سرقفلی و قوانین حاکم بر آن
قسمتهایی از متن:
سرقفلی که در فرانسه تحت عنوان Foundde Commerce ودر حقوق انگلستان تحت عنوان Will Good از آن تعریف شده ، پدیده ای تقریباً نوظهور در کشور ماست وبه همین لحاظ در ابتدا بحثهای زیادی در خصوص حلیت یا عدم حلیت آن وجود داشت ، اما بیشترین ایراد در حول وحوش عنوان کسب یا پیشه یا تجارت بود . اما پیرامون سرقفلی با وجود فتاوای اخیر فقها به خصوص حضرت امام (ره) دیگر شکی در حلیت آن باقی نمانده است ، حضرت امام (ره) دیگر شکی در کتاب تحریر الوسیله می فرمایند : مالک می تواند برای اجاره دادن محل هر مقدار که بخواهد به عنوان سرقفلی از مستاجر بگیرد ومستاجر نیز اگر حق اجاره به غیر داشته باشد ، در اثنای مدت اجاره می تواند ملک را اجاره دهد وبرای اجاره دادن مبلغی به عنوان سرقفلی از مستاجر دوم بگیرد . پس از تصویب روابط موجر ومستاجر در سال 39 وبه دنبال آن قانون مصوب 1356 که ماده الحاقیه به قانون روابط موجر ومستاجر مصوب 1365 واخیراً قانون مصوب 1376 شکی در حلیت آن وجود ندارد .
اما سرقفلی چیست ؟ در فرهنگ فارسی سرقفلی پولی است که مالک در قبال اجاره ملک خود از مستاجر می گیرد ودر فرهنگ حقوقی ؛ وقتی پولی که مستاجر دوم (به معنی اعم) از مستاجر سابق در موقع انتقال اجاره بلاعوض می دهد وهمچنین مستاجر اول به موجر مالک می دهد. ...
...
بدیهی است با توجه به ماده 28 قانون یاد شده ، صدور اجرائیه برای تخلیه موکول به ابداع حق سرقفلی وکسب وپیشه تعیین شده بود وحق کسب وپیشه مستقلاً قابل صدور اجرائیه و وصول (10) صرف نظر از بحثهای مثبت ومنفی در این زمینه ، نظریه مذکور در خور تأمل می باشد . ضمن اینکه می توان از ملاک ماده 20 آیین نامه اجرایی قانون روابط موجر ومستاجر مصوب 9/2/78 که مقرر می دارد چنانچه موجر مبلغی به عنوان ودیعه یا تضمین یا قرض الحسنه ویا سند اجاره (عادی یا رسمی) درج شده باشد یا توسط خود موجر عنوان شود ، در این صورت تخلیه وتحویل مورد اجاره به موجر موکول به استرداد سند یا وجه یاد شده به مستاجر وارائه رسید آن به دایره اجرای ثبت ویا سپردن آن بر حسب مورد به دایره اجرای دادگستری ویا دایره اجرای ثبت می باشد . آنچه مهم است ، مالک ابتدا مبلغی معین را از مستاجر به عنوان سرقفلی گرفته است ونمی توان ادعا نمود که مبلغ مشخص نیست . درست است که در هنگام تخلیه مستاجر باید سرقفلی به قیمت عادله روز دریافت دارد واین مبلغ مشخص نیست اما تشخیص چنین امری توسط کارشناس رسمی دادگستری کاملاً ممکن بوده ومی توان آنرا تعیین نمود . ...
پایان نامه قابلیت اعتماد ارزش های گزارش شده سرقفلی و دارایی ها در شرکتهای بورس تهران
از جمله مهمترین ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری می توان به قابلیت اعتماد و مربوط بودن اطلاعات اشاره کرد. از جمله اقلام گزارش شده در صورتهای مالی تحت عنوان کلی دارایی های ثابت که اساساً دارای ماهیتی متفاوت از سایر دارایی ها و یا حتی سایر اقلام صورتهای مالی می باشد می توان سرقفلی و دارایی های نامشهود را نام برد. در این تحقیق به بررسی وجود قابلیت اعتماد و مربوط بودن ارزشهای گزارش شده سرقفلی و دارایی های نامشهود در صورتهای مالی پرداخته ایم. اگر اقلام حسابداری دارای دو ویژگی مربوط بودن و قابلیت اطمینان باشند، باید در تصمیم گیری استفاده کنندگان از این اطلاعات مفید واقع شوند و بر ارزش بازار شرکت اثر بگذارند. برای بررسی قابلیت اعتماد و مربوط بودن سرقفلی و دارایی های نامشهود گزارش شده در صورتهای مالی وجود رابطه همبستگی این دو را با ارزش بازار شرکت سنجیده ایم و پس از طی فرآیند تحقیق و تایید شدن فرضیات تحقیق مشخص شد که بین ارزش گزارش شده دارایی نامشهود و سرقفلی به عنوان متغیر مستقل و ارزش بازار به عنوان متغیر وابسته در یک دوره 5 ساله بین سالهای 1384 تا 1388 همبستگی مثبت معنادار وجود داشته است.
