پایان نامه اهلیت در معاملات از منظر فقه فریقین
چکیده
صحت هر معامله ای منوط و مشروط به شرایطی است که برخی از این شرایط به ذات معامله مربوط شده و برخی دیگر به طرفین معامله ارتباط پیدا می کند. از مهمترین این شرایط که به طرفین معامله مربوط می شود داشتن اهلیت است به طوری که همه فقها و به تبع آن قانونگذار محترم این وصف را درنظر داشته اند. با برخورداری از این وصف است که معامله بر بنیان قانونی خود شکل گرفته و استحکام لازم را برخودار خواهد بود. البته در تعابیر فقها از عنوان «کمال» نیز تعبیر می شود که اشاره به اوصاف لازم در عنوان »اهلیت« دارد. بلوغ و عقل و اختیار و قصد مهمترین مولفه های اهلیت مورد نظر فقها را تشکیل می دهد. بر همین اساس قانونگذار در ماده 190 قانون مدنی در چهار بند شرایط اساسی صحت معامله را برشمرده است و در بند 2 ماده ی فوق الاشعار اهلیت طرفین معامله را یکی از شرایط اساسی قلمداد نموده است به طوری که اگر طرفین معامله اهلیت لازم را برای معامله نداشته باشند معامله صورت گرفته باطل و یا در مواردی غیر نافذ خواهد بود.
در این تحقیق ضمن بررسی ابعاد مختلف مباحث مربوط به اهلیت از منظر فقه اسلامی و مطالعه تطبیقی آن با قانون مدنی، وضعیت معاملات اشخاص فاقد اهلیت اعم از صغار و مجانین و اشخاص غیر رشید را مورد بررسی و تحقیق قرار داده و به این تنیجه دست یافته ایم که معاملات فاقدین اهلیت در بیشتر موارد باطل بوده و در پاره ای موارد نیز نافذ نخواهد بود.
مقدمه
. اهلیت طرفین معامله به عنوان یکی از شرایط اساسی صحت معامله در بند 2 ماده 110 قانون مدنی شمرده شده است . این ماده مقرر می دارد که برای صحت هر معامله شرایت ذیل اساسی است : 1. قصد طرفین و رضای آنها 2. اهلیت طرفین 3. موضوع معین که مورد معامله باشد 4. مشروعیت جهت معامله . وماده 211 این قانون نیز مقرر می دارد که صبرای اینکه متعاملین اهل محسوب شوند باید عاقل و بالغ و رشید باشند از این ماده استناد می شودکه اهلیت دارای سه رکن است بلوغ و رشد و عقل . که در صورت فقدان هر یک از سه عنصرمطابق ماده 212 قانون مدنی قرارداد فاقد اعتبار قانونی است . در فقه نیز صفت کمال (بلوغ- رشد – وعقل )از شرایت عمومی متعاقدین است که عموما" برای ایجاد عقد , طرفین باید به آن متصف باشند . واژه کمال همان است که در حقوق به اهلیت استیفا تعبیر می شود . در این تحقیق ضمن تبیین اهلیت و اقسام آن ,به ارکان اهلیت که سه شرط مطرح در ماده 211 قانون مدنی است پرداخته و سپس وضعیت افراد فاقد اهلیت و نحوه معاملات آنهارا بررسی می کنیم. همه اشخاص اصولا دارای اهلیت تمتع هستند یعنی می توانند دارای حق باشند ولی ممکن است اهلیت استیفاء یعنی توانایی اجرای حق را نداشته باشند ، اشخاصی که اهلیت استیفاء ندارند محجور نامیده می شوند که بر همین اساس قانونگذار در خصوص معاملات محجورین در ماده 213 قانون مدنی مقرر داشته معامله محجورین نافذ نیست اما راجع به اینکه محجورین شامل چه کسانی خواهد شد . در ماده 1207 قانون مذکور آنها را بر شمرد .
