تحریک سیستم های دفاعی گیاه در برابر عوامل بیماریزای گیاهی
فهرست:
مقدمه.................................................................1
تاریخچه.................................................................2
مقاومت در گیاهان..........................................................3
مفهوم مقاومت القایی.....................................................4
انواع مقاومت القایی در گیاه..............................................7
مقاومت اکتسابی موضعی................................................9
مقاومت اکتسابی سیستمیک..........................................10
مقاومت اکتسابی (فعال شده ی) سیستمیک......................15
مقاومت القایی سیستمیک.............................................21
واکنش سیستمیک گیاه به زخم های ناشی از حشرات...........26
منابع
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: قسمتهایی از متن:
پدیده القاء مقاومت در گیاهان از طریق پاتوژنها اولین باردر سال 1901 توسط ری و بواری شناخته و در دهه 1960 شواهد متقاعد کننده ای پیرامون این موضوع با بررسی القا مقاومت توسط ویروس TMV درگیاه توتون ارایه شد. امروزه این تحقیقات طیف گسترده تری یافته است. القاء مقاومت به مفهوم بیشتر شدن مقاومت گیاهانی است که در حالت عادی حساس به بیماری هستند، بدون اینکه ساختار ژنتیکی این گیاهان از طریق اصلاح نژاد یا مهندسی ژنتیک تغییر کند. مقاومت القایی یک روش محافظت بیولوژیک محسوب می شود که هدف آن محدود کردن بیمارگر نیست، بلکه فعال کردن گیاه می باشد. ایده اصلی مربوط به بیان ژنهایی است که ایجاد مقاومت کرده ، ولی بطور معمول بیان نمی شوند. مگر اینکه یک تیمار القاء کننده مقاومت آنها را فعال کند و یا بیان آنها را افزایش دهد . القاء مقاومت در گیاه شدیداً تحت تأثیر شرایط محیطی به ویژه نور و درجه حرارت در طول شبانه روز ووضعیت رشد می باشد. به طورکلی القاء مقاومت در گیاهان با استفاده ازمحرک های زنده یا غیر زنده و یا استفاده از رقم های گیاهی ناسازگار با بیمارگر، از جمله راهکارهای مورد توجه محققان در مدیریت آفات و بیماریهای گیاهی می باشد. تاکنون اثر القاء کنندگی قارچهایی نظیر Colletotrichum lindemuthianum گونه های غیربیماریزایFusarium ، Rhizoctonia و جدایه های sp. Trichoderma و باکتریهای حمایت کننده رشد گیاه ( PGPR ) مورد بررسی قرار گرفته است.
تاریخچه
مقاومت القایی در گیاهان اولین بار در سال 1901 توسط ری و بواری شناخته شد.چستر در سال 1930 مطالعات صورت گرفته تا آن زمان را سازمان دهی نمود و با بررسی مشاهدات خود پیشنهاد کرد که این پدیده به طور طبیعی در محافظت گیاه نقش مهمی را ایفا می کند.
در دهه 1960 شواهد متقاعد کننده ای پیرامون این موضوع ارائه شد. (Cruickshank and Mandryk 1960,Ross 1961a;Ross 1961 b;Mandryk 1963). ...
...
مقاومت اکتسابی (فعال شده ) سیستمیک (Chemical activated (SAR))
توسط ترکیبات شیمیایی فعال می شود . این نوع مقاومت در اثر تعدادی از ترکیبات شیمیایی که منشاء زنده یا غیر زنده دارند (فعال کننده های گیاهی )ایجاد می شود . فعال کننده ها گیاه را در برابر همان طیفی از بیمارگرها حفاظت می کنند که در واکنش SAR در گیاه به وجود می آید .( فعال شدن پروتئین های PR و لیگنینی شدن ) در اغلب موارد همان مسیر انتقال پیام که در SAR بیولوژیک مطرح است ،در SAR شیمیایی نیز دخالت دارد . گرچه به نظر می رسد در جریان القاء مقاومت توسط بتا – آمینوبوتریک اسید مسیر انتقال پیام دیگری دخالت داشته باشد (Cohen , 1994)
یک ترکیب شیمیایی برای اینکه به عنوان فعال کننده ی مسیر SAR مطرح شود باید سه خصوصیت داشته باشد :
1. بتواند مقاومت را در برابر همان طیف از بیمارگرها که القاءکننده های بیولوژیک SAR ایجاد می کنند ، القاء کند .
2. همان نشانگرهای بیوشیمیایی را که در SAR بیولوژیک مطرح هستند ، فعال کند.
3. تاثیر مستقیم روی بیمارگر نداشته باشد (Kessmann et al , 1994).
ترکیبات فنل از جمله مهمترین مواد موثر در مقاومت گیاهان در مقابل عوامل بیماریزا می باشد. نیوتن و اندرسون (1929) اولین بار فرضیه ی ترکیبات فنلی را برای توجیه مقاومت در برابر بیماریها پیشنهاد نمودند و تا کنون وجود بسیاری از ترکیبات فنلی از جمله کتکول ،رزورسینول ، گالیک اسید ، پروتوکاتشیک اسید ، اسید کلروژنیک و یا افزایش سنتز آنها در مقاومت گیاهان در برابر بسیاری از عوامل بیماریزا به اثبات رسیده است . ....
...
طرح توجیهی گرانول گیاهی
مناسب برای
اخذ وام بانکی از بانک ها و موسسات مالی اعتباری
گرفتن وام قرض الحسنه خود اشتغالی از صندوق مهر امام رضا
ارائه طرح به منظور استفاده از تسهیلات بنگاه های زود بازده
گرفتن مجوز های لازم از سازمان های دولتی و وزارت تعاون
ایجاد کسب و کار مناسب با درآمد بالا و کارآفرینی
***********************************
این طرح توجیهی شامل موارد زیر است :
معرفی محصول
مشخصات کلی محصول
شماره تعرفه گمرکی
شرایط واردات
استانداردهای ملی وجهانی
قیمت تولید داخلی و جهانی محصول
موارد مصرف و کاربرد
کالاهای جایگزین و تجزیه و تحلیل اثرات آن بر مصرف محصول
اهمیت استراتژیک کالا در دنیای امروز
کشورهای عمده تولید کننده و مصرف کننده محصول
وضعیت عرضه و تقاضا
بررسی ظرفیت بهره برداری و وضعیت طرحهای جدید و طرحهای توسعه و در دست اجرا و روند تولید از آغاز برنامه سوم تا کنون
بررسی روند واردات محصول از آغاز برنامه سوم تا نیمه اول سال
بررسی روند مصرف از آغاز برنامه
بررسی روند صادرات محصول از آغاز برنامه سوم و امکان توسعه آن
بررسی نیاز به محصول یا اولویت صادرات تا پایان برنامه چهارم
بررسی اجمالی تکنولوژی و روشهای تولید و تعیین نقاط قوت و ضعف تکنولوژی های مرسوم
در فرآیند تولید محصول
ماشین آلات
بررسی و تعیین حداقل ظرفیت اقتصادی شامل برآورد حجم سرمایه گذاری ثابت
محوطه سازی
ساختمان
ماشین آلات
تاسیسات
وسائط نقلیه
تجهیزات و وسائل اداری و خدماتی
هزینه های متفرقه و پیش بینی نشده
هزینه های قبل از بهره برداری
سرمایه در گردش
برآورد حقوق و دستمزد
برآورد آب, برق, سوخت و ارتباطات
هزینه های تعمیر و نگهداری و استهلاک
هزینه های متفرقه و پیش بینی نشده تولید
هزینه های توزیع و فروش
جدول هزینه های ثابت و متغیر تولید
نتیجه گیری
میزان مواد اولیه عمده مورد نیاز سالانه و محل تامین آن
پیشنهاد منطقه مناسب برای اجرای طرح
وضعیت تامین نیروی انسانی و تعداد اشتغال
بررسی و تعیین میزان آب، برق، سوخت، امکانات مخابراتی و ارتباطی و چگونگی امکان تامین آنها در منطقه مناسب برای اجرای طرح
وضعیت حمایت های اقتصادی و بازرگانی شامل حمایت تعرفه گمرکی و حمایتهای مالی
تجزیه و تحلیل و ارائه جمع بندی و پیشنهاد نهایی در مورد احداث واحد های جدید
در صورت پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی وضعیت این پروژه ها چگونه خواهد بود
مراجع
پیوست ها ( بخش نامه های مربوط به قوانین واردات و صادرات )
*****************************
خلاصه طرح
نام محصول گرانول گیاهی
ظرفیت پیشنهادی طرح 1000 تن
مواد اولیه (هزار ریال) 7,630,500
اشتغال زایی 15 نفر
زمین مورد نیاز(مترمربع) 3000
**********************
تا چند سال گذشته ظروف یکبار مصرف، ورقها و گرانولهای مربوط از موادی مانند پلی استایرن یا پروپیلن ساخته میشد، همچنین برای انواع کیسه ها، نایلونهای سلفون از مواد پلاستیکی استفاده میگردید. اما بنابر دلایلی از جمله بالا رفتن سریع قیمت نفت، محدود بودن منابع نفتی، تجزیه پذیر نبودن (که باعث آلودگی و تخریب محیط زیست میشود ) ، امروزه در اکثر کشورهای جهان سعی بر این است که از مواد جایگزین استفاده شود تا مشکلات پلاستیک و مواد پایه نفتی را نداشته باشند .
پروژه کارآفرینی طرح کسب و کار عمل آوری و بسته بندی داروهای گیاهی در 13 صفحه ورد قابل ویرایش
1- کلیات و معرفی طرح :
هدف از اجرای این طرح ، تولید / ارایه خدمات :
خدمت وعرضه بهینه گیاهانه دارویی و سالم سازی داروها با قیمت مناسب یکنواختی اجناس و ارائه آن جهت داروخانه های گیاهی .
خرید مستقیم از کشاورز و کوتاه نمودن دسته واسطه ها و ارائه بصورت یک فروشگاه زنجیره ای در شهر و شهرستانهای نیازمند
به منظور تامین بخشی از نیاز منطقه می باشد .
2- معرفی و مشخصات مجری / مجریان طرح :
نام و نام خانوادگی : مجید نعیمی | نام پدر : رجب | شماره شناسنامه : 1915 |
تاریخ تولد : 6 / 6 / 1355 | محل تولد : مشهد | تابعیت : ایرانی |
نام ی نام خانوادگی : | نام پدر : | شماره شناسنامه : |
تاریخ تولد : / / | محل تولد : | تابعیت : ایرانی |
سوابق کاری و تجربی و آموزشی مجری / مجریان | |||||
䙆ام ونام خانوادگی : مجید نعیمی | |||||
سوابق آموزشی | سوابق کاری و تجربی | ||||
نام دوره آموزشی | مدت دوره | محل آموزش | سابقه کار (سال ) | محل کار | سمت / عنوان شغل |
مبانی کار آفرینی | 72 ساعت | اداره کار | 5 سال | عطاری | کارگر |
|
|
| 7سال | شرکت آرایشی بهداشتی | سر کارگر |
|
|
| 3سال | شرکت آرایشی بهداشتی | مدیر فروش |
نام ونام خانوادگی : | |||||
سوابق آموزشی | سوابق کاری و تجربی | ||||
نام دوره آموزشی | مدت دوره | محل آموزش | سابقه کار (سال ) | محل کار | سمت / عنوان شغل |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3- شرح فرآیند (روش تولید / روش ارایه خدمات ) :
شرح اولیه :
ضمن توضیح در مورد گیاهان و خواص محصولها ررده بندی نیازهای
4- فهرست ماشین آلات و تجهیزات / ادوات مورد نیاز :
فهرست تجهیزات و ادوات و ماشین آلات مورد نیاز | ||||
ردیف | شرح | تعداد | قیمت واحد | قیمت کل |
| دستگاه بسته بندی اتوماتیک | 1 عدد | 000.000/150 | 000/000/150 |
| دستگاه بسته بندی وکیوم | 1 عدد | 000/000/100 | 000/000/100 |
| خط تولید وبسته بندی تیبک | 1 عدد | 00/000/5000 | 000/000/500 |
| وسایل آزمایشگاهی |
| 000/000/60 | 000/000/60 |
| تابلو برق | 1 عدد | 000/000/45 | 000/000/45 |
| کولر | 3 عدد | 000/500/2 | 000/500/7 |
| آبگرمکن | 2 عدد | 000/1500 | 000/000/3 |
| بخاری گازی | 4 عدد | 000/000/12 | 000/000/48 |
| لوازم اداری و دفتری |
| 000/000/30 | 000/000/30 |
| وانت نیسان | 2 عدد | 000/000/140 | 000/000/280 |
| لوازم خورده ریزه کار گاهی |
| 000/000/50 | 000/000/50 |
| کپسول آتشنشانی | 3 عدد | 000/500 | 000/500/1 |
| کمپر سور باد | 1 عدد | 000/500/2 | 000/500/2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
جمع کل ماشین آلات / تجهیزات و ادوات (ریال ) | 000/000/1371 |
13- زمانبندی اجرای طرح :
1- آماده سازی محل اجرای طرح : 10روز ماه / روز .
2- خرید ماشین آلات و تجهیزات : 20روز ماه / روز .
3- نصب و راه اندازی ماشین آلات : 20 روز ماه / روز .
4- جذب و استخدام نیرو : 30روز ماه / روز .
5- آموزش نیروی انسانی : 15روز ماه / روز .
6- بازاریابی و تبلیغات : 60 روز ماه / روز .
7- تولید آزمایشی (فقط طرحهای تولیدی) 10روز ماه / روز .
