن همواره مانند خورشید و ماه نور افشانی کرده و معتقدین خود را بسرمنزل هدایت و سعادت رهبری می نماید دریائی است که لطائف ادبی وعلمی آن همچون لئالی آبدار و گهرهای شاهوار بچنگ غواصان آن افتاده لذتهای جاودانی می بخشند، خزینه دانش و خرمن کمالی است که در طی چهارده قرن هر قدر گهر جویان و خوشه چینیان دانشمندان و رجال علمی از آن خوشه چینی کرده و بهره ها برده اند باز ای ...