تعریف اهلیت
تعریف لغوی اهلیت
اهلیت در لغت به معنای سزاواری ، شایستگی ، داشتن لیاقت و صلاحیت ، اشتیاق و قابلیت آمده است.[1]
تعریف اصطلاحی اهلیت
اهلیت بطور مطلق عبارتست از توانایی قانونی شخص برای دارا شدن یا اجرای حق ، توانایی قانونی برای دارا شدن حق ، اهلیت تمتع و توانایی قانونی برای اجرای حق اهلیت استیفاء نامیده می شود.[2]
اقسام اهلیت:
در اقسام اهلیت باید گفت فقها و حقوقدانان با در نظر گرفتن موازین شرعی و نصوص قانونی اهلیت را به دو نوع تقسیم نموده اند ، 1- اهلیت تمتع یا اهلیت دارا شدن حق 2- اهلیت استیفاء یا اهلیت اجرای حق، فلذا در ذیل به بررسی و تجزیه و تحلیل این دو قسم از دیدگاه حقوق دانان ، فقها و موازین قانونی میپردازیم.
1- جعفری لنگرودی ، محمد جعفر ، مسبوط در ترمینولوژی حقوق ، جلد اول ، انتشارات گنج دانش ، چاپ چهارم 1388 صفحه 739 و عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید ، انتشارات امیرکبیر ، چاپ دهم 1376 صفحه 220 و لغتنامه دهخدا ، جلد 8 صفحه 529
2- صفایی ، سید حسین ، حقوق مدنی ، دوره مقدماتی ، جلد 2 ، نشر میزان 1389 صفحه 113
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده......................................................................................................................... 1
مقدمه.......................................................................................................................... 2
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1. بیان مساله........................................................................................................... 6
1-2. اهمیت تحقیق..................................................................................................... 7
1-3. سوالات و فرضیات تحقیق.................................................................................. 7
1-4. پیشینه تحقیق...................................................................................................... 8
1-5. روش تحقیق....................................................................................................... 8
فصل دوم: مفهوم اهلیت و شرایط آن
2-1. تعریف اهلیّت..................................................................................................... 10
2-1-1. تعریف لغوی اهلیت........................................................................................ 10
2-1-2. تعریف اصطلاحی اهلیت................................................................................ 10
2-2. اقسام اهلیت...................................................................................................... 10
2-2-1. اهلیّت تمتّع.................................................................................................... 10
2-2-2. اهلیّت استیفاء................................................................................................. 12
2-3. شرایط اهلیّت.................................................................................................... 13
2-3-1. بلوغ.............................................................................................................. 13
2-3-2. عقل.............................................................................................................. 18
2-3-3. رشد.............................................................................................................. 20
فصل سوم: شرایط اساسی صحت معامله
3-1. فرق بین معاملهی باطل و معاملهی غیرنافذ.......................................................... 25
3-2. قصد و رضای طرفین در معامله.......................................................................... 26
3-2-1. وجود و اظهار اراده....................................................................................... 28
3-2-2. وسیلهی اظهار اراده....................................................................................... 29
3-3. ایجاب و قبول.................................................................................................... 33
3-4. توافق ارادهی طرفین........................................................................................... 38
3-4-1. زمان وقوع قراردادهای مکتوب....................................................................... 39
3-4-2. مکان وقوع قرارداد........................................................................................ 43
3-4-3. فایدهی تعیین زمان و مکان وقوع عقد............................................................. 43
3-5. عیوب اراده........................................................................................................ 44
3-5-1. اشتباه............................................................................................................. 46
3-5-1-1. موارد اشتباه باعث بطلان معامله................................................................. 46
3-5-1-2. موارد اشتباه موجب خیار فسخ.................................................................. 49