8- بهره برداری کامل طرح . 50روز
پروژه کارآفرینی کارگاه تولید محصولات دارویی و
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
خلاصه طرح :............................................................................................................................................................. 4
فصل اول - کلیات............................................................................................................................................. 5
1- 1 مقدمه :.............................................................................................................................................................. 6
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :.................................................................................................................. 6
محل اجرا :.................................................................................................................................................................. 7
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :................................................................................................................................. 7
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :.................................................................................................................... 7
مجوز های قانونی :..................................................................................................................................................... 7
مراحل صدور جواز تاسیس :..................................................................................................................................... 8
شرایط عمومی متقاضیان ( اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی ) دریافت جواز تاسیس............................................ 8
1- اشخاص حقیقی................................................................................................................................................. 8
2- اشخاص حقوقی................................................................................................................................................. 9
مدارک مورد نیاز:........................................................................................................................................................ 9
اصلاحیه جواز تاسیس :........................................................................................................................................... 10
تعریف:...................................................................................................................................................................... 10
صدور پروانه بهره برداری :..................................................................................................................................... 10
مراحل صدور توسعه طرح :..................................................................................................................................... 11
فصل دوم - روش انجام کار...................................................................................................................... 12
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :.................................................. 13
بازدید از کارخانه تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی................................................. 13
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :........................................................................................... 13
فهرست تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز و برآورد قیمت آنها :........................................................................ 14
مشخصات نیروی انسانی مورد نیاز از لحاظ مفید بودن و توانایی کار (ارقام به میلیون ریال) :............................ 14
روشهای بازاریابی و تبلیغات جهت ( جهت فروش کالا ).................................................................................... 15
فصل سوم - امور مالی طرح..................................................................................................................... 16
محصول اکالیپتوس................................................................................................................................................... 17
جدول 1 بررسی ظرفیت بهره برداری و روند تولید............................................................................................... 17
جدول 2 بررسی روند واردات محصول................................................................................................................. 18
سال 1379............................................................................................................................................................... 18
سال 1380............................................................................................................................................................... 19
سال 1381............................................................................................................................................................... 20
سال 1382............................................................................................................................................................... 21
سال 1383............................................................................................................................................................... 22
جدول 3 بررسی روند صادرات.............................................................................................................................. 22
سال 1379............................................................................................................................................................... 22
سال 1381............................................................................................................................................................... 22
سال 1383............................................................................................................................................................... 23
سال 1385............................................................................................................................................................... 23
جدول 4 محوطه سازی............................................................................................................................................ 23
جدول 5 ساختمان................................................................................................................................................... 24
ماشین آلات.............................................................................................................................................................. 24
جدول 6 تاسیسات................................................................................................................................................... 26
وسائل نقلیه............................................................................................................................................................... 26
جدول 7 نیروی انسانی مورد نیاز در طرح............................................................................................................. 26
جدول 8 میزان مواد اولیه عمده مورد نیاز سالیانه................................................................................................. 27
محصول دهانشویه.................................................................................................................................................... 28
جدول 9 بررسی ظرفیت بهره برداری و روند تولید............................................................................................. 28
جدول 10 ظرفیت واحدهای تولیدی فعال در کشور.............................................................................................. 29
جدول 11 ظرفیت واحدهای در دست احداث با پیشرفت بالای 40 درصد در کشور........................................ 29
جدول 12 بررسی روند واردات محصول............................................................................................................... 29
سال 1381............................................................................................................................................................... 29
سال 1382............................................................................................................................................................... 30
سال 1383............................................................................................................................................................... 30
سال 1384............................................................................................................................................................... 30
سال 1385............................................................................................................................................................... 31
جدول 13 بررسی روند صادرات............................................................................................................................ 31
سال 1379............................................................................................................................................................... 31
سال 1381............................................................................................................................................................... 31
سال 1384............................................................................................................................................................... 32
جدول 14 محوطه سازی......................................................................................................................................... 32
جدول 15 ساختمان................................................................................................................................................. 33
ماشین آلات.............................................................................................................................................................. 33
جدول 16 تاسیسات................................................................................................................................................ 35
وسائل نقلیه............................................................................................................................................................... 35
جدول 17 نیروی انسانی مورد نیاز در طرح........................................................................................................... 35
جدول 18 میزان مواد اولیه عمده مورد نیاز سالیانه................................................................................................ 36
محصول کتیرا........................................................................................................................................................... 37
جدول 19 کشورهای عمده تولید کننده و مصرف کننده محصول :....................................................................... 37
جدول 20 بررسی ظرفیت بهره برداری و روند تولید............................................................................................ 38
جدول 21 ظرفیت واحدهای تولیدی فعال در کشور.............................................................................................. 43
جدول 22 ظرفیت واحدهای در دست احداث با پیشرفت بالای 40 درصد در کشور........................................ 44
جدول 23 بررسی روند واردات محصول............................................................................................................... 44
سال 1380............................................................................................................................................................... 44
سال 1381............................................................................................................................................................... 45
سال 1382............................................................................................................................................................... 45
سال 1383............................................................................................................................................................... 46
سال 1384............................................................................................................................................................... 47
سال 1385............................................................................................................................................................... 48
جدول 24 بررسی روند صادرات............................................................................................................................ 49
سال 1379............................................................................................................................................................... 49
سال 1380............................................................................................................................................................... 49
سال 1381............................................................................................................................................................... 49
سال 1382............................................................................................................................................................... 50
سال 1383............................................................................................................................................................... 50
سال 1384............................................................................................................................................................... 51
سال 1385............................................................................................................................................................... 51
جدول 25 محوطه سازی......................................................................................................................................... 52
جدول 26 ساختمان................................................................................................................................................. 52
ماشین آلات.............................................................................................................................................................. 53
جدول 27 تاسیسات................................................................................................................................................ 54
وسائل نقلیه............................................................................................................................................................... 55
جدول 28 نیروی انسانی مورد نیاز در طرح........................................................................................................... 55
جدول 29 میزان مواد اولیه عمده مورد نیاز سالیانه................................................................................................ 56
فصل چهارم - جمع بندی – نتیجه گیری و پیشنهادات................................................................ 57
نتایج حاصله از اجرای طرح :.................................................................................................................................. 58
خلاصه مطالب :
در این طرح به بررسی تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی پرداخته شده است ، برای بررسی طرح از روش های آماری و اقتصادی و برآورد های مالی استفاده شده است ، این طرح شامل چهار فصل میباشد ، فصل اول به بیان کلیاتی از قبیل مقدمه ، تاریخچه ، مجوز های قانونی مورد نیاز ، وضعیت بازار ، میزان واردات و صادرات و ... پرداخته است ، فصل دوم به بیان روش انجام کار پرداخته است ، بازدید از واحد کاری مشابه ، نیروی انسانی ، نحوه تامین سرمایه و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، فصل سوم به بررسی طرح از دیدگاه اقتصادی پرداخته است ( طرح توجیهی یا BP ) ، عناوینی از قبیل نیروی انسانی مورد نیاز ، میزان سرمایه گذاری ، مواد اولیه مورد نیاز ، ماشین آلات مورد نیاز و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، در نهایت فصل چهارم به بیان نتیجه اجرای طرح می پردازد .
1- 1 مقدمه :
در این طرح که به منظور تولید محصولات دارویی با منشاء گیاهی پرداخته شده است ، طراحی کارخانه محلول بخور اکالیپتوس و امکان تولید این محصول از جنبه های مختلف و براساس اطلاعات در دسترس مورد بررسی قرار گرفته است . اطلاعاتی که عموماً تحقیقاتی بوده و از منابع مختلفی از جمله وزارت صنایع ، وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی (اداره کل نظارت بر دارو و مواد غذایی ) ، اداره گمرک ، موسسه استاندارد ایران ، استانداردهای بین المللی مانند USP, FDA, British pharmacopocia (B.P) و همچنین کتب ، مقالات و سایت های مرتبط با این محصول و... بدست آمده است .
در طول سال های اخیر با اثبات اثرات مخرب داروهای شیمیایی از یک سو و آلودگی های زیست محیطی از سوی دیگر ، گرایش مردم دنیا را به مصرف داروهای گیاهی افزایش داده است . از سوی دیگر استفاده مطلوب و منطقی از داروهای گیاهی در برخی موارد شاید کم هزینه تر از داروهای شیمیایی باشد و این طرح شاید بتواند ضمن تامین بخشی از نیازهای عمده بهداشتی – درمانی جامعه ، از خروج مقادیر زیادی ارز جلوگیری نموده و به نوعی از وابستگی کشور به داروهای وارداتی ممانعت به عمل آورد .
لازم به ذکر است که 45% بازار دارویی ایران در اختیار داروهای وارداتی است .
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی
محل اجرا :
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
نام | نام خانوادگی | مدرک تحصیلی | تلفن |
|
|
|
|
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 20 نفر میباشد .
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :
بازدید از کارخانه تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی
براساس هماهنگی های بعمل آمده در بازدید از کارخانه تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی به بررسی سیستم ها و دستگاهها و ماشین آلات موجود در کارخانه پرداختیم و سیستم مدیریت و روش های تامین مواد اولیه را در کارخانه مورد ارزیابی قرار دادیم ،
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :
ابتکار و نوآوری در کلیه رشته ها می تواند عامل پیشرفت و توسعه قرار گیرد در بخش صنع
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
خلاصه طرح :............................................................................................................................................................. 4
فصل اول - کلیات............................................................................................................................................. 5
1- 1 مقدمه :.............................................................................................................................................................. 6
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :.................................................................................................................. 6
محل اجرا :.................................................................................................................................................................. 7
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :................................................................................................................................. 7
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :.................................................................................................................... 7
مجوز های قانونی :..................................................................................................................................................... 7
مراحل صدور جواز تاسیس :..................................................................................................................................... 8
شرایط عمومی متقاضیان ( اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی ) دریافت جواز تاسیس............................................ 8
1- اشخاص حقیقی................................................................................................................................................. 8
2- اشخاص حقوقی................................................................................................................................................. 9
مدارک مورد نیاز:........................................................................................................................................................ 9
اصلاحیه جواز تاسیس :........................................................................................................................................... 10
تعریف:...................................................................................................................................................................... 10
صدور پروانه بهره برداری :..................................................................................................................................... 10
مراحل صدور توسعه طرح :..................................................................................................................................... 11
فصل دوم - روش انجام کار...................................................................................................................... 12
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :.................................................. 13
بازدید از کارخانه تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی................................................. 13
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :........................................................................................... 13
فهرست تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز و برآورد قیمت آنها :........................................................................ 14
مشخصات نیروی انسانی مورد نیاز از لحاظ مفید بودن و توانایی کار (ارقام به میلیون ریال) :............................ 14
روشهای بازاریابی و تبلیغات جهت ( جهت فروش کالا ).................................................................................... 15
فصل سوم - امور مالی طرح..................................................................................................................... 16
محصول اکالیپتوس................................................................................................................................................... 17
جدول 1 بررسی ظرفیت بهره برداری و روند تولید............................................................................................... 17
جدول 2 بررسی روند واردات محصول................................................................................................................. 18
سال 1379............................................................................................................................................................... 18
سال 1380............................................................................................................................................................... 19
سال 1381............................................................................................................................................................... 20
سال 1382............................................................................................................................................................... 21
سال 1383............................................................................................................................................................... 22
جدول 3 بررسی روند صادرات.............................................................................................................................. 22
سال 1379............................................................................................................................................................... 22
سال 1381............................................................................................................................................................... 22
سال 1383............................................................................................................................................................... 23
سال 1385............................................................................................................................................................... 23
جدول 4 محوطه سازی............................................................................................................................................ 23
جدول 5 ساختمان................................................................................................................................................... 24
ماشین آلات.............................................................................................................................................................. 24
جدول 6 تاسیسات................................................................................................................................................... 26
وسائل نقلیه............................................................................................................................................................... 26
جدول 7 نیروی انسانی مورد نیاز در طرح............................................................................................................. 26
جدول 8 میزان مواد اولیه عمده مورد نیاز سالیانه................................................................................................. 27
محصول دهانشویه.................................................................................................................................................... 28
جدول 9 بررسی ظرفیت بهره برداری و روند تولید............................................................................................. 28
جدول 10 ظرفیت واحدهای تولیدی فعال در کشور.............................................................................................. 29
جدول 11 ظرفیت واحدهای در دست احداث با پیشرفت بالای 40 درصد در کشور........................................ 29
جدول 12 بررسی روند واردات محصول............................................................................................................... 29
سال 1381............................................................................................................................................................... 29
سال 1382............................................................................................................................................................... 30
سال 1383............................................................................................................................................................... 30
سال 1384............................................................................................................................................................... 30
سال 1385............................................................................................................................................................... 31
جدول 13 بررسی روند صادرات............................................................................................................................ 31
سال 1379............................................................................................................................................................... 31
سال 1381............................................................................................................................................................... 31
سال 1384............................................................................................................................................................... 32
جدول 14 محوطه سازی......................................................................................................................................... 32
جدول 15 ساختمان................................................................................................................................................. 33
ماشین آلات.............................................................................................................................................................. 33
جدول 16 تاسیسات................................................................................................................................................ 35
وسائل نقلیه............................................................................................................................................................... 35
جدول 17 نیروی انسانی مورد نیاز در طرح........................................................................................................... 35
جدول 18 میزان مواد اولیه عمده مورد نیاز سالیانه................................................................................................ 36
محصول کتیرا........................................................................................................................................................... 37
جدول 19 کشورهای عمده تولید کننده و مصرف کننده محصول :....................................................................... 37
جدول 20 بررسی ظرفیت بهره برداری و روند تولید............................................................................................ 38
جدول 21 ظرفیت واحدهای تولیدی فعال در کشور.............................................................................................. 43
جدول 22 ظرفیت واحدهای در دست احداث با پیشرفت بالای 40 درصد در کشور........................................ 44
جدول 23 بررسی روند واردات محصول............................................................................................................... 44
سال 1380............................................................................................................................................................... 44
سال 1381............................................................................................................................................................... 45
سال 1382............................................................................................................................................................... 45
سال 1383............................................................................................................................................................... 46
سال 1384............................................................................................................................................................... 47
سال 1385............................................................................................................................................................... 48
جدول 24 بررسی روند صادرات............................................................................................................................ 49
سال 1379............................................................................................................................................................... 49
سال 1380............................................................................................................................................................... 49
سال 1381............................................................................................................................................................... 49
سال 1382............................................................................................................................................................... 50
سال 1383............................................................................................................................................................... 50
سال 1384............................................................................................................................................................... 51
سال 1385............................................................................................................................................................... 51
جدول 25 محوطه سازی......................................................................................................................................... 52
جدول 26 ساختمان................................................................................................................................................. 52
ماشین آلات.............................................................................................................................................................. 53
جدول 27 تاسیسات................................................................................................................................................ 54
وسائل نقلیه............................................................................................................................................................... 55
جدول 28 نیروی انسانی مورد نیاز در طرح........................................................................................................... 55
جدول 29 میزان مواد اولیه عمده مورد نیاز سالیانه................................................................................................ 56
فصل چهارم - جمع بندی – نتیجه گیری و پیشنهادات................................................................ 57
نتایج حاصله از اجرای طرح :.................................................................................................................................. 58
خلاصه مطالب :
در این طرح به بررسی تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی پرداخته شده است ، برای بررسی طرح از روش های آماری و اقتصادی و برآورد های مالی استفاده شده است ، این طرح شامل چهار فصل میباشد ، فصل اول به بیان کلیاتی از قبیل مقدمه ، تاریخچه ، مجوز های قانونی مورد نیاز ، وضعیت بازار ، میزان واردات و صادرات و ... پرداخته است ، فصل دوم به بیان روش انجام کار پرداخته است ، بازدید از واحد کاری مشابه ، نیروی انسانی ، نحوه تامین سرمایه و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، فصل سوم به بررسی طرح از دیدگاه اقتصادی پرداخته است ( طرح توجیهی یا BP ) ، عناوینی از قبیل نیروی انسانی مورد نیاز ، میزان سرمایه گذاری ، مواد اولیه مورد نیاز ، ماشین آلات مورد نیاز و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، در نهایت فصل چهارم به بیان نتیجه اجرای طرح می پردازد .