واژگان کلیدی: دارایی های نامشهود، دارایی ، سرقفلی، قابلیت اعتماد، مربوط بودن
استانداردهای حسابداری هدف اصلی از تهیه و ارائه صورتهای مالی را کمک به استفاده کنندگان در راستای تصمیم گیری هایشان میداند. همچنین اطلاعات حسابداری دارای ویژگی های کیفی خاصی است. از جمله مهمترین این ویژگی ها می توان به قابلیت اعتماد و مربوط بودن این اطلاعات اشاره کرد. یکی از مهمترین و بحث انگیز ترین اقلام حسابداری می توان سرقفلی و دارایی های نامشهود را نام برد. صرفنظر از تعریف سرقفلی و دارائیهای نامشهود آنچه در این تحقیق اهمیت داشته است، بررسی وجود قابلیت اعتماد و مربوط بودن ارزشهای گزارش شده این دو در صورتهای مالی می باشد.
اگر اقلام حسابداری دارای دو ویژگی مربوط بودن و قابلیت اطمینان باشند، باید در تصمیم گیری استفاده کنندگان از این اطلاعات مفید واقع شوند و بر ارزش بازار شرکت اثر بگذارند. برای بررسی قابلیت اعتماد و مربوط بودن سرقفلی و دارایی های نامشهود گزارش شده در صورتهای مالی ناگزیر باید تحت یک رابطه همبستگی این دو را با ارزش بازار شرکت سنجید.
فهرست
چکیده: 1
مقدمه: 2
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1) مقدمه 4
2-1) تاریخچه مطالعاتی. 4
3-1) بیان مسئله 6
4-1) چارچوب نظری تحقیق. 7
5-1) فرضیه های تحقیق. 8
6-1) اهداف تحقیق. 8
7-1) حدود مطالعاتی. 8
1-7-1) قلمرو زمانی. 9
2-7-1) قلمرو مکانی. 9
3-7-1) قلمرو موضوعی. 9
8-1) واژگان کلیدی. 9
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق
1-2) مقدمه 12
2-2) هدف صورتهای مالی. 12
3-2) استفادهکنندگان صورتهای مالی و نیازهای اطلاعاتی آنان. 13
4-2) خصوصیات کیفی اطلاعات مالی. 15
5-2) دارایی نامشهود 22
1-5-2) خصوصیات داراییهای نامشهود 23
2-5-2) داراییهای نامشهود قابل شناسایی: 24
3-5-2) داراییهای نامشهود غیر قابل شناسایی (سرقفلی) 26
6-2) ارزش بازار. 27
1-6-2) مدیریت مبتنی بر ارزش.. 27
2-6-2) مدیریت مبتنی بر ارزش در عمل. 30
3-6-2) سازمان چگونه ارزش خلق می کند؟ 30
4-6-2) اندازه گیری ارزش خلق شده 32
7-2) پیشینه تحقیق. 37
فصل سوم: روش اجرای تحقیق
1-3 )مقدمه 41
2-3) جامعه آماری. 41
3-3) نمونه آماری. 41
4-3) روش تحقیق. 42
5-3) اطلاعات مورد نیاز و نحوه جمع آوری اطلاعات.. 42
6-3) اندازه گیری متغیرها 42
7-3) مدل تحلیلی تحقیق. 44
8-3) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات.. 45
9-3 مراحل بررسی فرضیات آماری. 46
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها
1-4 مقدمه 49
2-4) توصیف داده های آماری. 49
3-4) بررسی نرمال بودن دادهها 53
4-4) تحلیل آماری فرضیات تحقیق. 54
1-4-4) بررسی فرضیه فرعی اول. 54
2-4-4) بررسی فرضیه فرعی دوم 57
5-4) بررسی اعتبار مدل. 59
فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادات
1-5 مقدمه 62
2-5) نتایج فرضیات تحقیق. 62
1-2-5) نتیجه فرضیه فرعی اول. 62
2-2-5) نتیجه فرضیه فرعی دوم 62
3-2-5) نتیجه فرضیه اصلی. 63
3-5) پیشنهادات کاربردی بر اساس یافته های تحقیق. 63
4-5) پیشنهادات برای تحقیقات آتی. 64
5-5) محدودیتهای تحقیق. 64
6-5) موانع تحقیق. 64
پیوست ها
منابع و ماخذ
منابع فارسی: 76
منابع لاتین: 77
چکیده لاتین. 78
سمینار سرقفلی
با توجه به اهمیتی که امروزه حق سرقفلی در املاک تجاری پیدا کرده است دراین تحقیق و مورد بررسی قرارمی گیرد این تحقیق به چهار فصل تقسیم می شود که درآن عناوین ذیل بررسی می شود .