3-5-1-3. موارد اشتباه موثر در معامله....................................................................... 52
3-5-2. اکراه............................................................................................................. 56
3-5-2-1. اثر اکراه................................................................................................... 62
3-5-2-2. فرق بین اضطرار و اکراه.......................................................................... 64
فصل چهارم: وضعیت معاملین فاقد اهلیت
4-1. معاملات محجورین............................................................................................ 67
4-1-1.معاملات صغار.............................................................................................................................68
4-1-2. معاملات سفیه................................................................................................ 82
4-1-3.معاملات مجنون...........................................................................................................................86
4-2. عدم جریان اصل صحّت در مورد معاملهی مجنون ادواری................................... 89
فصل پنجم: وضعیت معامله واجد شرایط اهلیت
5-1. مالیت داشتن مورد معامله................................................................................... 92
5-2. منفعت عقلایی داشتن مورد معامله...................................................................... 93
5-3. منفعت مشروع داشتن مورد معامله...................................................................... 94
5-4. مصادیق مورد معاملهی نامشروع.......................................................................... 95
5-5. معین و معلوم بودن مورد معامله.......................................................................... 96
5-6. مقدور بودن مورد معامله..................................................................................... 100
5-7. جهت معامله....................................................................................................... 103
5-7-1. جهت نامشروع............................................................................................... 103
5-7-2.جهت مشروع...................................................................................................104
5-8 . معامله به قصد فرار از دین................................................................................ 106
5-8-1. شرایط تحقق معامله به قصد فرار از دین........................................................ 108
نتیجه گیری.................................................................................................................. 112
منابع............................................................................................................................ 114
پایان نامه بررسی میزان بکارگیری روش های تربیت دینی نوجوانان از منظر نهج البلاغه در کتب دینی مقطع راهنمایی
پیشگفتار
مقتدای را همان علی(ع) است، همو که واژگان تاب بزرگی روحش را ندارند. با کدامین واژه می توان به توصیف آفتاب نشست؟ آنگاه که از روی سینه عبدود برخاست، اخلاص معنا گرفت. چون به همراه همسر و فرزندانش افطار خود را سه شب پیاپی به مسکین و یتیم و اسیر بخشید، خودخواهی ها رخت بربست و دگرخواهی معنا و مفهومی تازه یافت.آن شب که ضربه شمشیر ابن ملجم بر فرق نازنینش نشست، واژگان محبت و گذشت در برابرش به زانو درآمدند.
او که عارفان و مجتهدان، پدر عرفان و پیشوای زاهدان می نامند. هم او که شجاعان و دلیران، او را مظهر شجاعت و جوانمردی، عدل پیشگان و دادخواهان او را سرمشق دادگستری، حکمرانان و کارگزاران حکومتش را نمونه اعلای حکومت انسانی، فیلسوفان و اندیشمندان او را در قله های حکمت و دانایی و مددکاران عالم وی را نمونه دستگیری می دانند.
به راستی گفتار و کردار آن پیشوای سترگ مانند آب حیاتی از چشمه سار زلال هستی می جوشد و در جویبار اجتماع جاری می شود و روح تعالی می دهد.
درخشش نور حق در جمال علی (ع) چنان تابناک است که دیده ها را توان تماشای آن نیست. علی(ع) اقیانوسی است که کرانه اش سراسر هستی را پوشانیده است. خورشید محبت علی(ع)، روشنایی دل عاشقان و نورافشان پرده های زمان است.
اینک که کالبد زمان با نام زیبای او حیاتی تازه یافته، در دریای موج کرامت هایش غور می کنیم و واژه هایی از فضل و تربییت برمی چینیم و آن را ره توشه راهمان می سازیم. آموزه های نورانی اش را پاس می داریم؛ زیرا پویا، شیوا، انسان ساز و حیات آفرین است. بر عجز و ضعف خویش معترفیم ، چرا که از اقیانوس بیکران کلامش همان قدر می دانیم آن ایستاده بر ساحل دریا از عمق و وسعت و عجایب دریا می داند. جز به قدر وسعت دیدمان نمی بینیم.
واپسین کلاممان این است: ای علی، ای که زادگاهت بیت الله، زندگانی ات عبدالله، وجودت محو ذات الله، پیکارت فی سبیل الله، سخنانت نورالله، سیمایت تجسم صفات الله، و سرانجامت فنای فی الله است!ما را از زلال هدایت نصیب فرما، دل هایمان را از دریای کمالات سیراب و مشام جانمان را از بوی خوش علوی سرمست گردان؛ که در هر حال پیوندمان با اهل بیت(ع) ناگسستنی است.
امید آن دارم که تلاش اینجانب مقبول طبع شما تربیت یافتگان مکتب اهل بیت(ع) قرار گیرد.