1- 1 مقدمه :
در این طرح که به منظور تولید محصولات دارویی با منشاء گیاهی پرداخته شده است ، طراحی کارخانه محلول بخور اکالیپتوس و امکان تولید این محصول از جنبه های مختلف و براساس اطلاعات در دسترس مورد بررسی قرار گرفته است . اطلاعاتی که عموماً تحقیقاتی بوده و از منابع مختلفی از جمله وزارت صنایع ، وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی (اداره کل نظارت بر دارو و مواد غذایی ) ، اداره گمرک ، موسسه استاندارد ایران ، استانداردهای بین المللی مانند USP, FDA, British pharmacopocia (B.P) و همچنین کتب ، مقالات و سایت های مرتبط با این محصول و... بدست آمده است .
در طول سال های اخیر با اثبات اثرات مخرب داروهای شیمیایی از یک سو و آلودگی های زیست محیطی از سوی دیگر ، گرایش مردم دنیا را به مصرف داروهای گیاهی افزایش داده است . از سوی دیگر استفاده مطلوب و منطقی از داروهای گیاهی در برخی موارد شاید کم هزینه تر از داروهای شیمیایی باشد و این طرح شاید بتواند ضمن تامین بخشی از نیازهای عمده بهداشتی – درمانی جامعه ، از خروج مقادیر زیادی ارز جلوگیری نموده و به نوعی از وابستگی کشور به داروهای وارداتی ممانعت به عمل آورد .
لازم به ذکر است که 45% بازار دارویی ایران در اختیار داروهای وارداتی است .
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی
محل اجرا :
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
نام | نام خانوادگی | مدرک تحصیلی | تلفن |
|
|
|
|
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 20 نفر میباشد .
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :
بازدید از کارخانه تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی
براساس هماهنگی های بعمل آمده در بازدید از کارخانه تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی به بررسی سیستم ها و دستگاهها و ماشین آلات موجود در کارخانه پرداختیم و سیستم مدیریت و روش های تامین مواد اولیه را در کارخانه مورد ارزیابی قرار دادیم ،
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :
ابتکار و نوآوری در کلیه رشته ها می تواند عامل پیشرفت و توسعه قرار گیرد در بخش صنعت و در تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی استفاده از ایده های نو و نوآوری و خلاقیت می تواند به عامل موفقیت تبدیل شود ، طراحی های گرافیکی تبلیغاتی یکی از عوامل پیشرفت و توسعه اقتصادی در کشور های صاحب سبک در صنعت میباشد ، الگوبرداری از این روشها برای معرفی کالا و محصولات می تواند به عنوان یک ایده نو مورد استقیال قرار گیرد .
ت و در تولید محصولات دارویی ، بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی استفاده از ایده های نو و نوآوری و خلاقیت می تواند به عامل موفقیت تبدیل شود ، طراحی های گرافیکی تبلیغاتی یکی از عوامل پیشرفت و توسعه اقتصادی در کشور های صاحب سبک در صنعت میباشد ، الگوبرداری از این روشها برای معرفی کالا و محصولات می تواند به عنوان یک ایده نو مورد استقیال قرار گیرد .
بهداشتی و آرایشی با منشاء گیاهی در 60 صفحه ورد قابل ویرایش
تحقیق اکولوژی پوششهای گیاهی
مراتع یک منطقه از جهان هستند که برای کشاورزی مناسب نیستند
به دلیل محدودیتهای فیزیکی: بارندگی نامنظم و کم، زمینهای ناهموار زهکشی کم و دمای سرد.(1)
آنها یک منبع مهم علوفه برای حیوانات اهلی و خانگی هستند، به خوبی یک منبع تولید چوب،آب و طبیعت وحشی می باشند. (2و3)
درحدود 47 درصد از سطح خشکی زمین رده بندی شده به عنوان مراتع و برآوردشده که 385 میلیون هکتاراز منابع درایالات متحده قراردارد و درحدود کمتر از آن مراتع جنگلی میباشد. (4و5)
انتشار (توزیع):
مراتع درایالات متحده درجدول 1-15 نشان داده شده، مدیریت اراضی مرتعی (چراگاه های مرتعی) معمولاً برای فعالیت دامپروری درایالات متحده غربی باید تهیه کنند. درزمینهای سنددار و همچنین علوفه خشک تولید کمتر و دامها درزمستان از آن استفاده می کنند و علاوه براین مرتع اجاره می کنند، برای چرای دامها در تابستان، چراگاه تابستانی درسرزمین فدرال تنظیم می شود به وسیله یک مجوز (پروانه) کنترل می شود.
دراین مجوز چراگاه نام استفاده کننده از محدوده چراگاه، تعدادمشخص دام،و تاریخ ورود و خروج آنها درطول تابستان عنوان می شود. زمانیکه حیوانات می توانند در چراگاه حاضر باشند مشخص و ثابت نیست. بسیاری ازفعالیتهای حیوانات اهلی درایالات متحده غربی به شدت وابسته است به علوفه تولید شده درجنگل به عنوان بخشی از چراگاه درسال در Colorado.
برای مثال حدود 45 تا 50 درصد از علوفه تابستانی استفاده شده به وسیله دامها مرتباً ازجنگل های ملی و همگانی می باشد. میزان چرای دام در جنگلهای ملی افزایش پیدا کرد دائماً تا سالهای 1915.
میزان (تعداد) رو به افزایش دامها، دوره (فصل) طولانی استفاده و( افزایش زیاد درطول جنگ) باعث شد که توان تولید بیشتر مراتع جنگلی کاهش پیدا کند.
این وخامت (کاهش کیفیت) درمراتع باعث می شود هم یک کاهش درمیزان چرای دامها درجنگل و یک تغییر در روش (رفتار) چریدن دامهاسیستمهای چراگاه اختصاصی که دوره های منظم چرایی را مکرراً تأمین می کند و نیاز برای چراگاه دیگررا به تأخیر می اندازد.
Deferred-rotation و rest-rotation چراگاهها درسیستم چراگاه متداول هستند که استفاده می شوند در مراتع جنگلی درشرایط Deferred (مرحله تأخیر – چرخش عقب افتاده) مرحله عقب افتادن چرا دریک قسمت از مرتع به عقب می افتد (به تعویق می افتد) تا بعد ازاینکه بیشتر گیاهان مرتعی مهم دانه تولید کنند. با چرخش این تأخیر بیشتر از یک دوره درسال چراگاهها ی دیگر مرتب از این تأخیر استفاده می کنند تا همه چراگاهها تأخیر درچرا را داشته باشند وقتیکه به نتیجه رسید دوره چرا (چریدن) تکرار می شود، مرحله استراحت چرا، یک بخش از مراتع هستند که استراحت کردند (بدون استفاده بودند) برای یک سال کامل – مراتعی که چرا در آنها به تأخیر افتاده بود یک قسمت از سیستم چراگاهی درحال استراحت هستند.
دوره های استراحت و تأخیربرنامه ریزی شده هستند که به گیاهان فرصت می دهند به شدت رشد کنند، دانه تولید کنند و گیاه چه های جدیدی ایجاد کنند.
اهداف و ویژگیهای سیستم های چرا به طور وسیعی بررسی شده است.
سومین سیستم چرا، چرای کوتاه مدت که محبوبیت بسیاری به دست آورده درقسمتهای زیادی از ایالات متحده این سیستم در تعدادزیادی از چراگاهها به کارگرفته می شود (به صورت پیاپی و مرتب) 20 یابیشتر و دوره های کوتاه چرایی درهرچراگاه انجام می شود (معمولاً دوروز تا دو هفته) .
یک دامداری فشرده به این سیستم نیاز دارد به خاطر تراکم بالای دامهایش، به طوریکه تعدادزیادی دام درهر قسمت ومنطقه زمین قرار دارد. انواع اصلی جنگلها برای چرای دامها درایالات متحده شامل کاج (Pomderosapine) سرو کوهی (Pinon-janipef) صنوبر (Aspem) و به طور موقت مراتع کوهستانی و نواحی کنار رودخانه (سواحل) نواحی ساحلی میباشد.
مراتع جنگلی:
( محدوده) مراتع کاج (Pomderosapine) وسیع ترین مراتع جنگلی درغرب ایالات متحده (ایالات متحده غربی) میباشند. آنها بسیاری از قسمتهای ارتفاعات پائین تر کوهستانها و تپه ها و دامنه هارا اشغال کرده اند.( پوشانده اند) . اما درکنار سایر گونه های درختی درارتفاعات متوسط قرار گرفتند.
این نوع وابسته است بایک زیراشکوب از bunch grasses و درختچه ها (بوته ها) . ارزشش و اهمیتش به عنوان مرتع بالاتر است از هرکدام از انواع مراتع جنگلی دیگر.
این محدوده ها (قسمتها) معمولاً عمل میکنند به عنوان مراتع تابستانی برای گاوها و مراتع پائیزی و بهاری برای گوسفندان (دامهایی) که حرکت می کنند به مراتع بلندتردرطول تابستان.
پاورپوینت اصول کنترل بیماریهای گیاهی
اسلاید اول:
مقدمه :
آفت باکتریایی که توسط باکتری clavibacter michiganensisبه وجود آمده نوعی از بیماری است که کاملا مسری و مخرب بوده ودر بین گوجه های گلخانه ای و همچنین گوجه های زمین زراعی شایع می باشد . از علائم اولیه این بیماری می تو ان پژمردگی برگچه های زیرین را نام برد که به سمت بالا تاب برداشته و نابودی آن تدریجا از لبه داخلی برگچه آغاز شده و به رنگ قهوه ای در می آید . گیاهانی که تحت تاثیر این بیماری قرار دارند به زودی پژمرده شده و از بین می روند .
معمولا این بیماری به میوه ها نیز سرایت می کند . در گیاهان گوجه نورس میوه آلوده به عامل بیماریزا از رشد خود بازمانده ، بد شکل شده و گاهی اوقات بر روی آن خطوط برجسته ایجاد می شود .
اسلاید دوم :
میوه هایی که شدیدا تحت تاثیر این بیماری قرار می گیرند دچار اختلالات عظیمی در داخل میوه گشته و حفره هایی به رنگ زرد تا رنگ قهوه ای ایجادمی کنند و ممکن است دانه های این میوه ها به رنگ تیره درآمده و به حد بلوغ نرسند . آفت باکتریایی گوجه مسئله ای است که کشور کانادا و دیگر بخش های جهان را در بر گرفته است . روش کنونی برای مهار این آفت عبارتند از : کاشت دانه های عاری از بیماری ، از بین بردن گیاهان تحت تاثیر این بیماری ، رعایت بهداشت در داخل گلخانه ، ضد عفونی کردن ابزاری که برای هرس و گرده افشانی به کار می روند و استفاده از آفت کش های شیمیایی. lysozyme نوعی از پروتئین است که به طور طبیعی در بسیاری از موجودات زنده از قبیل ویروس ها ، باکتری ها ، گیاهان ، پرندگان ، خزندگان و پستانداران یافت می شود .