در فصل اول تعریف سر قفلی وحق کسب وپیشه وتجارت وتفاوت این دوباهم مطرح شده است فصل دوم ماهیت حقوقی وفقهی حق سر قفلی را موردبررسی قرار داده و سیر تاریخی آن و آرای چند تن از فقها را درمورد سرقفلی بیان می کند. فصل سوم به بیان احکام سر قفلی و حق کسب وپیشه وتجارت می پردازد ودر آن به نکاتی در مورد حق سر قفلی اشاره شده فصل چهارم دعاوی مربوط به حق سرقفلی وحق کسب وپیشه رابیان می کند وموارد اسقاط حق سر قفلی وموارد پرداخت سر قفلی را بیان می کند ودرنهایت گزارش کارگاه حقوقی درمورد حق سر قفلی بیان شده .
به نظر می رسد در اماکن تجاری در بسیاری ازشغلها محل کار برای شخص اهمیت زیادی دارد. به این صورت که وقتی شخصی مغازه ای باز می کند بعد از یک مدت اعتباری پیدا می کند ، مشتریهایی پیدا می کندحق سرقفلی ناظر به همین حالت است یعنی حقی که برای صاحب مغازه در رابطه با مشتریها ومحل پیدا می شود. زیرا اگرمستأجر محل کارش را تغییر دهد مشتریهای خود را از دست می دهد ومجدداً باید از صفر شروع کند .
سر قفلی مفهومی متمایز از حق کسب وپیشه وتجارت است و آنچه در قانون روابط مؤجر ومستأجر موردبحث قرار گرفته حق کسب وپیشه وتجارت است نه سر قفلی. با توجه به اینکه فقها درمورد خلاف شرع بودن این نهاد حقوقی حکمی نداده اند وقانونگذار بعداز انقلاب این پدیده پذیرفته واغلب محاکم حتی دیوان عالی کشور هم حق کسب وپیشه وتجارت را موردحکم قرار داده اند ودرعرف تجّار هم این مسئله پذیرفته است دراعتبار حق کسب وپیشه وتجارت تردیدی نیست .
فهرست مطالب
چکیده 1
مقدمه. 2
فصل اول : کلیات.. 2
گفتار اول : تعریف سرقفلی.. 2
گفتار دوم : 8
تعریف حق کسب وپیشه وتجارت.. 8
گفتار سوم : 10
تفاوت حق سرقفلی باحق کسب وپیشه وتجارت.. 10
فصل دوم: بررسی ماهیت حقوقی وفقهی سرقفلی.. 12
گفتار اول : سوابق تاریخی.. 12
سیر قانونی مربوط به روابط موجرو مستأجر. 13
بند دوم : قانون سال 1339. 14
بند سوم : قانون روابط مؤجر و مستأجرسال 1356. 16
بندچهارم : قانون روابط موجر و مستأجر سال 1362. 16
بند پنجم : قانون روابط موجرو مستأجر سال 1365. 17
بند ششم : قانون روابط موجرو مستأجر سال 1376. 18
گفتار دوم: وضعیت سر قفلی وحق کسب وپیشه وتجارت ازنظرفقهی.. 19
بند اول : نظریات امام خمینی (ره) 19
بنددوم: نظریات حضرت آیت الله خویی ( ره ) 21
بند سوم : نظر آیت الله سید علی حسینی سیستانی.. 23
بند چهارم : سید عبدالکریم موسوی اردبیلی : 24
بندپنجم : میرزا جوادتبریزی.. 25
بند ششم : دیدگاه دکتر سید مهدی مولوی شهری.. 25
فصل سوم : احکام سر قفلی وحق کسب وپیشه وتجارت.. 26
گفتار اول: سرقفلی دررابطه مالک و مستأجر دست اول. 26
گفتار دوم : سر قفلی دررابطه مستأجر اول و مستأجر دوم. 28
گفتار دوم : مبلغ سرقفلی : 29
گفتار چهارم: چند نکته درباب سرقفلی : 30
فصل چهارم : دعاوی مربوط به سر قفلی وحق کسب وپیشه. 31
گفتاراول: موارد پرداخت کل سرقفلی به مستأجر. 31
مبحث دوم : تخلیه به منظور احتیاج شخصی موجر. 33
مبحث سوم : تخلیه محل کسب برای سکونت.. 33
گفتاردوم : موردی که نصف سرقفلی اسقاط می شود . 34
گفتار سوم: موارد اسقاطی سر قفلی.. 36
مبحث اول: تخلیه به لحاظ تعدی وتفریط.. 36
مبحث دوم : تخلیه به لحاظ تغییر شغل. 37
مبحث سوم : تخلیه به لحاظ عدم پرداخت اجاره بها » 38
گفتار چهارم : گزارش کارگاه حقوقی درمورد سر قفلی.. 39
منابع و مؤاخذ. 42