چکیده تحقیق
دراین تحقیق به بررسی دیدگاه های امام علی(ع) در مورد تربیت اجتماعی پرداخته ایم و اهداف این تحقیق شناخت و معرفی دیدگاه های امام علی(ع) در مورد تربیت اجتماعی و جمع آوری نظرات،توصیه ها و سیره عمل آن حضرت درباره تربیت اجتماعی می باشد.تحقیق بر این نظر بود که به این سوال کلی پاسخ دهد که :
1) جامعه تا چه اندازه نسبت به مسائل تربیتی نهج البلاغه به طور اعم وتا چه اندازه نسبت به اهداف اجتماعی تربیت در نهج البلاغه به طور اخص آشنایی دارد؟
2) با توجه به دیدگاه امام علی(ع) اصول و روش های تربیت اجتماعی کدام است؟
در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و با استفاده از فیش برداری از اسناد و مدارک و گردآوری اطلاعات مورد نیاز به این امر اقدام کرده ایم.در رابطه با تربیت اجتماعی اصول و روش هایی را با توجه به دیدگاه امام علی(ع) استخراج نموده ایم که از این قرار است:ارزش اخلاقی اجتماعی زیستن، اصل عدالت اجتماعی،اصل عدم استرحام و ذلت ناپذیری،اصل عدم انظلام و ستم ناپذیری،اصل کرامت و تکریم در روابط اجتماعی،اصل شورا، اصل امربه معروف و نهی از منکر،اصل زهد، اصل قناعت، اصل کفاف.
در ادامه با عنایت به توصیه ها و احادیث از امام علی(ع) فرضیه های تحقیق که در قالب اصول و روش های تربیت اجتماعی بیان شده بودند را اثبات نموده و در پایان به بیان پیشنهادات پرداخته ایم.
فهرست مطالب
پایان نامه تخفیف مجازات و تحولات آن از منظر قانون مجازات اسلامی
چکیده
مسائل جزائی بخش مهمی از حقوق کشورهای جهان را تشکیل میدهد. در این مسائل بعد از اصل برائت که باید در مورد متهمان بهطورکلی موردتوجه قرار گیرد، اعمال موارد مربوط به تخفیف مجازات و یا تبدیل مجازات است که بهنوعی باید با شأن و منزلت متهم و جرم ارتکابی وی مطابقت داشته باشد، در بحث تخفیف مجازات این مسئله مهم است که در صورت وجود عوامل مختلف از قبیل موقعیت اجتماعی، همکاری با دادگاه، سوابق کیفری و ... مجازات مرتکب را به نحوی مورد تخفیف قرارداد تا متهم بتواند با به دست آوردن فرصت دیگر آینده موفقی در زندگی خود داشته باشد. به نظر میرسد که قانون مجازات اسلامی 1392 با رویکرد بهتری نسبت به قانون مجازات اسلامی 1370 مسئله تخفیف مجازات را موردبررسی قرار داده و در این زمینه به حقوق کشورهای اروپایی نزدیکتر شده است در تقسیمبندی قانون مجازات اسلامی به حدود ودیات و قصاص و تعزیرات و با توجه به تعاریف این واژهها مشخص میشود که در مباحث مربوط به حدود ودیات و قصاص امکان اعمال تخفیفات جهت سبک کردن مجازات متهم وجود ندارد، بلکه در تعزیرات ممکن است با درخواست وی و شرایط مندرج در متن قانون بتوان تخفیف مناسبی به نامبرده اعطا کرد. قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در طی مواد 37، 38 و 39 خود بهطور مشروح موارد مربوط به تخفیف مجازات و