پروژه کارآفرینی کارگاه تولید اسانس های گیاهی در 35 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان شماره صفحه
خلاصه طرح :............................................................................................................................................................. 3
فصل اول - کلیات............................................................................................................................................. 4
1- 1 مقدمه :.............................................................................................................................................................. 5
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :.................................................................................................................. 7
محل اجرا :.................................................................................................................................................................. 7
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :................................................................................................................................. 7
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :.................................................................................................................... 7
مجوز های قانونی :..................................................................................................................................................... 8
مراحل صدور جواز تاسیس :..................................................................................................................................... 8
شرایط عمومی متقاضیان ( اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی ) دریافت جواز تاسیس............................................ 8
1- اشخاص حقیقی................................................................................................................................................. 8
2- اشخاص حقوقی................................................................................................................................................. 9
مدارک مورد نیاز:........................................................................................................................................................ 9
اصلاحیه جواز تاسیس :........................................................................................................................................... 10
تعریف:...................................................................................................................................................................... 10
صدور پروانه بهره برداری :..................................................................................................................................... 10
مراحل صدور توسعه طرح :..................................................................................................................................... 11
فصل دوم - روش انجام کار.................................................................................................................... 12
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :.................................................. 13
بازدید از کارخانه تولید اسانس های گیاهی............................................................................................................. 13
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :........................................................................................... 13
فهرست تجهیزات و ماشین آلات مورد نیاز و برآورد قیمت آنها :........................................................................ 14
مشخصات نیروی انسانی مورد نیاز از لحاظ مفید بودن و توانایی کار (ارقام به میلیون ریال) :............................ 15
روشهای بازاریابی و تبلیغات جهت ( جهت فروش کالا ).................................................................................... 15
فصل سوم - امور مالی طرح..................................................................................................................... 16
جدول 1 اسامی و کد آیسیک محصولات این طرح................................................................................................ 17
جدول 2 انواع اسانس (تولید سالانه بیش از 1000 تن) – سال 2004................................................................ 17
نمودار 1 انواع اسانس (تولید سالانه بیش از 1000 تن) – سال 2004............................................................... 18
جدول 3 انواع اسانس (تولید سالانه کمتر از 1000 تن) – سال 2004............................................................... 18
نمودار 2 انواع اسانس (تولید سالانه کمتر از 1000 تن) – سال 2004............................................................... 19
جدول 4 درصد تولید انواع اسانس در مناطق مختلف جهان................................................................................. 20
نمودار 3 درصد تولید انواع اسانس در مناطق مختلف جهان................................................................................. 21
جدول 5 واحدهای تولید کننده انواع اسانس......................................................................................................... 22
ادامه جدول 5.......................................................................................................................................................... 23
جدول 6 روند ظرفیت تولید اسانس در سال های 1384- 1379........................................................................ 23
جدول 7 واحدهای در دست اجرای انواع اسانس.................................................................................................. 23
جدول 8 میزان واردات اسانس های طبیعی - تن.................................................................................................. 24
جدول 9 میزان عرضه و تقاضای انواع اسانس - تن............................................................................................... 24
نمودار میزان تقاضای انواع اسانس در ایران........................................................................................................... 25
جدول 10 سرانه مصرف اسانس - گرم.................................................................................................................. 25
جدول 11 میزان صادرات اسانس های طبیعی - تن.............................................................................................. 26
شکل تقطیر با بخار آب و تولید اسانس................................................................................................................... 26
جدول 12 هزینه خرید زمین (میلیون ریال)........................................................................................................... 27
جدول 13 آماده سازی محوطه (میلیون ریال)........................................................................................................ 27
جدول 14 هزینه احداث ساختمان های بخش صنعتی و غیر صنعتی (میلیون ریال)............................................ 27
جدول 15 کل هزینه تاسیسات زیربنایی (میلیون ریال).......................................................................................... 28
جدول 16 وسایل حمل و نقل و اداری مورد نیاز در طرح (میلیون ریال)............................................................. 28
جدول 17 مشخصات و قیمت مایشن آلات (میلیون ریال)................................................................................... 29
جدول 18 هزینه های قبل از بهره برداری (میلیون ریال)...................................................................................... 29
جدول 19 کل هزینه های سرمایه گذاری ثابت (میلیون ریال)............................................................................... 30
جدول 20 برآورد هزینه تامین مواد اولیه مصرفی (میلیون ریال)........................................................................... 30
جدول 21 نیروی انسانی......................................................................................................................................... 31
جدول 22 میزان مصرف سالیانه آب ، برق و گاز.................................................................................................. 31
جدول 23 جمع بندی نهایی اسانس گیاهی - تن................................................................................................... 32
فصل چهارم - جمع بندی – نتیجه گیری و پیشنهادات................................................................ 33
نتایج حاصله از اجرای طرح :.................................................................................................................................. 34
خلاصه طرح :
در این طرح به بررسی تولید اسانس های گیاهی پرداخته شده است ، برای بررسی طرح از روش های آماری و اقتصادی و برآورد های مالی استفاده شده است ، این طرح شامل چهار فصل میباشد ، فصل اول به بیان کلیاتی از قبیل مقدمه ، تاریخچه ، مجوز های قانونی مورد نیاز ، وضعیت بازار ، میزان واردات و صادرات و ... پرداخته است ، فصل دوم به بیان روش انجام کار پرداخته است ، بازدید از واحد کاری مشابه ، نیروی انسانی ، نحوه تامین سرمایه و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، فصل سوم به بررسی طرح از دیدگاه اقتصادی پرداخته است ( طرح توجیهی یا BP ) ، عناوینی از قبیل نیروی انسانی مورد نیاز ، میزان سرمایه گذاری ، مواد اولیه مورد نیاز ، ماشین آلات مورد نیاز و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، در نهایت فصل چهارم به بیان نتیجه اجرای طرح می پردازد .
1- 1 مقدمه :
بزرگترین معجزه گل ها و گیاهان و میوه های متنوع دارویی این است که چنانچه مطابق دستور پزشک مصرف شوند ، هیچگونه عواض جانبی نداشته و به دنبال درمان یک بیماری باعث بیماری دیگری نمی شود و به همین دلیل باید از انهدام کامل گیاهان دارویی پیشگبری شود .
در صورتیکه این طرح به مرحله اجرا برسد اسانس های طبیعی ، جوهر اصلی گیاه و طبیعت در اختیار مردم گذاشته می شود که با این کار بهترین راه استفاده سریع ، موثر و اقتصادی از گیاه معطر و در قلمرو دارویی ، غذایی ، بهداشتی و آرایشی صورت می پذیرد و در عین حال مردم را از مصرف مواد شیمیایی مشابه و مضر بی نیاز می کند .
گیاه شناسان معتقدند که روغن های فرار یا اسانس ها مواد زائد گیاهی هستند که خواص بیولوژیکی ندارند ، بعضی دیگر معتقدند که روغن های فرار گیاه ، باعث جذب حشرات مفید بر روی گیاه گردیده و این رهگذر کمک بزرگی به عمل گرده افشانی می نماید .
اسانس ها یا روغن های اساسی (Essential Oil) ترکیبات روغنی فرار هستند که از بخش های کختلف گیاهان معطر مانند برگ ، پوست ، گل ، میوه ، دانه و ریشه گرفته می شوند .
از نظر شیمیایی اغلب این مواد هیدروکربورهای نوع ترپنی هستند و قابلیت صابونی شدن ندارند . برخی از آنها حاوی یک ماده خالص هستند مانند روغن کاج (Winter green) که حاوی ماده خالص متیل سالیسیلات است و در ساخت پمادهای مسکن درد استفاده می شود ولی برخی مخلوط چند ماده هستند مانند روغن ترپنتین (پنتن و دی پنتن) . گاهی اسانس ها حاوی یک ماده رزینی در یک حلال هستند که به آنها الئورزین (Oleoresins) یا بالزام (Balsams) می گویند . از نظر شکل ظاهری ، اسانس ها ماده ای تقریباً بی رنگ و دارای بوی قوی بوده که در تماس با هوا کدر می شوند . چگالی اغلب آنها بین 1/1 – 0.85 می باشد .
اسانس ها محلول در الکل ، دی سولفید کربن ، تترا کلرو کربن ، کلرو فرم ، اترهای نفتی و روغن های چرب هستند . اغلب در آب نامحلول بوده به جز بعضی از آنها که در آب کم محلول اند .
نقطعه اشتعال اسانس های طبیعی حدود 60 – 70 درجه سانتیگراد و ضریب شکست نوری این مواد حدود 4/1 می باشد .
از ویژگی های اصلی روغن های فرار قابلیت تقطیر و فاسد نشدن آنها است که این دو مشخصه می تواند روغن های فرار (اسانس) را از روغن های پایدار (استرهای اسید چرب) متمایز نماید .
بسته بندی اسانس معمولاً در ظروف شیشه ای و یا پلی اتیلن بوده ولی در مورد اسانس های طبیعی گران قیمت بسته بندی شیشه ای ترجیح داده می شود .
قسمت اعظم گیاهان دارویی که در گذشته مورد استفاده قرار گرفته اند و هنوز هم در اکثر نقاط مصرف می شوند به صورت (خودرو) می باشند . ولی بعد از شناخت اسانس (مواد موثر) موجود در این گیاهان و تشخیص کیفی و کمی این مواد ، گیاهان فوق را باید بیشتر به صورت کشت شده در داروسازی و پزشکی مورد استفاده قرار دهند . استفاده از گیاهان دارویی به دو صورت ممکن می باشد ، یا آنها را بدون هیچگونه تغییری مصرف می کنند و یا اینکه اسانس آنها را استفاده می نمایند .
اغلب اسانس ها را از منابع طبیعی به دست می آورند . تا کنون توانسته اند از 87 تیره اسانس تهیه نمایند .
1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :
تولید اسانس های گیاهی
محل اجرا :
1 – 3 – مشخصات متقاضیان :
نام | نام خانوادگی | مدرک تحصیلی | تلفن |
|
|
|
|
1 – 6 - وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 31 نفر میباشد .
گزارش مختصر بازدید از واحد ها تولیدی با خدماتی مرتبط با موضوع پروژه :
بازدید از کارخانه تولید اسانس های گیاهی
براساس هماهنگی های بعمل آمده در بازدید از کارخانه تولید اسانس های گیاهی به بررسی سیستم ها و دستگاهها و ماشین آلات موجود در کارخانه پرداختیم و سیستم مدیریت و روش های تامین مواد اولیه را در کارخانه مورد ارزیابی قرار دادیم ،
جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :
ابتکار و نوآوری در کلیه رشته ها می تواند عامل پیشرفت و توسعه قرار گیرد در بخش صنعت و در تولید اسانس های گیاهی استفاده از ایده های نو و نوآوری و خلاقیت می تواند به عامل موفقیت تبدیل شود ، طراحی های گرافیکی تبلیغاتی یکی از عوامل پیشرفت و توسعه اقتصادی در کشور های صاحب سبک در صنعت میباشد ، الگوبرداری از این روشها برای معرفی کالا و محصولات می تواند به عنوان یک ایده نو مورد استقیال قرار گیرد .
مقاله ویروس های بیماری زای گیاهی
مقدمه
ویروس نوکلئوپروتئینی است که از حد رویت میکروسکوپ نوری کوچک تر است. تنها در سلول زنده تکثیر یافته و قادر به تولید بیماری است؛ ویروس ها در داخل سلول ها پارازیت بوده و در تمام موجودات زنده، از میکرو ارگانیسم های تک سلولی تا درختان و حیوانات بزرگ، بیماری هایی به وجود می آورند؛ برخی از ویروس ها به انسان و یا حیوانات و یا هر دو حمله کرده و بیماری هایی از قبیل آنفولانزا، هاری، فلج اطفال،آبله و انواع زگیل ایجاد می کنند؛ برخی به گیاهان حمله می کنند و برخی دیگر به میکروارگانیسم هایی مانند قارچ ها، باکتری ها و میکوپلاسماها. تعداد کل ویروس های شناخته شده تا این زمان حدود دو هزار است و هر ماهه ویروس های جدیدی توصیف می شوند؛ حدود یک چهارم ویروس های شناخته شده به گیاهان حمله می کنند؛ یک ویروس ممکن است به یک یا دهها گیاه حمله کند و هر گونه گیاهی معمولا مورد حمله تعداد زیادی ویروس قرار می گیرد؛ یک گیاه در یک زمان ممکن است با بیش از یک نوع ویروس آلوده شود.
اگر چه ویروس ها از عوامل بیماری بوده و با موجودات زنده دیگر از نقطه نظر عملیات ژنتیکی و توانایی تولید مثل وجه اشتراک دارند، به صورت ملکول های شیمیایی نیز عمل می کنند؛ در ساده ترین فرم ویروس ها از اسید نوکلئیک و پروتئین تشکیل شده اند و پروتئین تشکیل یک پوشش حفاظتی به نام کپسید(Capsid) به دور اسید نوکلئیک را می دهد؛ گرچه ویروس های شکل های متفاوتی دارند، اما معمولا میله ای و یا چند وجهی و یا فرم هایی از این دوشکل اصلی هستند؛ در هر ویروس همیشه فقط RNA و یا فقط DNA وجود دارد و در بیشتر ویروس های گیاهی تنها یک نوع پروتئین وجود دارد. برخی از ویروس های بزرگ تر، چندین پروتئین با وظایف مختلف دارند؛ ویروس ها تقسیم نمی شوند و تولید هیچ نوعی از اندام های تولید مثل اختصاصی از قبیل اسپور نمی نمایند؛ اما با تحریک سلول های میزبان به تولید ویروس تکثیر می یابند؛ ویروس ها تولید بیماری می کنند، اما نه با مصرف سلول ها یا کشتن آن ها با توکسین ها، بلکه با مصرف مواد سلولی، با اشغال فضا در سلول ها و با به هم زدن تو اختلال در فرآیندها و اجزا سلول که به نوبه خود متابولیسم سلول ها را به هم زده و تشکیل مواد غیر عادی به وسیله سلول ها و شرایط آسیب رسانند به فعالیت ها و زندگی سلول یا موجود زنده منجر می گردد.
ویروس های گیاهی نه تنها از نظر شکل و اندازه، بلکه هم چنین از نظر سادگی ساختمان شیمایی و فیزیکی شان، نحوه آلوده سازی، تکثیر، انتشار در دخل میزبان، انتشار در طبیعت و علایمی که در میزبان تولید می کنند، با تمام دیگر پاتوژن های گیاهی اختلاف دارند به علت کوچکی اندازه و شفافیت اندامشان، ویروس ها را حتی با روش هایی که برای دیگر پاتوژن ها به کار می روند نمی توان دید و به وجودشان پی برد. ویروس ها سلول نیستند و از سلول هم تشکیل نشده اند.
هنگامی که یک بیماری گیاهی به وسیله یک ویروس ایجاد می شود، تک تک پیکره های ویروس را نمی توان با میکروسکوپ نوری دید، گرچه برخی از اندامک های درون سلولی و یا کریستال های حاوی ویروس را می توان در سلول های آلوده به ویروس مشاهده نمود. بررسی برش هایی از سلول ها یا شیره خام گیاهان آلوده به ویروس در زیر میکروسکوپ الکترونی ممکن است ذرات ویروس را آشکار کند یا نکند. ذرات ویروس را هیمشه نمی توان به آسانی در زیر میکروسکوپ الکترونی دید و حتی در موارد نادری که این ذرات آشکار می شوند، اثبات این که ذرات مزبور ویروس هستند و این که بیمار خاص توسط همان ویروس ایجاد شده باشد نیاز به وقت و کار اضافی دارد.
تعدادی از علایم گیاه، از قبیل نقش بلوطی روی برگ ها و لکه های حلقوی نکروتیک و یا کلوتیک را با درجه اطمینان نزدیک به یقین می توان به ویروس نسبت داد. بیشتر کمبود یا مسمومیت غذایی، ترشحات حشرات، سایر پاتوژن ها و عوامل دیگر ایجاد شده باشند. تعیین این که علایم به خصوصی به وسیله ویروس ها ایجاد شده اند، مستلزم حذف هر علت احتمالی دیگر و انتقال ویروس از گیاهان مریض به گیاهان سالم است که باید به نحوی انجام گیرد که از انتقال هر عامل بیماری زای دیگر جلوگیری شود.
روش های کنونی تشخیص ویروس های گیاهی عمدتا شامل انتقال ویروس از گیاه بیمار به گیاه سالم به وسیله پیوند، مالیدن با شیره گیاه است. برخی دیگر از روش های انتقال از قبیل استفاده از سس یا حشرات ناقل نیز به کار می رود تا وجود ویروس را نشان دهد. مع هذا بیشتر این روش ها نمی توانند مشخص کنند که آیا بیمارگر یک ویروس است یا یک میکوپلاسم یا یک باکتری سخت کشت آوندی. تنها انتقال به وسیله شیره گیاهی است که در حال حاضر مدرک اثبات ماهیت ویروسی بیمارگر محسوب می شود. قطعی ترین دلیل وجود یک ویروس در گیاه باخالص سازی، الکترون میکروسکوپی و معمول تر از همه سرولوژی است.
ویروس های گیاهی در اشکال و اندازه های مختلف وجود دارند، اما با عناوینی از قبیل دراز (میله های خمض ناپذیریا رشته خمش پذیر)، را به دو ویروس (باسیل مانند) و کروی (پلی هدرال یا ایزومتریک) توصیف شوند (شکل های1-1و 2-1 و 3-1 ) .
برخی از ویروس های دراز مانند ویروس موزائیک توتون و ویروس موزائیک نواری جو به شکل میله های خمش ناپذیر بوده و به ترتیب اندازه شان 15×300 نانومتر و 20 × 130 نانومتر است بیشتر ویروس های دراز به صورت رشته های بلند و نازک خمش پذیر هستند که معمولا 10 – 13 ناننو متر (ویروس های تریستیزای مرکبات) درازا دارند. به نظرمی رسد که بسیاری ویروس های دراز دارای پیکره هایی با طول های متفاوت بوده و عددی که برای طول آن ها داده می شود معمولا مربوط به طولی است که بیش از بقیه معمول است.
رابدو ویروس ها (Rhabdoviruses) میله هایی کوتاه و باسیل مانند هستند که طول آن ها سه تا چند برابر عرض آن ها است و این اندازه ها در مورد ویروس کوتولگی زرد سیب زمینی 75 × 380 نانومتر،در ویروس موزائیک خطی گندم 65 ×270 نانومتر و در ویروس زردی نکروتیک کاهو 52 × 300 صادق است.
ویروس ها مانند کلیه ها از اسید آمینه ساخته شده است. موقعیت اسیدهای آمینه در داخل یک پروتئین به وسیله ماده ژنتیکی دیکته می شود که در ویروس ها این ماده دی اکسی ریبونوکلئیک اسید ((DNA یا ریبو نوکلئیک اسید (RNA) بوده و در طبیعت پروتئین را مشخص می کند.
بخش های پروتئین ویروس های گیاهی از زیر واحد های (Subunits) تکراری تشکیل شده است. میزان و ترتیب اسید های آمینه برای زیر واحد های پروتئینی کاملا مشابه یک ویروس ثابت است. اما ممکن است در ویروس های مختلف یا سویه های مختلف یک ویروس و حتی برای پروتئین های مختلف یک پیکره ویروس متفاوت باشد. میزان و ترتیب اسیدهای آمینه چندین ویروس مشخص شده است. مثلا زیر واحدهای پروتئینی ویروس موزاییک توتون (TMV) از 158 اسید آمینه با نظم و ترتیب ثابت تشکیل یافته است. به همین ترتیب هر زیر واحد پروتئینی ویروس موزائیک زرد شلغم (TYMV) 189 اسید آمینه دارد.
در TMV زیر واحد های پروتئینی در مارپیچی تنظیم شده اند که در هر دور زیر واحد (یا 49 زیر واحد در هر سه دور) دارد. حفره مرکزی پیکره ویروس در طول محور آن 4 نانومتر قطر دارد، در حالی که فط ماکزیمم قطر پیکره 18 نانومتر است. هر پیکره TMV حدودا از 130 دور زیر واحد های پروتئینی تشکیل یافته است. نوکلئیک اسید به صورت منظم و محکمی بین چرخه های زیر واحدهای نوکلئیک اسیدی جاسازی شده است. در رابدو ویروس ها نوکلئوپروتئین در داخل یک غلاف قرار گرفته است.
در ویروس های گیاهی چند وجهی زیر واحد های پروتئینی و به صورت بسته هایی چنان بسته بند شده اند که تولید 20 وجه یا مضربی از 20 وجه را نموده و تشکیل یک پوسته می دهند. در داخل این پوسته نوکلئیک اسید تا شده و یا به صورت دیگری قرار گرفته است.
نوکلئیک اسید بیشتر ویروس های گیاهی عبارت از RNA است، اما حداقل 25 ویروس شاخته شده که حاوی DNA هستند هم RNA و هم DNA مولکول های بلند زنجیر مانندی دارند که از صد ها و یا غالبا هزاران واحد به نام نوکلئوتید تشکیل شده اند. هر نوکلئوتید از یک تریکب حلقوی به نام (base) به وجود آمده که به یک قند 5 کربنی (ریبوز (I) در DNA) به اسید فسفریک متصل است. قند یک نوکلئوتید با فسفات یک نوکلئوتید دیگر ترکیب می شود و این بارها تکرار می شوند و تا رشته RNA یا DNA ساخته شود در RNA ویروسی یک از تنها 4 باز می تواند به هر مولکول ریبوز متصل شود. این بازها عبارتند از آدنین، گوانین، سیتوزین و یوراسیل. دو باز اول، آدنین و گوانین از پورین ها بوده و سیتوزین و یوراسیل پیریمیدین هستند. فرمول شمیایی بازها و یکی از وضعیت های نسبی ممکنه شان در زنجیر RNA ازنظر ساختمانی (III) نشان داده شده است. مولکول های DNA شباهت به RNA دارند با دو اختلاف کوچک، اما اساسی.
اکسیژن هیدورکسیل در قند حذف شده و باز یوراسیل به وسیله باز متیل یوراسیل که بهتر به نام تایمین (17) شناخته می شود، جایگزین شده است.
ترتیب قرارگیری و تعداد بازها از کی RNA به RNA دیگر فرق می کند، اما در RNA مشخص ثابت بوده و خصوصیات آن را معین می نمایند. سلول های سالم همیشه حاوی DNA دولار و RNA یک لا هستند. بیشتر ویروس های گیاهی (حدود 400 ویروس) RNA یک لا دارند. اما 10 ویروس دارای RNA دولا، 12 ویروس حاوی DNA دولا و حدود 15 ویروس دارای DNA یک لا هستند.
علاوه بر ویروس های تیپیک، که عبارت از یک یا چند رشته نسبتا بلند نوکلئیک اسید احاطه شده کپسید که شامل یک یا چند مولکول پروتئینی بوده و قادر به تکثیر و بیمار زایی هستند، حداقل 4 نوع بیمارگر شبه ویروس دیگر با بیمار گیاهی ارتباط دارند. اول، ویروس های وابسته (Satellite) که ویروس هایی که مرتبط با برخی ویروس های معمولی، اما برای تکثیر و آلوده سازی گیاه به ویروس عادی وابستگی داشته و ضمنا از توان تکثیر و قدرت بیماری زایی ویروس عادی می کاهند. لذا، ویروس های وابسته برای ویروس های عادی مرتبط با خود به مانند یک پارازیت عمل می کنند. دوم ویروییدها (Viroids) یک نوع RNA های کوچک (250- 400 نوکلئید)، لخت ، تک لا و حلقوی هستند که خود می توانند در گیاهان بیماری ایجاد نمایند (به قسمت مربوطه رجوع کنید). سوم ویروسوئیدها (Virosoids)، شبیه ویرویدها بوده،از رشته های حلقوی RNA تک لا و کوچکی ساخته شده و در داخل کپسید برخی ویروس های RNA وجود دارند. ویروسوئید ها بخشی از ماده ژنتیکی این ویروس ها هستند. لذا ارتباطی اجبرایبا این ویروس ها دارند. به نحوی که نه ویروس نه ویروسوئید در غیاب شریک دیگر قادر به تکثیر و آلوده سازی گیاه نیستند. چهارم RNA های وابسته (Sattelite RNAs) که RNA های خطی موجود در پیکره برخی ویروس های چند جزیی هستند. RNA های وابسته ممکن است با RNA وروس یا با RNA میزبان مرتبط باشند، RNA های وابسته عموما اثرات آلودگی ویروسی را ضعیف می کنند و ممکن است احتمالا،نماینده واکنش حفاظتی میزبان نسبت به بیمارگر باشند.
اگر چه ظاهرا هر ویروس یا حتی هر نژاد ویروس پوشش پروتئینی مخصوص به خود را تولید می کند، تنها عمل شناخته شده پروتئین تامین یک غلاف یا روپوش پروتئینی برای نوکلئیک اسید ویروس است. پروتئین، خود خاصیت بیماری زایی ندارد، مع هذا وجود آن عموما خاصیت عفونت زایی نوکلئیک اسید را افزایش می دهد. در تلقیح ها با ذرات ویروس کامل (ویریون ها) پروتئین ظاهرا به نوکلئیک اسید کمکی نمی کند و تاثیری هم در عمل و یا ساختمان شیمیایی آن ندارد. چون تلقیح هایی با نوکلئیک اسید به تنهایی قادر به آلوده سازی بوده و منجر به سنتز نوکلئیک اسید و هم چنین پروتئین جدیدی می شود که هر دو از هر نظر با آن چه متعلق به ویروس اصلی بوده، یکی هستند و فرقی ندارند سنتز ساختمان شیمایی و ساختمان فیزیکی پروتئین از طرفی دیگر کلا به بخش نوکلئیک اسید ارتباط پیدا می کند که به تنهایی مسئول سنتز و مونتاژ هم RNA و هم پروتئین است.
در بسیاری موارد منحصرا همان خاصیت نوکلئیک اسید آن ها است که در بیشتر ویروس های گیاهی RNA است. برخی ویروس ها با خود یک آنزیم RNA تراس کریپتاز (transcriptase) دارند که برای تکثیر و آلوده سازیشان ضروری است. این که RNA ویروس توان تکثیر و آلوده سازیشان ضروری است. این که RNA ویروس توان تکثیر خود و پروتئین ویژه اش را دارد، نشان می دهد که RNA حامل مواد موروثی تعیین کننده خصوصیات ویروس است. تظاهر هر یک از خصوصیات به ارث رسیده به ترتیب قرار گرفتن نوکلوئید ها در یک ناحیه معین (Cistorn) از RNA ویروس بستگی پیدا می کند، که ترتیب و موقعیت اسید های آمینه را در یک پروتئین، از نوع ساختمانی و یا آنزیمی مشخص و تعیین می کنند. این خاصیت یا عمل کد کردن (Coding) نامیده شده و به نظر می رسدکه در تمامی موجودات زنده و ویروس ها به یک نحو باشد.
کد از واحد هایی به نام کدن (Codon) تشکیل یافته است. هر کدن از سه نوکلئوتید مجاور هم تشیکل یافته و محل یک اسید آمینه به خصوص را معین می کند.
بنابراین، میزان RNA موجود در هر ویروس، طول تقریبی آن ویروس و تعداد نوکلئوتید های RNA را مشخص می کنند. این به نوبه خود تعداد کدن های موجود در هر RNA و هم چنین تعداد اسید های آمینه ای را که برایشان می توان کد کرد، مشخص می کند. از آن جا که زیر واحد های پروتئینی حاوی تعداد نسبتا کمی اسید آمینه است(158 در TMV)، تعداد کدن های به کار گرفته شده برای سنتز آن،بخش بسیار کوچکی از کل تعداد کدن های موجود است (158 کدن ا 2130 کدن TMV). کدن های باقی مانده احتمالا با سنتز پروتئین های دیگری ارتباط پیدا می کنند که ممکن است از نوع ساختمانی و یا آنزیمی باشند (شکل4-1). یکی از این آنزیم ها RNA – پولی مراز (RNA-polymerase) است که به نام (RNA-replicase) یا (RNA-synthetase) نامیده می شود و برای کپی سازی RNA ویروس ضروری است. برای بیشتر پروتئین های دیگری که نوکلئیک اسید ویروس بایشان کد می ند هیچ نقش ویژه ای شناخته شده است. در حال حاضر چنین به نظر می رسد که حالت بیماری ایجاد شده در گیاهان به وسیله ویروسی ها ناشی از اختلال و به هم زدن فرآیند های عادی متابولیکی باشد که در سلول های و یا پارانشیم آلوده، صرفا در اثر موجودیت و تکثیر ویروس به وجود می آید و احتمالا نیز در اثر خواص غیر عادی و یا مسموم کننده پروتئین های اضافه و یا مواد حاصل از آن ها که تحت تحریکات ویروس تولید شده اند،ممکن است باشد. مع هذا تاکنون یک چنین موادی یافت نشده اند.
شکل 4-1
ویروس های گیاهی تنها از طریق زخم هایی که به صورت مکانیکی ایجاد می شود و یا به وسیله ناقلان یا به وسیله یک دانه گرده آلوده ای که وارد یک تخمدان شود، به گیاهان رخنه می کنند.