معافیت از آن را بیان نموده و نیز در ماده 19 طی یک اقدام ابتکاری و ابداعی مجازات تعزیری را به هشت درجه تقسیم نموده است و در ماده 37 آن، مقدار تقلیل حبس را به میزان یک تا سه درجه از مجازات مندرج دربند 37 و دربندهای ب، پ و ت آن موارد تبدیل مصادره اموال به جزای عمومی و نیز انفصال دائم از خدمت به انفصال موقت و نیز تقلیل سایر مجازات تعزیری را بیان نموده و آن را مشروط کرده است. همچنین در ماده 39 آن قانون ازجمله اقدامات قانونی صدور حکم به معافیت از کیفر را به قضات محترم مجاز دانسته که خود نوعی اقدام نوین در سیاست کیفری جمهوری اسلامی ایران به شمار میرود. به نظر میرسد که این قانون در این مواد مربوط به تخفیف مجازات متأثر از حقوق جزای فرانسه و انگلیس بوده و قانونگذار ایران دریچههای نوینی از مجازات و مباحث مربوط به آن را با نگاه به حقوق کشورهای اروپایی پایهگذاری کرده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 1
مقدمه. 2
الف) بیان مسئله. 2
ب) پیشینه پژوهش... 4
ج) پرسشهای اصلی پژوهش... 5
د) فرضیهها 5
ه) اهمیت و ضرورت پژوهش... 5
و) روش تحقیق. 5
ز) ساماندهی تحقیق. 6
فصل اوّل: کلیات (مفاهیم، مبانی و تاریخچه)
1 ـ 1 ـ جرم........................8
1 ـ 1 ـ 1 ـ تعریف لغوی جرم. 8
1 ـ 1 ـ 2 ـ تعریف اصطلاحی جرم. 8
1 ـ 1 ـ 3 ـ جرم در اصطلاح قانون. 8
1 ـ 2 ـ حقوق جزا 8
1 ـ 3 ـ مجازات.. 9
1 ـ 4 ـ تعریف مجازات از دیدگاه حقوقدانان. 9
1 ـ 5 ـ انواع مجازات.. 10
1 ـ 5 ـ 1 ـ انواع مجازات اصلی.. 10
1 ـ 5 ـ 1 ـ 1 ـ حدّ. 10
1 ـ 5 ـ 1 ـ 2 ـ قصاص.... 11
1 ـ 5 ـ 1 ـ 3 ـ دیه. 12
1 ـ 5 ـ 1 ـ 4 ـ تعزیر. 13
1 ـ 5 ـ 2 ـ مجازات تبعی.. 18
1 ـ 5 ـ 3 ـ مجازات تکمیلی.. 19
1 ـ 5 ـ 3 ـ 1 ـ شرایط مجازات تکمیلی.. 19
1 ـ 6 ـ مفهوم اصل فردی کردن مجازات.. 20
1 ـ 7 ـ ویژگیها و خصوصیات مجازات.. 20
1 ـ 8 ـ اصول حاکم بر مجازات.. 21
1 ـ 9 ـ اهداف مجازات.. 22
1 ـ 10 ـ تخفیف... 24
1 ـ 11 ـ تخفیف مجازات.. 24
1 ـ 11 ـ 1 ـ مبانی تخفیف مجازات... 25
1 ـ 11 ـ 2 ـ تخفیف مجازات و معافیت از آن. 25
1 ـ 11 ـ 3 ـ علل تخفیف مجازات... 26
1 ـ 11 ـ 4 ـ هدف از تخفیف مجازات... 27
1 ـ 11 ـ 5 ـ بررسی تخفیف مجازات ازلحاظ سیر تاریخی و تقنینی.. 27
فصل دوم: تخفیف مجازات در قانون مجازات اسلامی 1370، 1375 و قوانین مرتبط دیگر
2 ـ 1 ـ معاذیر قانونی (تخفیف قانونی) ..........................................................................................................37
2 ـ 2 ـ تقسیمات معاذیر قانونی.. 37
2 ـ 3 ـ برخی مصادیق معاذیر قانونی.. 39
2 ـ 4 ـ ویژگی معاذیر قانونی.. 39
2 ـ 5 ـ تفاوت معاذیر قانونی معاف کننده از مجازات با علل مانع مسئولیت کیفری.. 40
2 ـ 6 ـ تخفیف قضائی.. 40
2 ـ 7 ـ مجازات مشمول ماده 22. 41
2 ـ 8 ـ موارد تخفیف قضائی.. 45
2 ـ 8 ـ 1 ـ کیفیات باعث ارفاق دادگاه. 46
2 ـ 8 ـ 2 ـ جهات تخفیف مجازات... 47
2 ـ 9 ـ نحوه اعمال تخفیف مجازات.. 49
2 ـ 10 ـ تبدیل مجازات و رابطه آن با مجازات.. 50
2 ـ 11 ـ موارد خاص تبدیل مجازات.. 51
2 ـ 12 ـ دادرسی مربوط به تخفیف یا تبدیل مجازات.. 53
2 ـ 13 ـ سایر جهات مؤثر در تخفیف مجازات.. 54
2 ـ 14 ـ اختیارات دادگاه در مورد اعمال تخفیف مجازات.. 54
2 ـ 14 ـ 1 ـ جهات تخفیف مجازات در شرایط تعدد جرم. 54
2 ـ 14 ـ 2 ـ جهات متعدد برای تخفیف... 55
2 ـ 14 ـ 3 ـ میزان تخفیف مجازات... 55
2 ـ 14 ـ 4 ـ قلمرو اعمال کیفیات مخففه. 56
2 ـ 15 ـ تخفیف مجازات در قوانین دیگر غیر از قانون مجازات اسلامی 1370،1375. 56
2 ـ 15 ـ 1 ـ مواد مربوط به قانون جرائم نیروهای مسلح.. 57
2 ـ 15 ـ 2 ـ مواد مربوط به قانون برنامه توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران. 57
فصل سوم :تخفیف مجازات در قانون مجازات اسلامی 1392
3 ـ 1 ـ مواد قانونی مربوط به تخفیف مجازات.. 60
3 ـ 2 ـ جهات تخفیف مجازات در قانون مجازات اسلامی 1392. 62
3 ـ 3 ـ آثار اعمال کیفیات مخففه. 66
3 ـ 4 ـ تخفیف مجازات و معافیت از آن. 68
3 ـ 5 ـ شرح مواد مربوط به تخفیف مجازات در قانون مجازات اسلامی 1392. 69
3 ـ 6 ـ مهمترین نکات کیفیات مخففه قضایی بر مبنای مواد 37-39 ق.م.ا: 89
3 ـ 7 ـ امکان معافیت با اختیار قاضی در مجازاتهای تعزیری درجه 7 و 8. 90
3-8- تخفیف مجازات در شرایط تکرار جرم. 91
3-9-تخفیف مجازات در شرایط تعدد جرم. 91
3 ـ 10 ـ انواع مجازاتهای جایگزین حبس در قانون مجازات اسلامی 1392. 91
3 ـ 11 ـ شرایط عمومی اعمال مجازاتهای جایگزین حبس... 92
3 ـ 12 ـ موارد ممنوعیت اعمال مجازاتهای جایگزین زندان. 93
3 ـ 13 ـ مجازاتهای جایگزین حبس در قانون مجازات اسلامی 1392. 93
3 ـ 14 ـ تبدیل مجازات در قانون مجازات اسلامی 1392. 96
3 ـ 15 ـ دامنه ماده 38 قانون مجازات اسلامی بر اساس نوع مجازات و واکنشهای اجتماعی.. 98
3 ـ 16 ـ تخفیف مجازات در سایر قوانین.. 98
3 ـ 17 ـ آثار اعمال کیفیات مخففه. .......105
3 ـ 18 ـ کیفیات مخففه قضایی.. 106
3 ـ 19 ـ از زندان تا کیفر زدایی.. 108
نتیجهگیری.. 115
پیشنهادها 117
منابع. 119
چکیده انگلیسی.. 121
چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه ، اهداف ، روشهای اجرا و نتایج به دست آمده ):
انسان به دلیل امتیازات خاص خود نسبت به سایر جانداران از برتری ها و توانایی های ویژه ای برخوردار است. اسلام به عنوان یک دین کامل تربیتی برای انسان ارزش های زیادی قائل بوده داعیهدار تربیت فراگیر همه انسان ها ورای معیارهای نژاد، قبیله، رنگ، خانواده و ... آن هم به بهترین وجه میباشد؛ به طوری که در ضمن توجه به رشد همه ابعاد وجودی به موازنه هماهنگ آنها با یکدیگر نیز می پردازد.