نوکلئیک اسید (RNA) ویروس ابتدا از پوشش پروتئینی آزاد می شود. سپس نوکلئیک اسید سلول را تحریک به تولید RNA-polymerase می کند. این آنزیم در جوار RNA ویروس که به عنوان مدل یا قالب عمل می کند و نوکلئوتیدهایی که RNA را تشکیل می دهند، تولید مولکول های جدید RNA می نماید. اولین RNA تولید شده، RNA ویروسی نیست، بلکه رشته های از قرینه ویروس است و در همان حال که در حال تشکیل است به طور موقت به رشته ویروسی می چسبد (شکل 5-1). علی هذا این دو با هم یک RNA دولا ایجاد می کنند ولی زود از هم جدا می شوند تا RNA ویروس اصلی (+) و رشته قرینه (-) را تولید کنند که این رشته اخیر به عنوان قالب برای ساخت RNA ویروس بیشتر (رشته+) به کار می رود.
کپی سازی برخی ویروس های حاوی RNA یک لا که بخش هایی که از RNA شان در دو یا چند پیکره ویروسی است و هم چنین کپی سازی رابدو ویروس ها و برخی ویروس هایی که RNA دولا دارند به میزان قابل ملاحظه ای از آن چه در بالا شرح داده شده تفاوت دارد. در ویروس های دو یا چند جزیی که قطعات RNA بین پیکره های ویروس تقسیم شده، تمامی ذرات باید در همان سلول تواما وجود داشته باشند تا کپی سازی عملی شده و آلودگی توسعه یابد. در رابدو ویروس ها که RNA تک لا دارند، RNA بیماری زا نیست چون که این رشته (-) است. این RNA می باید به وسیله آنزیمی که ویروس به همراه دارد، به نام ترانس کریپتاز (transcriptase)، در میزبان نسخه نویسی (transcribe) و به صورت رشته (+) در آید و سپس این رشته مطابق شرح فوق الذکر
شکل 5-1
تکثیر می یابد و در ویروس های کروی (ایزومتریک) با RNA دولا، مولکول RNA در داخل ویروس اما در چند جزء است، بیماری زا نیست و برای تکثیرش در میزبان به آنزیم ترانس کریپتاز وابسته است که آن نیز در داخل ویروس موجود است.
در ابتدا تصور می شد که روش تکثیر DNA دولا (ds) در ویروس های گیاهی DNA دار کاملا شبیه تکثیر DNA هسته میزبان باشد، اما حالا معلوم شده است که تکثیر ویروس های حاویds DNA بسیار پیچیده تر است. به طور خلاصه، بعد از آلودگی ds DNA ویروس وارد هسته سلول می شود و در آن جا چنین به نظر می رسد که در هم پیچیده و به حالت مارپیچی در آمده و تشکیل کروموزوم کوچکی (minichromosome) می دهد و این مینی کروموزوم مقداری تکثیر می یابد و ضمنا از روی آن دو RNA یک لا نسخه برداری می گردد. RNA کوچکتر به سیتوپلاسم انتقال می یابد و از روی آن پروتئین های ویروس ترجمه می شود. RNA بزرگتر نیز به همان نقطه از سیتوپلاسم انتقال داده می شود،اما در آن جا به عنوان یک قالب به کار رفته و با نسخه نویسی معکوس (reverse transcription) یک ds DNA مربوط به ویرویون کامل که فورا به وسیله زیر واحدهای پروتئینی پوشیده شده و به صورت ویریون کامل می آید. روش تکثیر DNA یک لا (ss) ویروس های ss DNA با تشکیل یک دایره غلتان که رشته های (-) چند طولی (multi meric) تولید می نماید تکثیر می یابد. این رشته های منفی به صورت قالب برای تولید رشته های چند طولی (+) عمل می کنند که سپس بریده می شوند تا تولید رشته های (+) یک طولی کنند.
بلافاصله بعد از آن که نوکلئیک اسید ویروسی تولید شود، قسمتی از آن ترجمه می شود یا به عبارت دیگر،سلول میزبان را تحریک به تولید مولکول های پروتئینی می کند که زیر واحدهای پروتئینی بوده و پوشش پروتئینی ویروس راتشکیل خواهند داد. علی ظاهر، فقط بخش کوچکی از رشته های RNA یا DNA ss برای شرک در تشیکل پروتئین ویروس ضروروی است. از آن جا که هر اسید آمینه در مولکول زیر واحد پروتئین به وسیله سه نوکلئوتید از RNA ویروسی کد می شود، برای TMV که RNA آن از 6400 نوکلئوتید تشکیل یافته (شکل 4-1) و پروتئین آن 158 اسید آمینه دارد فقط 474 نوکلئوتید لازم است تا موقعیت اسیدهای آمینه را در زیر واحد پروتئینی کد یا مشخص نماید.
سنتز پروتئین در سلول های سالم منوط به وجود اسید آمینه و همکاری ریبوزوم ها، RNA پیک (mRNA) و RNA انتقال (tRNA) است. هر tRNAمختص به یک اسید آمینه است که آن را به طرف و در امتداد mRNAانتقال می هد. mRNA که در هسته تولید شده انعکاس قسمتی از کد DNA است نوع پروتئینی که باید تولید شود، با کد نمودن ترتیب و تنظیم اسیدهای آمینه تعیین می کند. به نظر می رسد ریبوزوم ها در امتداد mRNAحرکت نموده و انرژی لازم برای متصل کردن اسیدهای آمینه ازقبل تنظیم شده برای تشکیل پروتئین را فراهم می نماید (شکل 6-1).
در سنتز پروتئین ویروسی، آن قسمت از RNA ویروس که برای پروتئین ویروس کد می کند، نقش mRNA را به عهده دارد. ویروس اسیدهای آمینه، ریبوزوم ها و tRNA میزبان را به کار می گیرد، اما خودش تبدیل به نقشه (blueprint) یا mRNAن می شود و پروتئین تشکیل شده صرفا برای مصرف ویروس به عنوان پوشش (شکل 7-1) یا عمل دیگر به کار می رود.
در طول سنتز ویروس، بخشی از نوکلئیک اسید آن هم درگیر سنتز پروتئین های دیگری به غیر از پروتئین پوششی ویروس می شود (شکل 4-1). برخی از این پروتئین ها آنزیم هستند، مثل رپلیکازها که برای تکثیر نوکلئیک اسید ویروس به کار می رود، اما نقش بیشتر این پروتئین ها هنوز نامعلوم است.
شکل 4-1
وقتی که نوکلئیک اسید ویروس و زیرواحدهای پروتئینی تولید شده اند، نوکلئیک اسید زیرواحدهای پروتئینی را به دور خود تنظیم کرده و این دو با هم جمع یا مونتاژ شده و ذره کامل ویروس، یعنی ویریون را به وجود می آورند.
محل یا محل هایی از سلول که در آن (ها) نوکلئیک اسید و پروتئین سنتز شده و محلی برای بیشتر ویروس های حاوی RNA و RNA ویروس بعد از آزاد شدن از پوشش پروتئینی،خود را در سیتوپلاسم تکثیر کرده و در همان جا به صورت mRNA عمل می نماید و با همکاری ریبوزوم ها و RNA های انتقال، زیرواحدهای پروتئینی ویروس تولید می کند.
تشکیل ویریون ها هم به دنبال آن در سیتوپلاسم رخ می دهد. در ویروس های دیگر، به عنوان مثال، در آن ها که DNA یک لا دارند، سنتز نوکلئیک اسید ویروسی و پروتئینی آن و هم چنین مونتاژ آن ها به صورت ویروین در داخل هسته انجام می گیرد و از آن جا ذرات ویروسی به داخل سیتوپلاسم آزاد می شوند.
اولین ویریونهای کامل حدودا 10 ساعت بعد از تلقیح گیاه در سلول ها پدید می آیند. پیکره های ویروس ممکن است به صورت انفرادی و یا گروهی باشند و ممکن است تشکیل اندامک های ویژه درون یاخته ای (Inclusion bodies) کریستالی و یا بی شکل در نقطه ای از سلول ( سیتوپلاسم، هسته) بدهند که در آن وجود دارند.
شکل 7-1
برای این که آلوده سازی و بیماری زایی یک ویروس در گیاه انجام شود، ویروس باید از یک سلول به سلول دیگر حرکت کرده و در بیشتر سلول هایی که وارد می شود، اگر چه نه درهمه، تکثیر یابد. در حرکاتشان از سلولی به سلول دیگر، ویروس ها ظاهرا باید از پلاسمودرزماها که سلول های مجاور را به هم وصل می کنندعبور کنند (شکل 8-1 ). مع هذا به نظر نمی رسد که ویروس ها از داخل سلول های پارانشیمی حرکت کنند، مگر این که سلول ها را آلوده کرده و در آن ها تکثیر یابند، لذا به تهاجم ممتد و مستقیم سلول به سلول منجر شوند. در سلول های پارانشیم برگی، ویروس حدودا یک میلی متر یا 8 – 10 سلول در روز حرکت می کند. اگر چه به نظر می رسد که حرکت برخی ویروس ها محدود به حرکت سلول به سلول و از داخل سلول های پارانشمی باشد، تعداد زیادی از ویروس ها شناخته شده اند که انتقالشان در مسافت طولانی و به سرعت و از طریق
شکل 8-1
آوندهای آبکشی صورت می گیرد. حرکت ویروس ها در آوند آبکشی ظاهرا در آوندهای غربالی است و می تواند با سرعت نسبتا زیادی انجام گیرد. به هر صورت،بیشتر ویروس ها به 2-5 روز وقت نیازمندند تا باز یک برگ تلقیح شده خارج شوند. بعد از آن که ویروس وارد آوند آبکشی شد، در آن جا به سرعت حرکت کرده و به طرف نواحی در حال رشد (مریستم های انتهایی) یا به سوی نواحی مصرف مواد غذایی در گیاه از قبیل غده و ریزوم ها پیش می رود (شکل 9-1). به عنوان مثال، هنگامی که ویروس سیب زمینی به داخل برگ های پایینی گیاهان سیب زمینی جوان تلقیح می شود، به سرعت در طول ساقه به طرف بالا حرکت می کند، اما اگر گیاهانی که غده داده اند،به همین نحو تلقیح شوند، ویروس برای مدتی بیش از 30 روز به طرف بالا حرکت نخواهد کرد در حالی که به طرف پایین به داخل غده ها حرکت می کند. بعد از آن که ویروس در آوندهای آبکشی قرار بگیرد، به طور سیستماتیک در تمامی گیاه پخش شده و مجددا از طریق پلاسمودزماها وارد سلول های پارانشیم مجاور به آوند ای آبکشی می شود.
شکل 9-1
انتشار ویروس ها در داخل گیاهان به نوع ویروس و نوع گیاه متغیر است. تصور می شود که ایجاد علایم لکه های موضعی در گیاهان نشانه متمرکز شدن ویروس در داخل ناحیه لکه موضعی باشد (شکل10-1). اگر چه این موضوع در برخی موارد صحت داشته باشد، در برخی بیماری ها لکه ها وسعت یافته و گاه ایجاد علایم سیستمیک بیماری را به دنبال دارد که این نشان می دهد ویروس به انتشار خود به خارج از حاشیه لکه ها ادامه داده است.
شکل 10-1
در آلودگی های سیستمیک، برخی از ویروس هایی که در آوندهای آبکشی حرکت می کنند، به نظر می رسد که به این آوندهای آبکشی و تعدادی سلول پارانشیمی مجاور محدود هستند. این ها شامل بیماری هایی از قبیل پیچیدگی برگ سیب زمینی و کوتولگی زرد غلات می شود. ویروس های مولد موزاییک عموما محدودیت بافتی ندارند. با وجود این شیوه های تمرکزشان ممکن است تفاوت داشته باشد. سلول های گیاهی آلوده به موزاییک به طوری که تخمین زده شده است بین صد هزار تا ده میلیون پیکره ویروس در هر سلول دارند. انتشار سیستمیک برخی از ویروس ها کاملا فراگیر است و ممکن اصت تمامی سلول های زنده گیاه را در برگیرد. مع هذا به نظر می رسد که ویروس های دیگر، بخش هایی از بافت ها را جای گذارند و فاصله هایی را ایجاد کنند که عاری از ویروس باشد. برخی ویروس ها تقریبا به فوریت به بافت های مریستمی انتهایی که به تازگی تشکیل شده باشند حمله می کنند، در حالی که درموارد دیگر نقاط رشد ساقه ها و ریشه های گیاهان آلوده ظاهرا عاری از ویروس باقی می ماند.
معمول ترین و گاه تنها علامت آلودگی ویروسی، کاهش میزان رشد گیاه است که به درجات مختلفی از کوتولگی و کمبود رشد در تمام گیاه منجر می شود. تقریبا تمامی بیماری های ویروسی به نظر می رسد ه به درجات مختلف باعث کاهش محصول شده و طول عمر گیاهان آلوده به ویروس معمولا کاهش می یابد. این اثرات ممکن است شدید و قابل توجه بوده و یا این که بسیار جزیی باشند و به آسانی از نظر بگذرند.
واضح ترین علایم گیاهان آلوده به ویروس معمولا علایمی هستند که روی برگ ها ظاهر می شوند. اما برخی ویروس ها علایم چشمگیر و مشخصه ای روی ساقه، میوه و ریشه ها تولید می کنند. در حالی که برگ ها ممکن است دارای علایم باشند یا نباشند (شکلA و B 11-1 ).تقریبا در تمام بیماری های ویروسی در شرایط مزرعه، ویروس در سراسر گیاه موجود است (آلودگی سیستمیک) و علایمی که به وجود می آید، علایم سیستمیک خوانده می شود. در بسیاری از گیاهان که به صورت مصنوعی با برخی ویروس ها تلقیح شده باشند و اختمالا در برخی آلودگی طبیعی، ویروس باعث تشکیل لکه های کوچک مرده (معمولا نکروتیک) فقط در نقاط ورود نموده (آلودگی های موضعی) و علایم "لکه های موضعی" خوانده می شوند. بسیاری ویروس ها ممکن است برخی میزبان ها را آلوده کنند، بدون آن که هرگز تولید علایم قابل دید روی آن ها بنمایند. چنین ویروس هایی معمولا ویروس های پنهان (latent) و میزبان های آن ها " حاملان بی علایم" خوانده می شوند. در مواردی دیگر، گیاهانی که معمولا بعد از ابتلا به یک بیماری ویروسی معین تولید علایم می کنند، ممکن است موقتا تحت برخی شرایط محیطی (مثلا گرما یا سرما) بدون علایم باقی بمانند که در آن صورت علایم مستتر (masked) می نامند. بالاخره گیاهان ممکن است بعد از تلقیح علایم حاد یا شدید از خود بروز دهند به طوری ه منجر به مرگ آن ها شود. مع هذا اگر گیاه مرحله شوک اولیه را تحمل نماید، علایم در آن هسمت های گیاه که بعدا رشد می کنند، شروع به کم شدن نموده (علایم مزمن) و نهایتا به ببهودی نسبی یا کامل گیاه منجر می گردد. از طرف دیگر علایم ممکن است به تدریج افزیاش یافته و شدید تر شوند که در آن صورت ممکن است به زوال (decline) سریع یا تدریجی منجر گردد.