این تحقیق به دنبال آن بوده که موضوع تربیت جهانی انسان از منظر اسلام را مورد بررسی قرا دهد. مطالب مورد نظر در 5 فصل تنظیم گردیده است.
طرح تحقیق از نوع تحقیقات نظری است و جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه متون اسلامی همچون قران کریم، نهج البلاغه، تفاسیر قران، کتب معتبر حدیث، سایت های اینترنتی، CD ها و مقالات مربوطه تشکیل می دهد.
با جستجو در متن آموزه های دینی، مفاهیمی را که دلالت بر امر جهانی بودن تربیت داشته اند استخراج نموده است. سپس مفاهیم مورد نظر را با توجه به ابعاد وجودی انسان به مقولات فردی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و معنوی تقسیم بندی کرده و هر بعد نیز تحت عناوین جزئی تر مورد بحث قرار گرفته است.
در پایان با توجه به مطالب مطرح شده در متن تحقیق به سؤالات پاسخ داده و پیشنهادهایی برای کیفیت بخشی به امر تربیت همه جانبه افراد مطرح گردیده است
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده
فصل اول : کلیات طرح
1-1 مقدمه ..................................... 2
1-2 بیان مسئله ................................ 4
1-3 اهداف تحقیق ............................... 9
1-4 ضرورت و اهمیت تحقیق ....................... 10
1-5 سوالات پژوهش ............................... 11
فصل دوم :مطالعات نظری
2-1 مبانی نظری تحقیق .......................... 13
بررسی مفهومی .................................. 13
الف- تربیت .................................... 13
- تربیت از دیدگاه فلاسفه و علمای اخلاق .......... 14
- تربیت از نظر روانشناسان ..................... 14
- تربیت از نظر جامعه شناسان ................... 14
- تربیت از نظر دیگر دانشمندان ................. 15
- تربیت از دیدگاه اسلام ........................ 15
ب- تربیت اسلامی ................................ 16
ج- اسلام ....................................... 19
د- انسان ...................................... 32
- ارزش های انسان ........................... 34
- ضد ارزش ها ............................... 37
- میدان آزادی و ارادۀ انسان ................ 38
ه- تربیت جهانی ................................ 40
2-2 پیشینه تحقیق............................... 40
فصل سوم : روش شناسی تحقیق
3-1 طرح تحقیق ................................. 53
3-2 روش تحقیق ................................. 53
3-3 جامعه و نمونه آماری ....................... 53
3-4 ابزار اندازه گیری ......................... 54
3-5 روش انجام تحقیق ........................... 54
3-6 محدودیتهای تحقیق .......................... 55
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق
مقدمه ......................................... 58
4-1 فردی ...................................... 59
4-1-1 جسم ..................................... 59
- یک دستور مهم بهداشتی ..................... 61
- غذای حرام و فلسفۀ آن ..................... 62
- ضرر به خویشتن............................. 65
- پاکیزگی................................... 65
- مسواک زدن ................................ 66
- عطر ...................................... 66
- ورزش ..................................... 67
4-1-2 روان .................................... 68
- اراده .................................... 69
- تغییرات هنگام سختی ها .................... 69
- الهامات و وحی ............................ 70
4-3-1 ذهن ..................................... 71
- افعال عقل ................................ 72
- ارزش خرد در میزان قرآن ................... 73
- مقام عقل در روایات اسلام................... 77
4-1-4 بعد عاطفی ............................... 79
- محبت ........................................ 79
- ملاک ها و ضوابط محبت ......................... 80
- دین و محبت .................................. 81
- سفارش به محبت در روایات اسلامی ............... 81
4-1-5 جنبه های عالی رشد ....................... 82
- زیبادوستی ................................ 82
- حقیقت جوی ................................ 84
4-2 اجتماعی ................................... 85
4-2-1 خانواده ................................. 85
- تاکید بر ازدواج در اسلام .................. 85
4-2-2 نیکی به پدر و مادر ...................... 87
4-2-3 احسان و تفقد و رسیدگی به همۀ مردم ....... 92
4-2-4 حسن خلق ................................. 98
- خوش رویی ،خوش خویی........................ 98
- خوشگویی................................... 104