معمول ترین انواع علایم در گیاهان که در اثر آلودگی های سیستمیک ویروسی تولید می شود موزائیکا (mosaics) و لکه حلقوی ها (ringspots) هستند.
موزائیک ها به وسیله نواحی سبز روشن زرد یا سفید مخلوط شده با سبزی عادی برگ ها و میوه و یا نواحی مایل به سفید مخلوط شده با ر نگ نرمال گل ها و میوه شناسایی می شوند؛ بسته به شدت یا طرح تغییرات رنگ ها، علایم نوع موزائیک ممکن است تحت نام هایی از قبیل پیسه ای (mottle)، رگه ای (streak)، طرح حلقوی ،طرح خطی، رگبرگ روشنی(veinclearing) ، رگ برگ نواری (veinbanding) یا لکه کلروتیک (chorotic spotting) توصیف شوند.
لکه حلقوی ها با وجود حلقه های زرد کلروتیک(chlootic) یا مرده (necrotic) روی برگ ها و گاهی نیز روی میوه و ساقه مشخص می شوند. در بسیاری از بیماری هایلکه حلقوی، علایم ولی نه ویروس،بعد از ظاهر شدن به تدریج ناپدید می شوند،تا این که تحت شرایطجوی مقتضی دوباره ظاهر شوند.
تعداد زیاد دیگری از علایم ویروسی کمتر معمول نیز توصیف شده اند (شکل 11-1)، که بعضا عبارتند از stunt به معنی کوتاه و چاق (tomato bushy stunt) dwarf یا کوتولگی leaf roll (barley yellow dwarf) یا برگ قاشقیyellows (potato leaf roll) یا زردی، streak (beet yellows) مخطط یا رگه ای pox,(tobacco streak) یا آبله enation ,(pium pox) یا توته ای، (pea enation mosaic) اضافه رشد یافت، tumor یا غده pitting ,(wound tumor) یا فرو رفتگی ساقه (stony pit, (apple stem pitting) یا فرورفتگی سفت(pear stony pit) و پهن یا کتابی شدن (apple flat limb). این علایم ممکن است توام با علام دیگری ر دیگر قسمت های گیاه باشند.
ویروس های گیاهی هیچ گونه آنزیم، مواد سمی یا دیگر موادی را که تصور می رود در بیماری زایی دیگرپاتوژن ها دخیل باشد، ندارند و با وجود این انواع علایم بیماری را در
شکل11-1
گیاهان ایجاد می کنند؛ به نظر می رسد که نوکلئیک اسید ویروس (RNA یا DNA) تنها ترتیب دهنده بیماری است؛ اما وجود محض نوکلئیک اسید ویروسی یا ویروس کامل در گیاه، حتی در مقادیر بسیار زیاد، به نظر نمی رسد که دلیل کافی برای ایجاد مجموعه علایم ( سیندرم) بیماری باشد؛ چون که برخی از گیاهان حتی با داشتن غلت ویروس خیلی بیشماری از گیاهان دیگر، ممکن است علایم ظاهری خفیف تری داشته و یا حتی علامت نداشته باشند؛ این نشان می دهد که بیماری های ویروسی گیاهان در درجه اول به دلیل تحلیل یا کاسته شدن مواد غذایی که برای سنتز خود ویروس به کار رفته نبوده، بلکه به علت دیگر اثرات غیر مستقیم ویروس در متابولیسم میزبان هستند. این اثرات احتمالا به وسیله پروتئین های جدیدی به وجود می آید که در اثر تحریکات ویروس به وسیله میزبان ساخته شده و بعضا جزو مواد فعال بیولوژیکی (آنزیم ها، توکسین ها، هورمون ها و امثال آن ها) بوده و قادر هستند در متابولیسم عادی میزبان دخالت کنند.
ویروس ها به طور کلی با کاهش میزان کلوفیل، تقلیل راندمان کلروفیل و کاهش سطح برگ باعث کاهش عملیات فتوسنتز می شوند؛ ویروس معمولا میزان مواد تنظیم رشد (هورمون ها) در گیاه را تقلیل می دهند، که این عمل غالبا با تحریک گیاه به تولید مواد کند کننده رشد صورت می گیرد؛ کاهش ازت محلول در بیماری های ویروسی گیاهان در دوره سنتز سریع ویروس تا حدودی امری عادی است و در بیماری های موزائیکی کاهش یا کمبود مزمن میزان کربوهیدرات ها در بافت های گیاهی به چشم می خورد.
تنفس گیاهان بعد از ابتلا به مرض ویروسی بلافاصله بالا می رود؛ اما بعد از افزایش اولیه تنفس گیاهان آلوده با برخی ویروس ها بالا باقی می ماند، در حالی که با برخی دیگر از ویروس ها کاهش یافته و از سطح نرمال پایین تر می رود و با برخی از ویروس ها هم به حد نرمال بر می گردد.
به نظر می رسد مقدار ترکیبات ازته غیر ویروسی در گیاهان بیمار که عموما کمتر از میزان ترکیبات مزبور در گیاهان سالم باشد که احتمالا به دلیل این است که ازت زیادی به مصرف ساخت ویروس می رسد که در برخی بیماری های ویروسی یا در برخی سیستم های ویروس - میزبات 33 تا 65% کل ازت را در بر می گیرد؛ در صورتی که ازت زیادی برای تغذیه گیاه فراهم شود، میزان کل ازت گیاه بیمار، خصوصا بعد از تکمیل فاز سنتز سریع ویروس، بیشتر از کل ازت گیاه سالم خواهد بود.
بنابراین به نظر می رسد که بسیاری از سیستم های عملیاتی گیاه مستقیما یا به طور غیر مستقیم تحت تاثیر ویروس قرار می گیرند، برخی از تغییرات متابولیکی کلا و یا تا حد معینی ممکن است برای گیاهان قابل تحمل بوده و هیچ گونه علایمی از خود بروز ندهند؛ در حالی که برخی دیگر از تغییرات متابولیک ممکن است اثرات مخربی در گیاه ایجاد کرده و در به وجود آمدن علایم بیماری کمک کنند. اثرات ویروس روی ترکیبات ازته، روی مواد تنظمی کننده رشد و روی مواد فنلی همیشه به عنوان علل فوری انواع علایم مورد توجه بوده اند، چون مواد ازته و هورمون ها با هر چیزی که مربوط به رشد و تفکیک در گیاه باشد به میزان فوق العاده ای در ارتباط بوده و مواد فنلی اکسید شده هم به دلیل سمی بودنشان مسئول ایجاد برخی از علایم نکروتیک هستند.
خارج شدن ویروس های گیاهی از گیاه به خودی خود صورت نمی گیرد و یا به ندرت چنین عملی انجام می پذیرد؛ به همین دلیل ویروس ها به صورتی که هستند با باد و آب منتشر نمی شوند؛ حتی هنگامی که همراه با شیره و یا با بقایای گیاهی جا به جا شوند، عموما تولید آلودگی نمی کنند؛ مگر این که با محتویات سلول زنده زخمی شده تماس حاصل کنند؛ انتقال ویروس ها در هر حال، از گیاهی به گیاه دیگر به روش های چندی انجام می گیرد که از آن جمله اند: تکثیر غیر جنسی یا رویشی، انتقال مکانیکی از طریق شیره گیاه و به وسیله بذر، دانه گرده، حشرات، کنه ها، نماتدها، سس و قارچ ها. برخی از روش های انتقال ویروس ( مثلا از طریق تکثیر غیر جنسی و از طریق بذر) عمدتا در انتقال ویروس ها از یک نسل گیاه به نسل دیگر اهمیت دارند ولی هیچ نقشی در انتشار ویروس از گیاهان مریض به گیاهان سالم همان نسل ندارند. این روش های انتقال به خودی خود یا به تنهای فقط باعث ایجاد آلودگی اولیه گیاهان، لذا تولید بیماری های یک چرخه ای می شوند، از طرف دیگر سایر روش های انتقال ویروس، به خصوص روش هایی که با ناقلینی از قبیل حشرات ارتباط دارند، نه تنها ویروس را وارد یک گیاه یا محصولی می کنند (آلودگی اولیه)، بلکه باعث انتقال ویروس از گیاهان آلوده به سالم همان نسل گیاه و طی همان فصل زراعی نیز می شوند ( آلودگی ثانویه)؛ سرعت انتشار ثانوی ویروس ها متغیر است و با افزایش جمعیت ناقل افزایش می یابد و ضمنا تحت شرایطی قرار می گیرد که بر حرکت ناقلان تاثیر دارد؛ بیماری های ویروسی که به وسیله ناقلان منتشر می شوند چند چرخه ای هستند و تعداد چرخه های بیماری در هر فصل ممکن است اندک (2 تا 5 چرجه ای در ویروس های منتقل شونده به وسیله نماتدها) و یا زیاد (10 تا 20 چرخه و یا بیشتر برای ویروس هایی که با شته ها منتشر می شوند )باشند؛ البته هنگامی که ویروس ها هم با تکثیر غیر حنسی یا به وسیله بذر منتشر می شوند و هم به وسیله ناقلان انتشار می یابند، موجودیت هر دو ( مایه تلقیح اولیه زیاد در گیاهان و انتشار بسیار موثر ثانویه به وسیله ناقلین) اغلب بروز آلودگی اولیه و کامل گیاهان و خسارات شدید بعدی به وقوع می پیوندد.
مقاله عوامل بیماریزا و بیماریهای مهم گیاهی در ایران
قسمتی از متن:
زنگ سیاه گندم
Puccinia graminis persoon f.sp.tritici Eriks & Henn
زنگ یا زنگ ساقه گندم که به انگلیسی Black rust = Stem rust گفته مسشود، در ایران بعد از زنگ زرد در درجه دوم اهمیت قرار دارد. در صورتی که در کشورهای اروپائی و آمریکا زنگ سیاه بیش از زنگ زرد حائز اهمیت میباشد. زنگ سیاه در دنیا 3300 سال قبل شناخته شده و در ایران نیز این بیماری از دیر زمان شیوع داشته ولی اولین بار در سال 1326 توسط اسفندیاری گزارش گردیده است. زنگ سیاه علاوه بر گندم به جو، یولاف، چاودار و بیش از 75 گونه از علفهای خانواده گندمیان حمله میکند. تا کنون در دنیا متجاوز از 275 نژاد فیزیولوژیک زنگ سیاه شناخته شده که میتوانند به گندم حمله نمایند ولی فقط تعداد معدودی از آنها قادر به ایجاد خسارت هستند.
سیاهک پنهان گندم Tilletia foetida (Wallr.)Liro
Tilletia caries (DC.) Tul.
بیماری سیاهک پنهان که در اصطلاح محلی به آن سیاهچه یا کورک نیز نامیده میشود،درزبانانگلیسیCommon bunt = Covered smut = Stinking bunt اطلاق میگردد. این سیاهک یکی از بیماریهای مهم گندم در دنیاست ، که ابتدا در سال 1755 مسیحی توسط تیله (Tillet) دانشمند فرانسوی شناخته شد و سپس در سال 1807 معلوم گردید که عامل آن یک میکرو ارگانسم میباشد. در ایران نیز مسلماً بیماری از دیر زمان وجودداشته ولی ابتدا در سال 1326 توسط اسفندیاری گزارش شده است.
میزان خسارت این سیاهک در مناطق آلوده کشور 10 – 15 درصد محصول و گاهی بیشتر برآورد گردیده است. علاوه بر خسارت مستقیم بیماری، ارزش نانوائی آرد حاصله نیز به علت آلودگی بذور به اسپورهای سیاه رنگ بدبوی قارچ عامل بیماری کاهش مییابد. همچنین اسپورهای مزبور شدیداً قابل اشتعال بوده و در اثر کوچکترین جرقه در کمباین یا ماشین خرمنکوب آتشسوزی میگردد.
علائم بیماری
سیاهک پنهان یا مخفی گندم تا موقعی که خوشه گندم ظاهر نشود قابل تشخیص نیست. بوتههای مبتلا معمولاً حدود چند سانتیمتر کوتاهتر از بوتههای سالم میباشند. و گاهی ممکن است به نصف و یا یک چهارم تقلیل یابد. ریشههای گیاه آلوده کاملاً رشد نمیکند و پنجهزنی بوتهها افزایش مییابد.
در گلهای آلوده مادگی درازتر و تخمدان بلند و پهنتر و به رنگ سبز میباشند، در صورتی که تخمدان سفید رنگ است. علائم بیماری با ظهور خوشههای آلوده مشخصتر میشود. رنگ خوشههای آلوده به جای سبز ، مایل به آبی میباشد. بوتههای آلوده نسبت به زنگ زرد و سرمای زمستان حساستر ولی نسبت به بیماری سفیدک سطحی مقاومترند.
اگر دانه آلوده را که ظاهراً سالم است بین دو انگشت فشار دهیم ، اسپورهای سیاه نسبتاً چربی مشاهده میگردد که در اثر وجود ماده تریمتیل آمین بوی ماهی فاسد شده را میدهد. در هر دانه حدود 3 – 4 میلیون تلیوسپور تخمین زده میشود.
عامل بیماری
عامل سیاهک پنهان گندم در ایران توسط دو نوع قارچ به اسامی:
1) Tilletia foetida (Wallr.)Liro , syn. T. laevis Kuhn
2) Tilletia caries (DC.) Tul , Syn., T. tritici (Bjerk.) Wint.
ایجاد میشود که هر دو مخصوصاً از نظر چرخه زندگی و بیماریزائی شبیه یکدیگر هستند. البته در بعضی از منابع فارسی گونههای بیشتری را عامل سیاهک پنهان گندم مینویسند ولی در هر دو صورت دو گونه فوق از اهیمت بیشتری برخوردار هستند.
میسلیوم این قارچها بیرنگ، دو هستهای و پس از رسیدن به صورت بند بند شده و بـه صورت تلیوسپورهای گرد تیره رنگ و با دیواره کلفت در میآیند. قطر آنها 15 – 23 میکرون و در گونه T. foetida سطح اسپورها صاف و در T. caries مشبک است.
چرخه بیماری
عامل این بیماری زمستان را به صورت تلیوسپور اغلب روی بذر یا گاهی در خاک میگذراند و تا مدت 5 سال نیز بقاء خود را حفظ مینماید. موقعی که بذر گندم آلوده به تلیوسپور در خاک کاشته میشود، تقریباً همان شرایط آب و هوایی که موجب جوانه زدن بذر میگردد، تلیوسپور را کمی بعد وادار یه تندش و تولید بازید میکند. سپس بالای بازید 8 – 16 بازیدیوسپور نخی شکل به نام اسپوریدیوم اولیه تشکیل میگردند.
اسپوردیوم با تولید شاخه یا جوانههای جانبی با اسپوردیوم دیگر که از نظر جنس با آنها سازگار است آمیزش پیدا میکند و اسپوردیومهای ثانویه را تشکیل میدهد. اسپوردیومهای ثانویه معمولا در مجاور بذر کاشته شده تشکیل و دو هستهای میباشند. پس از جوانه زدن بذر، اسپوریدیومها وارد گیاهچه میشوند و از طریق بین سلولی حرکت میکنند. و خود را به مریستم انتهایی میرسانند.
قارچ همراه با رشد جوانهها انتهایی به بالای ساقه گندم میرسد. در موقع به خوشه رفتن ، رشد هیف توسعه پیدا میکند و به ســرعت در تمـــام دانـــههای خوشه گسترش مییابد و سپس تلیوسپورهای فراوانی تشکــیل میگردد.
دانههای آلوده ظاهراً سالم هستند. در موقع خرمنکوبی پوســته آنهــا پــاره شــده و اسپورهای فراوانی به صورت ابر سیاه آزاد میگردند. و دانههای سالم را آلوده مینمایند. یا این که اسپورهای آزاد شده به کمک باد به مزارع اطراف حملهور شده و خاک را آلوده میسازد.
درجه آلودگی بوتههای گندم بستگی به درصد اسپورهای قارچ در بذر گندم دارد معمولاً 5/0 گرم اسپور در 100 گرم بذر حداکثر آلودگی را موجب میشود. در خاکهای خشک شدت بیماری کمتر از خاکهای مرطوب میباشد. اسپور قارچ در شرایط انبار حدود 10 – 12 سال و در 16 درجه سانتیگراد زیر صفر به مدت دو ساعت قوه نامیه خود را حفظ میکند.
پایان نامه نظام حقوقی بین المللی حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی و تعهدات
چکیده:
بهره برداری انسان از منابع طبیعی جهان همیشه بهصورتی یک جانبه و بی رویه بوده و هرگونه بهره برداری از این منابع بدون رعایت جنبههای حفاظتی آن وتنها براساس تأمین منافع کوتاه مدت او انجام میشده است. گرچه انسان در آغاز بصورتی هماهنگ با طبیعت عمل می کرده است. و در حقیقت خود جزیی از سیستمهای طبیعی بوده است. ولی رشد فزاینده جمعیت جهان و در نتیجه بهره برداری بیش از اندازه کشورها از منابع طبیعی باعث عدم هماهنگی بیشتر با طبیعت شده است.
فرایند این اندیشه، دولتها و سازمانهای بین المللی را درجهت حفاظت و بهره برداری اصولی از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی که درسی ویکمین کنفرانس سازمان کشاورزی و خوار و بار ملل متحد(FAO)[1] در سال 2001 میلادی، معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی مورد تصمیم کشورها شرکت کننده در این کنفرانس بین المللی بوده است.
1-Food and Agriculture Organization of the United Ntions
مقدمه
منابع ژنتیکی گیاهی (GR)برای غذاوکشاورزی محدود و فناپذیرند. فرسایش منابع مذکور امنیت غذایی در جهان را با تهدید مواجه می کند.[1]این ذخایر به عنوان منبعی از سازگاری ژنتیکی، همچون سپری در برابر تغییرات محیطی عمل می کند. این منابع تامین کننده مواد خام ژنتیکی در دنیا هستند. لذا حفظ و بکارگیری منابع ژنتیکی گیاهی به عنوان محافظی در برابر مشکلات غیرقابل پیش بینی در آینده جهان بر همگان آشکار است. و چشم انداز تضیف منابع ژنتیکی گیاهی برای غذاوکشاورزی به همراه تقاضای روز افزون به این منابع آنها را در مرکز توجه جهانی و
سازمانهای بین المللی جای داده است. [2]
در سالهای اخیر ظهور تکنولوژیها، ضرورت حفاظت، ارزیابی، ثبت و تبادل منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی از جهت مدیریت براین منابع که نقطه تلاقی «کشاورزی، محیط زیستوتجارت» است.مورد توجه قرار گرفته است.
سوال اصلی که این پژوهش به دنبال پاسخ به آن است.این است که چارچوب های حقوقی
بین المللی حاکم برحمایت ازمنابع ژنتیکی گیاهی برای غذا وکشاورزی چیست و دولت جمهوری اسلامی ایران با الحاق به کنوانسیون رم در این زمینه دارای چه تعهداتی است؟
این راستا چند سوال اساسی خرددیگری مطرح است که تولید و بهبود کشاورزی و تولید غذا بستگی به حفاظت و بکارگیری موثر منابع ژنتیکی گیاهی دارد و نیل به این هدف مستلزم حفاظت، ارزیابی، ثبت و تبادل کشورها به این منابع است. لذا شناسائی، ارزیابیوواکاویمعاهدات بین المللی و منطقه ای و قوانین داخلی مرتبط به ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی که مورد اتفاق نظر کلی است و ماهیئت حقوقی دارنددرحمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی چه می باشند ؟
ودرادامه چه نظام حقوقی بین المللی حاکم بر حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی وجود دارد ؟
وقلمرو و ماهیت تعهدات کشورها در این زمینه چگونه است ؟
فرضیه بنیادین این پژوهش که در پاسخ به سوال اصلی این است که درسالیان اخیردولت ها تعهدات متعددی برای حفظ، توسعه وحمایت ازمنابع ژنتیکی گیاهی برای غذا وکشاورزی درنظام حقوق بین الملل از جمله تعهد به همکاری، تعهد به رعایت حقوق مالکیت فکری و تعهد به حفاظت دارند. این امر در مورد دولت ایران نیز صادق است.
قسمتهای از متن
شاید در بعضی از متون معاهدات و موافقت نامه های بین المللی مطالبی در قالب با حفاظت و بهره برداری از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی مورد توجه قرار گرفته باشد. اما جامعترین توجه در خصوص ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی، مصوب سوم نوامبر 2001، در سی یکمین کنفرانس سازمان کشاورزی و خوار و بار ملل متحد در شهر رم بوده است.
معاهده بین المللی منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی (PGRFA) ، پس از لازم الاجراء شدن در 29 ژوئن 2004 در تاریخ 5/4/1384 توسط مجلس شورای اسلامی با اصلاحاتی تصویب وبه تایید شورای نگهبان رسید.
در خصوص ضرورت حفاظت از منابع ژنتیکی گیاهی و تنوع بیولوژیکی جهان در سطح
بین المللی اتفاق نظر کلی وجود دارد. و این اجماع که حاصل فعالیتها و نفوذ جامعه علمی و بعضی سازمانهای جهانی می باشد. و در ادامه با تصویب برخی اصول کلی و انعقاد چندین کنوانسیون بین المللی تا حدودی جنبه حقوقی نیز یافته است.
ابتدا بایدازاصول مندرج درکنفرانس 1972 استکهلم نام برد. این اصول در ((منشورجهانی طبیعت))[1] (WCN) [2] مصوب مجمع عمومی سازمان ملل متحد تکرار و توسعه یافته اند.
[1]-Charter for Nature
تعهدات مورد اشاره در کنوانسیون منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی را می توان به چهار دسته تقسیم نمود.
الف - تعهدات مربوط به استفاده پایدار از منابع ژنتیکی گیاهی.
ب –تعهدات مربوط به حفاظت، اکتشاف، جمع آوری، شناسایی، ارزیابی و مستند سازی منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی،
ج-تعهدات مربوط به کمک های فنی،
د-و در نهایت تعهداتی که برآمده از روح همکاری بین المللی و کمک به کشورهای در حال توسعه می باشند.
همانگونه در ماده پنجمعاهده مورد تأکید قرار گرفته است. هر یک از طرفین متعاهد با رعایت چارچوب ملی و با همکاری طرفهای متعاهد دیگر، در صورت اقتضاء اتخاذ روش یکپارچه ای را برای اکتشاف ، حفاظت و استفاده پایدار از منابع ژنتیکی گیاهی بای غذا و کشاورزی ترغیب خواهند کرد.
بهره گیری از ظرفیت های حقوقی به منظور حفاظت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی، در معاهده ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذاوکشاورزی و دیگر معاهدات بین المللی و منطقه ای مرتبط مورد تاکید قرار گرفته است.
فهرست مطالب
عنوان .......................................................................................................صفحه
مقدمه. 1
1-بیان موضوع.. 4
2- سوالات اصلی و فرعی.. 6
3- فرضیه. 7
4- سابقه و پیشینه. 7
5- ضرورت پژوهش.... 8
6- روش تحقیق.. 9
7- اهداف... 10
8- نوآوری پژوهش.... 12
9- سازماندهی پژوهش.... 12
فصل اول: مفاهیم، مبانی، پیشینه. 14
گفتار اول- مفاهیم.. 16
مبحث اول - منابع ژنتیکی گیاهی.. 16
بند اول - معنای لغوی.. 17
بند دوم - معنای اصطلاحی.. 17
گفتار دوم - مبانی.. 19
گفتار سوم - پیشینه. 20
فصل دوم: تعهدات کنوانسیون منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی.. 23
گفتار اول : حفاظت، اکتشاف، جمع آوری، شناسایی، ارزیابی و مستند سازی منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی 26
مبحث اول: تهیه فهرست و ترغیب جمع آوری منابع ژنتیکی.. 27
مبحث دوم: حمایت از تلاش زارعین.. 29
مبحث سوم: حفاظت در رویشگاه طبیعی 30
مبحث چهارم: حفاظت در خارج از رویشگاه طبیعی و توسعه آن.. 30
مبحث پنجم : پایش قوه نامیه-. 31
مبحث ششم : حداقل رساندن تهدیدها 32
گفتار دوم : استفاده پایدار از منابع ژنتیکی.. 34
مبحث اول - سیاست عادلانه کشاورزی.. 36
مبحث دوم : تقویت تحقیقات... 37
مبحث سوم : تلاش برای اصلاح نباتات با مشارکت کشاورزان.. 39
مبحث چهارم : توسعه بنیان ژنتیکی گیاهان.. 40
مبحث پنجم : استفاده گسترده از گیاهان زراعی بومی و شیوه های به نژادی.. 41
گفتار سوم : همکاری بین المللی و کمک به کشورهای در حال توسعه. 43
مبحث اول : نظام مندی همکاریهای بین المللی.. 45
مبحث دوم : کمک های تکنیکی.. 46
فصل سوم: شناسایی حقوق کشاورزان و نظام چند جانبه دسترسی و تسهیم منافع.. 48
گفتار اول - شناسایی حقوق کشاورزان.. 49
مبحث اول - الزامات و بایسته های حقوق کشاورزان.. 49
مبحث دوم : اقدامات اساسی و مولفه های این حقوق.. 51
گفتار دوم : نظام چند جانبی دسترسی و تسهیم منافع. 53
مبحث اول : حیطه شمول نظام چند جانبه. 54
مبحث دوم : شرایط دسترسی آسان به منابع ژنتیکی گیاهی.. 55
مبحث سوم : تسهیم منافع در نظام چندجانبه. 59
مبحث چهارم : تبادل اطلاعات و تعبیه در نظام جهانی اطلاعات مربوط به منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و
کشاورزی.. 60
مبحث پنجم : دسترسی به فناوری و شرایط انتقال آن.. 61
مبحث ششم: مشارکت همه جانبه با رعایت وضعیت خاص کشورهای در حال توسعه. 62
مبحث هفتم : تسهیم منافع مالی و دیگر منافع تجاری سازی.. 63
گفتارسوم : ایران و اهمیت حمایت از منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی.. 65
مبحث اول : ایران قبل از الحاق به معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی.. 66
مبحث دوم : ایران بعد از الحاق به معاهده بین المللی ذخایر منابع ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی.. 71
بند اول : سازوکارهای حقوقی حمایت از منابع ژنتیک گیاهی.. 73
بند دوم : قانون ثبت ارقام گیاهی و کنترل گواهی بذر و نهال.. 74
بند سوم : ساز و کارهای حمایت از منابع ژنتیک گیاهی و حقوق مالکیت فکری.. 77
نتیجه گیری.. 81
منابع و ماخذ.. 83
الف- فارسی.. 84
ب :انگلیسی.. 88
پیوست... 89
قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به معاهده بین المللی ذخایر ژنتیکی گیاهی برای غذا و کشاورزی.. 90
پیوست (2). 116
فهرست گیاهان زراعی تحت پوشش نظام چند جانبه. 116
پیوست (3). 119
بخش 1 – داوری.. 119