4-2-5 صبر ..................................... 106
4-2-6 فرو بودن خشم............................. 111
4-2-7 آداب عمومی یا آداب معاشرت ............... 114
4-2-7-1 آداب ورود به خانه ها .................. 114
4-2-7-2 سلام ................................... 118
4-2-7-3 آداب مجالس ............................ 121
4-2-7-4 راه رفتن با تواضع ..................... 122
4-2-8 حیات اجتماعی و روابط انسان ها ذیل عدالت . 124
4-2-9 ادای حقوق دیگران ........................ 135
4-2-9-1 امانت داری ............................ 135
4-2-9-2 وفای به عهد ........................... 138
4-2-10 نظارت اجتماعی........................... 140
4-2-11 احترام به حقوق بشر...................... 150
4-2-12 امنیت کامل و همه جانبه اجتماعی ......... 159
4-3 فرهنگی .................................... 166
4-3-1 علوم و اهمیت آن ......................... 166
- اهمیت علم ،منحصر به علوم دینی نیست ....... 170
- مقام علما و جایگاه معلم .................. 177
- ادب شاگرد واستاد.......................... 178
4-3-2 افکار ................................... 180
- عدم تکیه بر اخبار غیرموثق یا اخبار فاسقان. 183
- مذمت تقلید کورکورانه در تربیت اسلام ....... 183
4-3-3 منطق آزاد اندیشی اسلام ................... 185
4-3-4 برخورد منطقی با همه مخالفان ............. 187
4-3-5 هنر و ادبیات ............................ 189
- شعر و شاعری در اسلام ...................... 189
- موسیقی ................................... 190
4-3-6 داستان .................................. 181
4-3-7 سنن و مناسک ............................. 194
4-3-8 کار ..................................... 199
4-4- اقتصادی .................................. 203
4-4-1 معامله و مبادله و شرایط آن .............. 203
- تنظیم اسناد تجاری ........................ 203
- بستگی سلامت اجتماع به سلامت اقتصاد ......... 208
4-4-2 مالکیت در اسلام .......................... 209
4-4-3 اسراف ................................... 210
4-4-4 اقتار.................................... 212
4-4-5 اتراف.................................... 213
4-4-6 انفاق ................................... 214
4-4-7 پرهیز از ربا ،رشوه ، کم فروشی .......... 220
4-4-8 جمع آوری مال ............................ 229
4-4-9 مال یتیم................................. 230
4-5 سیاسی ..................................... 234
4-5-1 حکومت ................................... 234
4-5-2 صلح ..................................... 240
4-5-3 روابط بین الملل.......................... 248
4-5-4 آداب جهاد................................ 256
4-5-5 اسیران جنگی ............................. 267
4-5-6 انتظار .................................. 270
4-5-7 آزادی ................................... 274
4-5-8 وحدت سیاسی .............................. 281
4-5-9 مشورت ................................... 285
4-6 معنوی ..................................... 291
4-6-1 اثبات وجود خدا........................... 291
- برهان نظم ................................ 291
- برهان حرکت ............................... 292
- برهان وجوب و امکان........................ 293
- برهان علت و معلول......................... 294
- برهان صدیقین ............................. 294
4-6-2 رابطه خدا با انسان ...................... 299
4-6-2-1 رازقیت ................................ 299
4-6-2-2 خالقیت ................................ 307
4-6-2-3 احیاء و اماته ......................... 310
4-6-2-4 کرامت به انسان ........................ 313
4-6-3 رابطه انسان با خدا ...................... 315
4-6-3-1 تسلیم ................................. 315
4-6-3-2 عبادت ................................. 315
4-6-3-3 اطاعت ................................. 317
4-6-3-4 توکل .................................. 317
4-6-3-5 اخلاص .................................. 317
4-6-3-6 استعانت ............................... 318
4-6-3-7 تشکر .................................. 319
فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1 خلاصه رساله ................................ 322
5-2 پاسخ پرسش های تحقیق ....................... 326
5-3 نتیجه گیری................................. 327
5-4 پیشنهادها.................................. 327
فهرست منابع و مآخذ............................. 329